Inwersja
Z Wikipedii
Inwersja (łac. inversio odwrócenie) to, ogólnie, zmiana zwykłego układu na odwrotny, pewnych cech na im przeciwne. Termin stosowany w wielu znaczeniach, dotyczący odwrócenia proporcji, kolejności, tendencji, zmiany zwrotu, odwrócenia kształtu charakterystyki, przeciwieństwa dotychczasowych wartości itp.
- w literaturze:taki szyk wyrazów w zdaniu, który na tle obyczaju języka lit. odczuwa się jako niezwykły bądź z powodu zmiany normalnej kolejności zależnych od siebie składniowo wyrazów, bądź też z powodu rozbicia jednolitych grup składniowych przez wtrącenie słów do nich nie należących. Wyrazistość i. zależy od stopnia wywołanej przez nią trudności w odczytaniu składniowej budowy tekstu. I. jest środkiem stylistycznym wykorzystywanym w języku potocznym do uwydatnienia wartości semantycznej, emocjonalnej lub logicznej pewnych wyrazów. W poezji służy ponadto efektom brzmieniowym i wersyfikacyjnym oraz podkreśla odmienność poetyckiego wysłowienia; charakterystyczna zwłaszcza dla stylu poezji barokowej, nieobca jest także poetom późniejszym.
Np. "Twojego Dafnis brzegu stojąc podle, / Cudnej się we szkle przygląda urodzie" (A. Naruszewicz, Do strumienia).
Inne nazwy: hyperbaton, przekładnia, przestawnia, transgressio.
- w chemii: rozszczepienie za pomocą enzymów lub innych czynników
- hydrolityczny rozkład cukru złożonego na cukry proste; zobacz: cukier inwertowany
- inwersja Waldena: zmiana konfiguracji cząsteczki związku chemicznego
- w fotografii: zjawisko Claydena
- proces obróbki taśmy filmowej polegający na odwróceniu obrazu negatywowego na pozytywowy
- w matematyce
- inwersja (geometria) to rodzaj przekształcenia geometrycznego
- inwersja (kombinatoryka)
- w fizyce: zjawiska, w których w badanym układzie zmiana jednego z parametrów powoduje zmianę znaku innego parametru
- w krystalografii: rodzaj symetrii kryształu
- w retoryce: inaczej przestawnia
- w genetyce inwersja to rodzaj aberracji chromosomów
- inwersja seksualna, zobacz: homoseksualizm
- w psychologii i psychiatrii to mechanizm obronny (zob. inwersja (psychologia))
zobacz też: inwertor, inwertaza, inwersor
