Besarabia
Z Wikipedii
Besarabia (rum. Basarabia, tur. Besarabya, ukr. Бесарабія)- kraina historyczna położona we Wschodniej Europie między Dniestrem a Prutem, będąca obecnie częścią Mołdawii i Ukrainy. Obecnie nazwy Besarabia używa się w znaczeniu historycznym, geograficznym i kulturowym, całkowicie pozbawionym sensu politycznego. Stosuje ją jednak w swej terminologii np. Związek Wypędzonych (ziomkostwo besarabskie).
[edytuj] Historia
W średniowieczu Besarabia stanowiła część Rusi Kijowskiej, a później innych księstw ruskich. Od XIV wieku należała do Hospodarstwa Mołdawii, głównym ośrodkiem gospodarczym było miasto Kiszyniów. Nazwę Besarabia nadano prowincji na cześć hospodara Basaraba I. Na przełomie XV i XVI wieku wraz z całą Mołdawią poddano ją zwierzchnictwu Turcji. W 1812 roku zajęta przez wojska rosyjskie, pozostała w ramach Imperium Romanowów do 1914 roku jako oddzielna gubernia. W latach 1856-78 południowa część Besarabii (wraz z Kilią, Białogrodem i Izmaiłem) stanowiła część Mołdawii (do 1862), a później Księstwa i Królestwa Rumunii.
Według rosyjskiego spisu statystcznego z 1896 roku Besarbię zamieszkiwało ok. 920 tys. Rumunów (50%), ponadto 380 tys. Ukraińców (20%), 230 tys. Żydów (12%), 155 tys. Rosjan (8%) i ok. 100 tys. Bułgarów (5%). Niewielkie mniejszości stanowili też Niemcy, Polacy, Gagauzi i Turcy. W 1918 roku Besarabię włączono do Rumunii, składała się wówczas z następujących okręgów:
- Bielce (rum. Bălţi)
- Kaguł (Cahul)
- Białogród (Cetatea Albă)
- Chocim (Hotin)
- Izmaił (Ismail)
- Łopuszna (Lopusna)
- Orgiejew (Orhei)
- Soroki (Soroca)
- Bendery (Tighina)
W 1940 roku Besarabię anektowali Rosjanie. Część terenów włączono do USRR (głównie powiaty: Kaguł, Białogród, Chocim, Izmaił), z reszty zaś utworzono Mołdawską Socjalistyczną Republikę Radziecką ze stolicą w Kiszyniowie. W 1991r. Mołdawska SRR oderwała się od ZSRR i powstała Mołdawia.
Banat • Dobrudża • Mołdawia (Besarabia - Budziak - Bukowina - Herca) • Siedmiogród (Kriszana - Maramureş) •
Wołoszczyzna (Muntenia - Oltenia)
