Legiony Polskie (wojsko)
Z Wikipedii
Legiony Polskie – polskie oddziały wojskowe utworzone w 1914 w Galicji z inicjatywy Józefa Piłsudskiego oraz Naczelnego Komitetu Narodowego jako oddzielna formacja Armii Austro-Węgierskiej. Skupiły polskie organizacje wojskowe, m.in. oddziały Związku Strzeleckiego "Strzelec" i Polskie Drużyny Strzeleckie.
Początkowo istniały dwa legiony:
- Legion Wschodni (16 sierpnia - 21 września 1914) dowódca - gen. Adam Pietraszkiewicz,
- Legion Zachodni (16 sierpnia - 19 grudnia 1914) dowódca - gen. Rajmund Baczyński (do 25 września 1914), później gen. Karol Trzaska-Durski.
Później przeformowano je w trzy brygady:
- I Brygada (od 19 grudnia 1914) – dowódca Józef Piłsudski (do 27 września 1916), później Marian Żegota-Januszajtis (do 30 lipca 1917),
- II Brygada (od 19 grudnia 1914) – dowódca Ferdynand Kuttner (do 14 lipca 1916), później Józef Haller (do 19 lutego 1918),
- III Brygada (od 8 maja 1915) – dowódca Wiktor Grzesicki (do 14 lipca 1916), później Stanisław Szeptycki (do 14 listopada 1916), Zygmunt Zieliński (do 25 kwietnia 1917), Bolesław Roja (do 30 lipca 1917).
Brygady podlegały austriackiemu dowództwu Legionów Polskich w osobach:
- gen. Karola Trzaski-Durskiego (do 27 stycznia 1916),
- gen. Stanisława Puchalskiego (do 14 listopada 1916),
- płk Stanisława Szeptyckiego (do 25 kwietnia 1917),
- płk Zygmunta Zielińskiego (do 19 lutego 1918).
Podczas I wojny światowej Legiony Polskie brały udział w walkach z armią rosyjską. 20 września 1916 Legiony przeformowano w Polski Korpus Posiłkowy. 10 kwietnia 1917 oddziały legionowe zostały ponownie przeformowane w Polską Siłę Zbrojną (Polnische Wehrmacht). Gdy większość żołnierzy (z I i III Brygady) odmówiła przysięgi na wierność obcym monarchom, oddziały te zostały rozwiązane. Legionistów internowano w obozach w Beniaminowie (oficerowie) i Szczypiornie (podoficerowie i szeregowcy). Część pozostałych żołnierzy (z II Brygady) dokonała przejścia linii frontu pod Rarańczą w nocy z 15 na 16 lutego 1918. Reszta została internowana w obozach na Węgrzech.
Skład Legionów Polskich (stan z dnia 6 sierpnia 1916):
Komenda Legionów: dowódca - gen. bryg. Stanisław Puchalski; szef sztabu - rtm. Filip Kochański-Lubicz
- I Brygada LP: dowódca - brygadier Józef Piłsudski; szef sztabu - płk Kazimierz Sosnkowski
- 1 pułk piechoty LP: dca - płk Edward Rydz ps. Śmigły
- 5 pułk piechoty LP: dca - mjr Stanisław Bukacki ps. Burhardt
- 7 pułk piechoty LP: dca - mjr Albin Fleszar ps. Satyr
- 1 pułk ułanów LP: dca - rtm. Władysław Prażmowski ps. Belina
- II Brygada LP: dowódca - płk Józef Haller; szef sztabu - kpt. Stanisław Tarabanowicz
- 2 pułk piechoty LP: dca - kpt. Karol Dziekanowski
- 3 pułk piechoty LP: dca - kpt. Józef Szczepan
- III Brygada LP: dowódca - płk Stanisław Szeptycki; szef sztabu - kpt. Franciszek Kleeberg
- 4 pułk piechoty LP: dca - płk Bolesław Roja
- 6 pułk piechoty LP: dca - mjr Mieczysław Neugebauer ps. Norwid
- Jednostki podlegające bezpośrednio Komendzie Legionów:
- 2 pułk ułanów LP: dca - mjr Juliusz Zagórski-Ostoja
- 1 pułk artylerii LP: dca - mjr Ottokar Brzezina ps. Brzoza
Źródło: Milewska Wacława, Nowak Janusz Tadeusz, Zientara Maria, Legiony Polskie 1914-1918, Kraków 1998
Zobacz też:
