Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce
Z Wikipedii
| Ten artykuł jest częścią serii Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce |
|
Mniejszości narodowe: Mniejszości etniczne: Cudzoziemcy w Polsce: |
Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce stanowią do kilku procent ludności kraju. Polska należy do tych państw europejskich, które mają ich najniższy odsetek.
Spis treści |
[edytuj] Narodowy Spis Powszechny
W Narodowym Spisie Powszechnym z 2002 roku ponad 96% ankietowanych zadeklarowało narodowość polską, 1,23% (471,5 tys. osób) zadeklarowało przynależność do innej narodowości, natomiast 2,03% ludności (774,9 tys. osób) nie określiło swej przynależności narodowościowej[1] . Jednakże, zdarzały się też przypadki zaniżania liczby osób deklarujących inną narodowość niż polska[2].
| Grupa | Ilość osób | Zamieszkiwanie |
|---|---|---|
| Ślązacy | 173,2 tys | województwo śląskie, opolskie |
| Niemcy | 152,9 tys | województwo śląskie, opolskie |
| Białorusini | 48,7 tys | województwo podlaskie |
| Ukraińcy | 31,0 tys | województwo warmińsko-mazurskie |
| Romowie | 12,9 tys | dość równomiernie w całym kraju |
| Rosjanie | 6,1 tys | dość równomiernie w całym kraju |
| Łemkowie | 5,9 tys | województwo dolnośląskie |
| Litwini | 5,8 tys | województwo podlaskie |
| Kaszubi | 5,1 tys | województwo pomorskie |
| Słowacy | 2,0 tys | województwo małopolskie |
| Żydzi | 1,1 tys | dość równomiernie w całym kraju |
| Ormianie | 1,1 tys | b/d |
| Czesi | 0,8 tys | głównie Śląsk |
| Tatarzy | 0,5 tys | głównie Białystok i Trójmiasto |
| Karaimi | 0,05 tys | b/d |
[edytuj] Języki mniejszości uznane za języki pomocnicze w gminach
Kaszubski
- Gmina Parchowo (od 2006 r.)
Litewski:
- Gmina Puńsk (od 2006 r.)
Niemiecki:
- Gmina Biała (od 2006 r.)
- Gmina Chrząstowice (od 2006 r.)
- Gmina Izbicko (od 2006 r.)
- Gmina Jemielnica (od 2006 r.)
- Gmina Kolonowskie (od 2006 r.)
- Gmina Lasowice Wielkie (od 2006 r.)
- Gmina Leśnica (od 2006 r.)
- Gmina Prószków (od 2006 r.)
- Gmina Radłów (od 2006 r.)
- Gmina Reńska Wieś (od 2006 r.)
- Gmina Strzeleczki (od 2006 r.)
- Gmina Tarnów Opolski (od 2007 r.)
- Gmina Ujazd (od 2006 r.)
- Gmina Walce (od 2006 r.)
[edytuj] Polskie ustawodawstwo dotyczące mniejszości
- Konstytucja RP w art. 35 stwierdza: „Rzeczpospolita Polska zapewnia obywatelom polskim należącym do mniejszości narodowych i etnicznych wolność zachowania i rozwoju własnego języka, zachowania obyczajów i tradycji oraz rozwoju własnej kultury. Mniejszości narodowe i etniczne mają prawo do tworzenia własnych instytucji edukacyjnych, kulturalnych i instytucji służących ochronie tożsamości religijnej oraz do uczestnictwa w rozstrzyganiu spraw dotyczących ich tożsamości kulturowej”.
- Ordynacja wyborcza (Ustawa z dnia 12 kwietnia 2001 r. Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej) zwalnia komitety wyborcze utworzone przez organizacje mniejszości narodowych z wymogu przekroczenia 5% progu wyborczego.
- Ustawa o systemie oświaty (Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty) stanowi, że szkoły publiczne umożliwiają podtrzymanie tożsamości narodowej, etnicznej, językowej i religijnej, a w szczególności naukę języka oraz własnej historii i kultury.
- Ustawa o radiofonii i telewizji (Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji) mówi, że publiczne radio i telewizja powinny uwzględniać potrzeby mniejszości narodowych i etnicznych.
- Ustawa o języku polskim (Ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim) zawiera deklarację, że zawarte w niej przepisy nie naruszają praw mniejszości oraz wydane na jej podstawie rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji przewidujące m.in., że w miejscowościach, w których występują zwarte środowiska mniejszości narodowych lub etnicznych nazwom i tekstom w języku polskim mogą towarzyszyć wersje w przekładzie na język mniejszości (Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 marca 2002 r. w sprawie wypadków, w których nazwom i tekstom w języku polskim mogą towarzyszyć wersje w przekładzie na język obcy).
- Kodeks karny (Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny) przewiduje penalizację przestępstw popełnianych na tle etnicznym.
- Ustawa o ochronie danych osobowych (Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych) zabrania przetwarzania danych ujawniających pochodzenie etniczne.
- Ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych (Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych, oraz o języku regionalnym):
-
- Definiuje mniejszości narodowe i etniczne w Polsce;
- Stwierdza, że "każda osoba należąca do mniejszości ma prawo do swobodnej decyzji o traktowaniu jej jako osoby należącej bądź też nienależącej do mniejszości, a wybór taki lub korzystanie ze związanych z tym wyborem praw nie pociąga za sobą jakichkolwiek niekorzystnych skutków";
- Stwierdza, że "nikt nie może być obowiązany, inaczej niż na podstawie ustawy, do ujawnienia informacji o własnej przynależności do mniejszości lub ujawnienia swojego pochodzenia, języka mniejszości lub religii";
- Zabrania stosowania środków mających na celu asymilację osób należących do mniejszości, jeżeli środki te są stosowane wbrew ich woli oraz zabrania stosowania środków mających na celu zmianę proporcji narodowościowych lub etnicznych na obszarach zamieszkałych przez mniejszości;
- Stwierdza, że "nikt nie może być obowiązany do udowodnienia własnej przynależności do danej mniejszości";
- Dopuszcza używanie języka mniejszościowego, w wybranych gminach, jako języka pomocniczego, w kontaktach z organami gminy oraz w postępowaniu sądowym pierwszej instancji;
- Określa, że obok ustalonych w języku polskim nazw geograficznych mogą być używane, jako nazwy dodatkowe, tradycyjne nazwy w języku mniejszości dla miejscowości, obiektów fizjograficznych oraz ulic.
[edytuj] Przypisy
- ↑ [1]
- ↑ Organizacje takie jak Ruch Autonomii Śląska czy Związek Ukraińców w Polsce, poparty przez Jacka Kuronia (oraz wiele osób niezrzeszonych) zarzucili, iż w wielu przypadkach rachmistrze spisowi odmawiali wpisania narodowości innej niż polska do formularza lub wpisywali ołówkiem by móc później ją zmienić.
