Humań
Z Wikipedii
Humań (ukr. Умань) – miasto w środkowej części Ukrainy, w obwodzie czerkaskim, przy połączeniu Kamionki i Umanki (dorzecze Bohu) – 91 tys. mieszk. (1990). Przemysł: maszynowy, materiałów budowlanych i spożywczy; 2 szkoły wyższe.
[edytuj] Historia
- pocz. XVII w. – posiadłość rodu Kalinowskich, silna twierdza polska, zdobywana kilkakrotnie przez Kozaków
- 1768 – podczas koliszczyzny Kozacy i chłopi ukraińscy wymordowali załogę twierdzy, mieszkańców i okoliczną ludność oraz Żydów i duchowieństwo unickie, tzw. rzeź humańska)
- od 1793 – w zaborze rosyjskim
- 1922-1991 – w Ukraińskiej SRR.
[edytuj] Zabytki
- grób Nachmana z Bracławia
- kościół parafialny (I poł. XIX w.)
- hala targowa (II poł. XVIII w.)
- park krajobrazowy Zofiówka, (koniec XVIII) w. powstały z inicjatywy Stanisława Szczęsnego Potockiego, wojewody ruskiego, jako dar dla jego trzeciej żony, Zofii
- Park miał 150 ha powierzchni, był jednym z najpiękniejszych parków w Europie. Powstał nad malowniczym jarem rzeki Kamionka. W centrum wykopano dwa sztuczne stawy z różnicą poziomów 20 m. Budowniczy Metzel opracował układ wodociągów, kanałów, wodotrysków, fontann i kaskad. Z Francji i Włoch sprowadzano marmury i gotowe rzeźby. Wybudowano altany, sztuczne groty; wytyczono aleje i ścieżki spacerowe z posągami, obeliskami, wazonami i platformami widokowymi
- Park został skonfiskowany przez cara Mikołaja I za udział w powstaniu listopadowym Aleksandra Potockiego, syna Szczęsnego. W XIX w. przeprowadzono zmiany, w 1841 wybudowano altanę chińską, klasycystyczny Pawilon Flory i Pawilon Różowy oraz bramę wjazdową z dwoma pawilonami odźwiernych. W czasach sowieckich Zofiówka utraciła wiele ze swego blasku; obecnie utrzymana jest w dobrym stanie i odwiedzana przez turystów
