Kazimierz Woźnicki
Z Wikipedii
Kazimierz Roman Woźnicki, franc. Casimir de Woznicki - (ur. 28 lutego 1878 w Osieku pod Płockiem - zm. 1 listopada 1949 w Paryżu - literat, publicysta, działacz emigracyjny, dyplomata, bibliotekarz, bibliograf, bibliofil, kolekcjoner grafiki.
W latach 1904-1906 pomocnik biliotekarza Wacława Karczewskiego w bibliotece Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu. 1906-1919 kierownik Biura Informacyjno-Prasowego w Paryżu (Agence Polonaise de Presse) prowadzonego przez Galicyjską Radę Narodową we Lwowie. W latach 1907-1908 blisko współpracował z Henrykiem Sienkiewiczem, prowadząc i koordynując zorganizowaną przez noblistę głośną międzynarodową akcję propagandową, tzw. Ankietę Pruską. Podczas Konferencji Pokojowej w Paryżu sekretarz delegata Komitetu Narodowego Polskiego przy rządzie francuskim prof. Erazma Piltza. Od 1919 r. attaché prasowy Poselstwa Polskiego w Paryżu, od 1924 r. II sekretarz Ambasady Polskiej w Paryżu. Współzałożyciel Komitetu Francusko-Polskiego (późniejszy Komitet "France-Pologne") i inicjator wzniesienia w Paryżu pomnika Adama Mickiewicza dłuta Emile'a-Antoine'a Bourdelle'a (1929). Po przewrocie majowym w 1927 r. opuścił służbę dyplomatyczną. Pozbawiony prawa do emerytury poświęcił się niemal wyłącznie kolekcjonerstwu, pracy literackiej, translatorskiej i publicystyce. Współpracował z ponad sześćdziesięcioma polskimi i francuskimi tytułami, m.in. z "Tygodnikiem Ilustrowanym", "Gazetą Lwowską", "La Pologne" "Journal des Débats". Od września 1939 do czerwca 1940 roku - sekretarz wicepremiera i ministra propagandy prof. Stanisława Strońskiego w rządzie gen. Władysława Sikorskiego.
Członek Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Książki w Paryżu. Zgromadził cenną bibliotekę (ok. 30 tysięcy woluminów) oraz obszerny zbiór rycin, którego część o tematyce polsko-francuskiej (ok. 1,5 tysiąca rycin) w latach 1924-1931 podarował Muzeum Narodowemu w Warszawie. Obszerne archiwum korespondencji i rękopisów Woźnickiego znajduje się w Bibliotece Polskiej w Paryżu. Pochowany na cmentarzu w Montmorency pod Paryżem. Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim orderu Polonia Restituta (1927), francuskim orderem Legii Honorowej: Krzyżem Kawalerskim (1920) oraz - Krzyżem Oficerskim (1926).
[edytuj] Bibliografia
- J. Długosz, Woźnicki Kazimierz w: Słownik Pracowników Książki Polskiej, pod red. I. Treichel, Warszawa, Łódź 1972, s. 988
- D. Płygawko, Listy Henryka Sienkiewicza do Kazimierza Woźnickiego, „Przegląd Zachodni” 1985, nr 5/6, s. 87-93
- F. Ziejka, Paryż młodopolski, Kraków 1993
- D. Płygawko, Prusy i Polska – Ankieta Henryka Sienkiewicza, Poznań 1994
- D. Płygawko, Listy Stefana Dąbrowskiego do Kazimierza Woźnickiego w zbiorach Biblioteki Polskiej w Paryżu Część I, s. 65-133; Część II – 1906-1937, „Akta THL w Paryżu”, t. III, Paryż 1996, s. 149-202.
- D. Płygawko, Listy Władysława hr. Zamoyskiego do Kazimierza Woźnickiego (1908-1923) ze zbiorów Biblioteki Polskiej w Paryżu, „Scripta Minora”, t. 1, Poznań 1996, s. 281-300
- G. Leszczyński, Młodopolanie u bram Paryża. Z archiwum Kazimierza Woźnickiego, „Akta THL w Paryżu”, t. III, 1996, s. 113-147
- G. P. Bąbiak, Listy Zenona Przesmyckiego do Kazimierza Woźnickiego, „Młoda Polonistyka” R. IV, No 4, Warszawa 2001, s. 248-251
- G. P. Bąbiak, Na quai de la Tourelle już zapewne wiosenno zaczyna być przed oknami... Zapomniane listy Zenona Przesmyckiego do Kazimierza Woźnickiego, w: Wyznanie czy dialog. W kegu dokumentu osobistego. Praca zbiorowa pod red. D. Knysz-Tomaszewskiej i A. Zalewskiej, Warszawa 2001, s. 177-190
- M. Romeyko-Hurko, Kazimierz Woźnicki (1878-1949), w: Miłośnicy grafiki i ich kolekcje w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, Warszawa 2006, s. 194-234
- Strona wystawy: "Miłośnicy grafiki i ich kolekcje w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie"
