Anton Pannekoek
Z Wikipedii
Anton Pannekoek | |
Urodzony | 2 stycznia 1873 Vaassen, Holandia |
Zmarł | 28 kwietnia 1960 Wageningen, Holandia |
Ten artykuł powiązany jest z serią Komunizm |
Symbole Szkoły w komunizmie Partie polityczne Państwa uznawane Tematy powiązane Znani komuniści |
Anton Pannekoek (ur. 2 stycznia 1873, Vaassen, Holandia - zm. 28 kwietnia 1960, Wageningen, tamże) - holenderski astrofizyk, światowej sławy astronom, teoretyk marksistowski.
Pannekoek studiował matematykę i nauki stosowane na uniwersytecie w Lejdzie od 1891 r. Zanim dostał się na uniwersytet już wykazywał zainteresowania astronomiczne i badał zmienność Gwiazdy Polarnej. Swój pierwszy poważny artykuł, O konieczności dalszych badań Drogi Mlecznej, napisał i opublikował jeszcze będąc studentem. Parę lat po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w Leidse Sterrewacht (lejdejskim obserwatorium), gdzie napisał swą pracę doktorską.
Pannekoek był dobrze znanym marksistowskim teoretykiem i jednym z holenderskich radykalnie lewicowych "trybunów" przed I wojną światową. Był jednym z silnie oddziałujących ideowo członków radykalnie lewicowego skrzydła niemieckiej Socjaldemokratycznej Partii Niemiec. Razem z Henriette Roland-Holst i Hermanem Gorterem popierał Leninowsko-bolszewickie skrzydło Lewicy Zimmerwaldzkiej podczas wojny.
Pannekoek jest jednym z głównym teoretyków grupy określanej mianem "niemiecko-holenderskiej lewicy" podczas niemieckiej rewolucji we wczesnych latach '20 XX wieku. Był jednocześnie mentorem, stojącym w cieniu, holenderskiej Grupy Międzynarodowych Komunistów i jednym z głównych teoretycznych założycieli tradycji "komunizmu związkowego" lat '30 i '40 XX wieku.
Pannekoek to jednocześnie światowej sławy astrofizyk i astronom. Po śmierci jego imieniem został nazwany Instytut Astronomiczny na Uniwersytecie w Amsterdamie.