Koliszczyzna
Z Wikipedii
Koliszczyzna (ukr. Коліївщина młócenie cepem) - bunt hajdamaków na Ukrainie podczas konfederacji barskiej latem 1768 roku pod przywództwem Maksyma Żeleźniaka i Iwana Gonty. Wystąpienie przeciwko ludności polskiej na prawobrzeżnej Ukrainie było odpowiedzią na zaostrzenie poddaństwa (pańszczyzny) i rosnącą aktywność Kościoła katolickiego wśród prawosławnych chłopów. Z drugiej strony Ukraińcy poczuli się silni, gdy w 1767 Sejm Repninowski pod protekcją Rosji przyznał prawa prawosławnym w Rzeczypospolitej. Początkowo rebelianci odnosili sukcesy, opanowując prawie całe województwo kijowskie, bracławskie, część Podola i Wołynia. Hajdamacy uderzyli na polskie miasta i dwory, dokonując masowych mordów Polaków, Żydów i księży rzymskokatolickich i unickich. W zdobytym w czerwcu 1768 Humaniu dokonali rzezi 20 000 ludności. Bunt ten został ostatecznie stłumiony przez wojska rosyjskie i królewskie Stanisława Augusta.
