Mars Reconnaissance Orbiter
Z Wikipedii
 |
|
|---|---|
| Organizacja: | NASA |
| Główny wykonawca: | JPL |
| Typ misji: | nauki planetarne, orbiter Marsa |
| Start: | 12 sierpnia 2005 |
| Rakieta nośna: | Atlas V(401) |
| Osiagnięcie celu: | 10 marca 2006 |
| Czas misji podstawowej: | 2 lata |
| Masa startowa: | 2180 kg |
| Strona WWW: | NASA MRO |
| Charakterystyka orbity | |
| Pułap orbity roboczej: | |
| Perycentrum: | 255 km |
| Apocentrum: | 320 km |
Sonda Mars Reconnaissance Orbiter – amerykańska naukowo-telekomunikacyjna sonda kosmiczna, wystrzelona przez NASA w kierunku Marsa przy pomocy rakiety Atlas V 12 sierpnia 2005 roku. Na orbitę planety sonda weszła 10 marca 2006 roku. Początkowo była to wydłużona orbita eliptyczna, którą zacieśniła korzystając z tzw. hamowania atmosferycznego. Celem misji MRO jest poszukiwanie podziemnych złóż wody, badanie obecnego klimatu oraz odnajdywanie wskazówek, które pomogłyby w rekonstrukcji modelu klimatycznego planety sprzed milionów lat. Ponadto sonda ma wytypować miejsca do lądowania przyszłych misji automatycznych oraz planowanych wypraw załogowych na Czerwoną Planetę.
Spis treści |
[edytuj] Budowa
Mars Reconnaissance Orbiter jest urządzeniem znacznie większym niż wszystkie poprzednie wysłane w kierunku Marsa. Masa orbitera wyniosła przy starcie około 2 ton, z czego 1 tona (czyli połowa) to masa netto – bez paliwa potrzebnego do manewrów wejścia na orbitę i korekty pozycji w trakcie trwania misji. Dla porównania Mars Global Surveyor (767 kg), 2001 Mars Odyssey (758 kg) i Mars Express (1042 kg). Ilość energii elektrycznej, jaką dysponuje sonda to około 1 kW. W swoim cyklu orbitalnym MRO systematycznie wchodzi w obszar cienia planety, zasilanie przejmują na ten czas specjalnie zaprojektowane akumulatory Ni-MH. Główny nadajnik komunikacyjny pracuje w paśmie 8 GHz. Umożliwia to przesyłanie danych, przy pomocy anteny głównej o średnicy 3 m, do anten Deep Space Network, z prędkością 6 megabitów na sekundę. Oczekiwana ilość danych przesłanych na Ziemię w ciągu 2 lat planowanej misji to 32 Terabity, co przekracza sumaryczną ilość danych uzyskanych ze wszystkich wcześniejszych misji JPL. Komputer pokładowy sondy został wyposażony w 133 MHz, 32-bitowy procesor RAD750 zbudowany z 10,4 milionów tranzystorów. Jest to odpowiednik procesora PowerPC 750, specjalnie przystosowany do warunków panujących w przestrzenii kosmicznej. Za przechowywanie danych odpowiedzialny jest Solid State Recorder o pojemności 160 gigabitów (20 GB), zbudowany z 700 modułów pamięci flash o pojemności 256 megabitów każdy.
[edytuj] Wyposażenie naukowe
- High Resolution Imaging Science Experiment (HiRISE) – kamera wysokiej rozdzielczości zdolna do uzyskania zdjęć o rozdzielczości 30 cm na piksel, poza spektrum widzialnym wykona też zdjęcia w podczerwieni; jedno zdjęcie wykonane przy pomocy HiRISE zajmuje 28 gigabitów.
- Context Camera (CTX) – kamera o średniej rozdzielczości, która posłuży do obrazowania większych obszarów planety (rozdzielczość 8 m na piksel)
- Mars Color Imager (MARCI) – kamera, której celem jest stworzenie obrazów całego globu: umożliwi obserwację dynamiki atmosfery i powierzchni planety, a poza spektrum widzialnym wykona również zdjęcia w ultrafiolecie
- Compact Reconnaissance Imaging Spectrometer for Mars (CRISM) – spektrometr, którego celem będzie odnalezienie miejsc występowania minerałów, które mogły powstać w pobliżu źródeł wody
- Mars Climate Sounder (MCS) – urządzenie przeznaczone do badania atmosfery planety, będzie mierzyć temperaturę, wilgotność oraz obecność pyłów
- Shallow Radar (SHARAD) – radar, który będzie poszukiwał podziemnych źródeł wody
[edytuj] Kalendarium
| Etap | Termin | Cel |
| Przygotowania do startu | sierpień 2002-2005 | Budowa i montaż urządzeń, testowanie i dostarczenie sondy na Przylądek Canaveral |
| Start | 12 sierpnia 2005 | Start i początek podróży w kierunku Marsa |
| Podróż | sierpień 2005 – marzec 2006 | Czas potrzebny na dotarcie do celu |
| Wejście na orbitę wokół Marsa | 10 marca 2006 – listopad 2006 | Hamowanie przez atmosferę planety, zacieśnianie orbity, początek zbierania danych |
| Badania | 7 listopada 2006 – listopad 2008 | Badanie planety z orbity według celów misji |
| Satelita komunikacyjny | listopad 2008 – grudzień 2010 | Orbiter służy dodatkowo jako stacja przekaźnikowa do przesyłu danych innych misji |
19 listopada 2006 NASA powiadomiła o pomyślnym przetestowaniu systemu komunikacji Elektra, znajdującym się na pokładzie sondy MRO. Testem była dwustronna komunikacja z łazikiem Spirit. Elektra stanowi część telekomunikacyjną wyposażenia sondy. Dzięki niej, Mars Reconnaissance Orbiter będzie stanowił przekaźnik dla komunikacji przyszłych misji na powierzchni Marsa, np. Phoenix Mars Lander czy Mars Science Laboratory.
[edytuj] Udane wejście na orbitę
10 marca 2006 roku sonda weszła, po trwającym ponad 7 miesięcy locie, pomyślnie na zaplanowaną orbitę wokół Marsa. Zakończenie trwającego 27 minut manewru przyjęto owacyjnie w ośrodku kontroli lotu agencji NASA w Pasadenie.
Pojazd odpalił silniki hamujące kiedy znajdował się po przeciwległej w stosunku do Ziemi stronie Marsa, w okresie trwającej 30 min. przerwy w łączności. Ważąca prawie 2 tony sonda MRO jest najnowocześniejszym pojazdem kosmicznym, jaki kiedykolwiek został wysłany z Ziemi do rejonu Czerwonej Planety. Naukowcy oczekują, że sonda zbierze więcej informacji niż wszystkie poprzednie misje marsjańskie razem wzięte.
24 marca 2006 przy użyciu kamery HiRISE sonda wykonała pierwsze zdjęcia testowe powierzchni Marsa. Do zakończenia manewrów wejścia na docelową orbitę nie są planowane dalsze obserwacje przy użyciu tej kamery.
Sonda MRO ma w ciągu 4 lat z niskiej orbity badać planetę, jej atmosferę, klimat i rzeźbę terenu. Jednak na tę orbitę sonda wejdzie dopiero w październiku tego roku, po trwających wiele miesięcy hamowaniu atmosferycznym.
Jednym z najważniejszych zadań będzie poszukiwanie śladów wody w stanie płynnym oraz miejsc nadających się na lądowiska dla przyszłych misji załogowych.
Naukowcy obserwowali z napięciem manewr wejścia na orbitę, bowiem od roku 1960 z 35 misji aż 21 zakończyło się fiaskiem.
Tylko w ostatnich 15 latach NASA straciła w rejonie Marsa dwa pojazdy badawcze – w 1993 r. sondę Mars Observer i w 1999 sondę Mars Climate Orbiter.
Wraz z przybyciem sondy MRO, liczba krążących wokół Marsa satelitów badawczych wzrosła do czterech – trzech amerykańskich (Mars Reconnaisance Orbiter, Mars Global Surveyor i Mars Odyssey) i jednego europejskiego (Mars Express). Było to wydarzenie bezprecedensu w historii badań planetarnych. Obecnie, po awarii Mars Global Surveyor, trzy z nich wciąż badają Marsa
Powierzchnię Czerwonej Planety wciąż badają dwa amerykańskie roboty – Spirit i Opportunity, które wylądowały po przeciwnych stronach Marsa ponad 2 lata temu.
Oba roboty wykonały niezliczoną ilość zdjęć oraz analiz gruntu i skał. Wciąż są sprawne, mimo, że dawno upłynął zaplanowany okres ich działalności. 6 października 2006 NASA opublikowała zdjęcie wykonane przez MRO przedstawiające Opportunity nad brzegiem krateru Wiktorii. 4 grudnia 2006 do kolekcji sfotografowanych urządzeń dołączył Spirit oraz dwie sondy Viking.
[edytuj] Link zewnętrzny
Program Mars (1960–1973) • Mariner 3,4,6–9 (1964–1971) • Zond 2 (1964) • Viking (1975) • Fobos (1988) • Mars Observer (1993) • Mars Global Surveyor (1996) • Mars 96 (1996) • Mars Pathfinder (1996) • Nozomi (1998) • Mars Climate Orbiter (1998) • Mars Polar Lander (1999) • 2001 Mars Odyssey (2001) • Mars Express z Beagle 2 (2003) • Spirit (2003) • Opportunity (2003) • Rosetta (2004) • Mars Reconnaissance Orbiter (2005) • Dawn (2007) • Phoenix (2007) • Fobos-Grunt (2009) • Mars Science Laboratory (2009) • ExoMars (2011)
misje anulowane: Mars Surveyor 2001 • Mars Telecommunications Orbiter
zobacz także: Mars (planeta) • badania Marsa • program Aurora
