Blazonowanie
Z Wikipedii
Blazonowanie (fr. blason - herb) to opis herbu wykonany zgodnie z zasadami heraldyki.
Język używany do blazonowania pozostał prawie niezmieniony od zarania heraldyki, stąd wiele w nim zwrotów i nazw brzmiących archaicznie. W większości krajów język blazonowania opiera się w dużym stopniu na średniowiecznej francuszczyźnie , która była międzynarodowym językiem dworskim. W Polsce zachowało się także wiele specyficznych określeń ze staropolszczyzny, np. łękawica, krzywaśń, nałęczka. Jednak pełny język opisu herbów nie zachował się w Polsce, o ile w ogóle istniał. Wiele dawnych polskich herbarzy posługiwało sie w blazonowaniu łaciną, późniejsze herbarze często stosowały różne, dowolne określenia. Prawdopodobnie jet możliwe odtworzenie polskiego języka blazonowania, podejmowali te próby niektórzy nasi heraldycy ale pełne opracowanie na ten temat nigdy nie zostało opublikowane.
Język blazonowania został utworzony przez heroldów, m.in. dla potrzeb zwięzłej i jasnej prezentacji herbów wstępujących w szranki rycerzy. Dlatego pozostający w zgodzie z tradycją, poprawny opis herbu powinien być krótki i jednoznaczny; na tyle zrozumiały aby, korzystając z opisu, można było herb narysować.
Herb opisuje się od strony rycerza trzymającego tarczę. Oznacza to, że prawa strona herbu znajduje się po lewej stronie rysunku. Opis rozpoczyna się od góry i podąża w dół oraz od prawej ku lewej.
Nie opisuje się:
- kształtu tarczy (chyba że jest on w jakiś sposób szczególny)
- kształtu ani koloru hełmu (w heraldyce polskiej - w obcych może on być oznaką godności wtedy należy go zwięźle opisać lub nazwać
- korony na hełmie (należy tylko zaznaczyć jej obecność, bo nie zawsze występuje, zwłaszcza w herbach obcych)
- domyślnej strony, w którą skierowana jest figura na godle (domyślnie w prawo patrząc od strony rycerza). Opisuje się zwrot godła w inną stronę
- kształtu labrów ( ale podaje się ich barwę, szczególnie przy herbach złożonych)
Opis rozpoczyna się od podziału tarczy (jeśli taki podział ma miejsce). Jeśli brak podziału, lub dominuje w nim jedna barwa, zaczyna się od podania barwy pola tarczy.
Podział tarczy herbowej:
 w słup |
 w pas |
 w skos |
 czterodzielny |
 sercowy |
W przypadku innych podziałów tarczy przy opisie używa się również określeń powyższych, podstawowych podziałów. Np. przy opisie herbu o trzech (lub więcej) poziomych polach, mówi się o tarczy trój-(lub więcej)-dzielnej w pas. Analogicznie przy pionowych polach mówi się o tarczy trójdzielnej w słup. Tarczę o trzech polach, podzielona liniami w kształcie prostej lub odwróconej litery "Y" , nazywa się również trójdzielną w słup, różnica między podziałami jest określana w następnym zdaniu opisu. Kolejne opisanie pola górnego, oznacza ten ostatni rodzaj podziału. Tarcze dzielone na cztery pola na kształt "X" nazywa się czterodzielnymi w skos.
Następnie podaje się barwę pól:
Przykłady kolorystyki:
 złoto |
 czarny |
 czerwony |
 gronostaj |
zobacz więcej |
Następnie opisuje się godło w każdym polu, używając formuły 'w polu pierwszym...', 'w polu drugim...' itd. Najpierw opisuje się figury zaszczytne, później figury uszczerbione, na końcu mobilia herbowe.
Aby określić ułożenie elementów na tarczy używa się nazw analogicznych do podziału tarczy. I tak, układ pionowy to ułożenie 'w słup', układ poziomy to ułożenie 'w pas' itd.
W następnej kolejności opisuje się koronę rangową (jeśli występuje) i klejnot nad hełmem.
Należy unikać zbędnych powtórzeń, zamiast nich stosując formułę 'taki sam...' lub 'taki jak...'.
Na końcu opisuje się dodatkowe elementy herbu - trzymacze, postument, dewizę, ordery, płaszcz książęcy, symbole urzędów.
[edytuj] Zobacz też:
[edytuj] Bibliografia
- Alfred Znamierowski "Insygnia, symbole i herby polskie", Warszawa 2003
- Sławomir Górzyński, Jerzy Kochanowski "Herby szlachty polskiej", Warszawa 1990
| Heraldyka | ||
 |
Herby: szlachecki • mieszczański • państwowy • miejski • korporacji |
|
