Dębno (powiat nowotarski)
Z Wikipedii
| Dębno | |
| Województwo | małopolskie |
| Powiat | nowotarski |
| Gmina | Nowy Targ |
| Liczba mieszkańców • liczba ludności |
800 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
18 |
| Tablice rejestracyjne | KNT |
 Kościół w Dębnie Podhalańskim |
|
Dębno – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Nowy Targ, nad Dunajcem. Główną atrakcją miejscowości jest XV-wieczny gotycki kościół drewniany pw. św. Michała Archanioła wpisany na listę światowego dziedzictwa kulturalnego UNESCO. Miejscowość znajduje się na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa nowosądeckiego.
[edytuj] Kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła
Kościół wybudowany został w II poł. XV w na miejscu starszej świątyni. Z tego okresu pochodzą nawa i prezbiterium. Jest to świątynia orientowana o konstrukcji zrębowej. Około 1500 r. wnętrze ozdobiono zachowaną do dziś polichromią patronową. Niewątpliwie jest to najlepiej zachowana tego rodzaju polichromia w Polsce. Jest wykonana w 31 kolorach i zawiera aż 77 motywów. Najczęstsze to ornamenty roślinne i geometryczne. Występują także wątki figuralne i zwierzęta, wśród nich głównie jelenie. Uwagę zwraca wizerunek orła jagiellońskiego nad belką tęczową. Wieżę z pochyłymi ścianami, silnie zwężającymi się ku górze, wzniesiono w konstrukcji słupowo-ramowej, z izbicą, w 1601 r. Dziś jest to jedna z najstarszych konstrukcji tego typu w Polsce. Dachy kościoła, zadaszenia i ściany wieży oraz jej hełm podbite są gontem, ściany izbicy wieży oszalowane zostały deskami z ozdobnie wyrzynaną koronką u dołu. We wnętrzu znajdują się cenne zabytki rzeźby i malarstwa gotyckiego. Do najcenniejszych należą:
- Ołtarz główny, stanowiący cenny zabytek malarstwa tablicowego. Jest tryptykiem z początku XVI w. W jego polu środkowym znajdują się wizerunki Matki Bożej z Dzieciątkiem, św. Michała Archanioła i św. Katarzyny;
- Dwa ołtarze boczne wykonane w stylu barokowym. W lewym, z 1651 r., znajduje się szafka z gotyckimi rzeźbami Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz świętych Katarzyny, Barbary, Cecylii i Doroty z I ćwierci XV wieku
- Tabernakulum na północnej ścianie (drewniane, malowane);
- Krucyfiks z XIV wieku na belce tęczowej. Prawdopodobnie jest to najstarszy zabytek w kościele. Niewykluczone, że był w wyposażeniu pierwszej świątyni w Dębnie.
- Posąg św. Mikołaja z gotyckiego ołtarza. Obecnie znajduje się na północnej ścianie.
Prócz tego w kościele zachowały się archaiczne elementy wyposażenia, w większości wykonane z desek pokrytych malowidłami Kościół posiadał soboty od początku swego istnienia, jednak obecne wzniesiono na początku XIX wieku.
Atrakcją tego niezwykłego kościoła są cymbałki zazwyczaj leżące w prezbiterium. Są bardzo stare – mogły powstać nawet w V w. Szczególny dźwięk tych cymbałków, określany mianem gamy perskiej (dłuższe płytki dają wyższe tony), został uzyskany przez wykonanie płytek ze specjalnego stopu i zakopanie ich w ziemi na pewien okres.
Dawniej świątynię zaliczano do zabytków klasy zerowej. W 2003 roku cały obiekt wraz z innymi drewnianymi kościołami Małopolski został zapisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
