August Chełkowski
Z Wikipedii
August Chełkowski 1927-1999 |
|
marszałek Senatu RP | |
Okres urzędowania | od 23 grudnia 1991 do 16 października 1993 |
Partia polityczna | NSZZ Solidarność |
Poprzednik | Andrzej Stelmachowski |
Następca | Adam Struzik |
August Chełkowski (ur. 27 lutego 1927 w Telkwicach, Prusy Wschodnie, zm. 31 października 1999 w Warszawie) – fizyk polski, działacz polityczny, marszałek Senatu RP II kadencji w latach 1991-1993.
Był synem Franciszka Chełkowskiego (ziemianina, działacza gospodarczego i narodowego na Powiślu) i Emilii z Mieczkowskich; przez babkę był spokrewniony z rodziną Donimirskich, znanych polskich działaczy narodowych w Prusach Wschodnich.
Maturę zdał w Marcinku, następnie ukończył studia na kierunku fizyki i uzyskał stopnie naukowe na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: magistra w 1952, doktora – 1959, doktora habilitowanego – 1963, a na Uniwersytecie Śląskim w 1973 – profesora nadzwyczajnego. Od 1990 był profesorem zwyczajnym fizyki; specjalizował się w fizyce ciała stałego. Był autorem prac naukowych z zakresu fizyki dielektryków i fizyki metali. Wykładał na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w latach 1956-1967, filii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Katowicach w latach 1967-1968 oraz od 1968 na Uniwersytecie Śląskim. Rektor Uniwersytetu Śląskiego od 1 września 1981 do 16 stycznia 1982; był jedynym rektorem wyższej szkoły internowanym w czasie stanu wojennego.
Członek Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego w latach 1982-1985 oraz Europejskiego Towarzystwa Fizycznego.
Od 1980 członek NSZZ "Solidarność", a następnie – RS Akcji Wyborczej Solidarność. Od 1989 (do śmierci) nieprzerwanie zasiadał w Senacie (wybierany czterokrotnie). W 1998 r. został laureatem Nagrody Lux ex Silesia.
Był autorem monografii pt. Fizyka dielektryków, która do dziś jest jednym z podstawowych podręczników o tej tematyce. Książka została przetłumaczona na język angielski.
Synowa profesora – Grażyna Chełkowska jest również fizykiem, wykładowcą i prodziekanem fizyki (2005) na Uniwersytecie Śląskim.
Młodszy brat Augusta Chełkowskiego – Andrzej Chełkowski (zm. w 2005) był księdzem pallotynem.
Marszałkowie Senatu Rzeczpospolitej | |
Andrzej Stelmachowski | August Chełkowski | Adam Struzik | Alicja Grześkowiak | Longin Pastusiak | Bogdan Borusewicz |