1 Samodzielna Brygada Spadochronowa

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

1 Samodzielna Brygada Spadochronowa - jednostka Wojska Polskiego powołana w Wielkiej Brytanii podczas II wojny światowej, mająca w założeniu wziąć udział w walkach w Polsce, a ostatecznie użyta przez aliantów na froncie zachodnim.

Skład brygady

1. batalion spadochronowy
2. batalion spadochronowy
3. batalion spadochronowy
dywizjon artylerii lekkiej
dywizjon artylerii p-panc
kompania sanitarna
kompania saperów
kompania łączności
kompania zaopatrzenia
pluton żandarmerii
pluton ochrony sztabu
pluton opieki nad żołnierzami
drużyna wywiadu
sąd polowy
poczta polowa

1 Samodzielna Brygada Spadochronowa została powołana na wniosek płk. Stanisława Sosabowskiego. Sosabowski postanowił w 1941 utworzyć brygadę spadochronową. Mimo braku odpowiedniej ilości samolotów transportowych oraz sprzętu powietrzno-desantowego, a także szkół spadochronowych, Sosabowski nie poddał się. Przy realizacji planu przyświecała mu myśl "Najkrótszą drogą" do Ojczyzny. W założeniu dowódcy, jednostka ta miała być wykorzystana do wsparcia powstania powszechnego w okupowanej Polsce i jako jedyna jednostka polska nie podlegała dowództwu brytyjskiemu.

Jednostka została sformowana w Szkocji, a żołnierze sami budowali potrzebny sprzęt, na którym zdobywali odpowiednie przeszkolenie spadochronowe (np. wieże spadochronowe). W 1942 przybyło znaczne uzupełnienie osobowe z obozów jenieckich z ZSRR. Stan liczbowy w 1944 roku wzrósł do ok. 2 200 żołnierzy.

Na skutek nacisków Brytyjczyków brygada weszła w skład 1 Alianckiej Armii Powietrzno-Desantowej z dniem 6 czerwca 1944 i ostatecznie została podporządkowana dowództwu brytyjskiemu. Brytyjczycy wymusili zgodę sztabu głównego PSZ na użycie brygady w operacjach w zachodniej strefie operacyjnej na kontynencie. Brygada została przeniesiona do Anglii, gdzie przeszła intensywne szkolenie na nowym sprzęcie i pierwszego ćwiczenia w skokach w sile całej brygady. Takie ćwiczenia nie były wcześniej możliwe, ponieważ alianci nie chcieli udostępnić samolotów.

W sierpniu brygada była gotowa do walki. Kiedy 1 sierpnia wybuchło powstanie warszawskie, brygada przygotowywała się do zrzutu nad Polską-ignorowano przyporządkowanie Polski w międzyalianckich uzgodnieniach do radzieckiej strefy operacyjnej o którym rząd emigracyjny i sztab główny był poinformowany. Mimo próśb gen. Tadeusza "Bora" Komorowskiego i gen. Sosabowskiego (otrzymał awans 15 czerwca 1944) brygada nie została skierowana do kraju, ale wzięła udział w największej operacji powietrzno-desantowej II wojny światowej, noszącej kryptonim "Market-Garden". Desant Polaków odbył się w trzech rzutach, w dniach 17-24 września pod miejscowością Driel. Rzut spadochroniarzy poniósł straty, gdyż Polacy lądowali na głowach Niemców, którzy otworzyli ogień do będących jeszcze w powietrzu spadochroniarzy. W czasie kilkudniowej walki Polacy ponieśli wielkie straty, zwłaszcza podczas przeprawy przez Ren. 26 września brygada została wycofana do Anglii w celu uzupełnienia strat wynoszących 23% stanu osobowego.

Na kontynent powróciła w w maju 1945, ale bez usuniętego pod naciskiem brytyjskim gen. Sosabowskiego, jako jednostka okupacyjna i pozostała tam do momentu rozwiązania w 1947.

31 maja 2006 roku w uznaniu zasług poczynionych dla wyzwolenia Holandii Brygada otrzymała z rąk królowej Beatrix Order Willema I.

[edytuj] Bibliografia

George F. Cholewczynski "Rozdarty naród. Polska brygada spadochronowa w bitwie pod Arnhem", Wydawnictwo: Andrzej Findeisen - A.M.F. Plus Group, 2006; ISBN 83-60532-00-1