Ludwik Darowski
Z Wikipedii
Ludwik Darowski, pseud. i krypt. K. Darski, D-ski, Michał Kowieński, Ludar, Lud. Dar., Michał, Wiesław (ur. 11 sierpnia 1881 w Opatowie, zm. 15 listopada 1948 w Warszawie), polityk polski, minister pracy i polityki społecznej, wojewoda łódzki i krakowski.
Ukończył Instytut Handlowy w Moskwie, w latach 1900-1904 pracował w filii Ryskiego Banku Handlowego w Łodzi. Od 1900 należał do Polskiej Partii Socjalistycznej. W latach 1904-1907 studiował w Lipsku w Wyższej Szkole Handlowej (Handelshochschule). Publikował na łamach prasy socjalistycznej, m.in. w tygodnikach warszawskich "Głos" i "Prawda"; wydawał nielegalne pismo "Towarzysz", organ PPS w Kownie. Przez pewien czas kierował Organizacją Techniczno-Bojową PPS w Łodzi, uczestniczył w VIII (w lutym 1906 we Lwowie) i IX (w listopadzie 1906 w Wiedniu) Zjeździe partii; na IX rozłamowym zjeździe PPS przeszedł do PPS-Lewicy. W 1907 został aresztowany i zesłany w głąb Rosji; pracował w instytucjach gospodarczych w Moskwie i okolicach, nadal współpracując z prasą socjalistyczną ("Nowym Życiem" i "Światłem").
W latach 1913-1917 był dyrektorem we francuskim Towarzystwie Akcyjnym Fabryk Bawełnianych "Diedowskaja Manufaktura" w Moskwie. Działalność socjalistyczną zastąpił aktywnością w polskiej kolonii w Moskwie; był m.in. prezesem Domu Polskiego w Moskwie (1913-1918), kierownikiem Wydziału Pomocy Polakom-Obcopoddanym na centralną Rosję, Syberię, Kaukaz i Daleki Wschód (1915-1917), członkiem prezydium Rady Zjazdów Polskich Organizacji Pomocy Ofiarom Wojny w Sankt Petersburgu i Moskwie (1915-1918). W 1917 został powołany do Komisji Likwidacyjnej do Spraw Królestwa Polskiego, w lipcu 1918 został delegatem Przedstawicielstwa Rady Regencyjnej w Moskwie i kierownikiem Wydziału Opieki Społecznej przy tym przedstawicielstwie. Do Polski powrócił w 1919.
Podjął pracę w Ministerstwie Przemysłu i Handlu; jako dyrektor departamentu przemysłowego uczestniczył w konferencji pokojowej w Rydze w październiku 1920. W czerwcu 1921 został powołany na stanowisko ministra pracy i polityki społecznej; tekę te zachował do listopada 1924, w 9 kolejnych rządach (z przerwami od września do grudnia 1923 i od stycznia do czerwca 1924). Doprowadził do zniesienia kilku dni świątecznych w roku, wprowadził 10-godzinny dzień pracy w hutnictwie na Górnym Śląsku. 15 grudnia 1922 otrzymał misję utworzenia rządu, której jednak nie zrealizował ze względu na śmierć prezydenta Narutowicza następnego dnia.
Po odejściu z rządu był posłem w Moskwie (1924), w latach 1925-1926 wojewodą łódzkim. Po przewrocie majowym został internowany przez wojska wierne Piłsudskiemu, a wkrótce przeniesiony na stanowisko wojewody krakowskiego. W 1929 premier Kazimierz Bartel odwołał go i przeniósł w stan spoczynku. Darowski zajął się wówczas działalnością gospodarczą, był (do wybuchu II wojny światowej) prezesem zarządu koncernu górniczo-hutniczego "Modrzejów-Hantke". Kierował także pracami nad Encyklopedią Nauk Politycznych wydawaną przez Instytut Społeczny i Szkołę Nauk Politycznych w Warszawie. W latach 1931-1936 stał na czele Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża.
Okres okupacji spędził w Warszawie, biorąc udział w tajnym nauczaniu na poziomie średnim i wyższym. Po wojnie pracował jako doradca Centrali Materiałów Budowlanych i dyrektor Delegatury Centrali Żelaza i Stali w Warszawie. Wstąpiwszy ponownie do PPS, działał w Komitecie Dzielnicowym partii na Mokotowie. Był odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Polonia Restituta.
Źródła:
- Bogdan Gadomski, Ludwik Darowski, w: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, tom I: A-D, Książka i Wiedza, Warszawa 1985