Olsza szara
Z Wikipedii
| Olsza szara | |
 Olsza szara - liście |
|
| Systematyka | |
| Domena | jądrowce |
| Królestwo | rośliny |
| Podgromada | Magnoliophytina |
| Klasa | Rosopsida |
| Podklasa | oczarowe |
| Nadrząd | Jungladanae |
| Rząd | leszczynowce |
| Rodzina | brzozowate |
| Rodzaj | olsza |
| Gatunek | olsza szara |
| Nazwa systematyczna | |
| Alnus incana (L.) Moench | |
Olsza szara (Alnus incana (L.) Moench) - gatunek rośliny należący do rodziny brzozowatych. Drzewo lub duży krzew naturalnie występujący w całej Europie, Kaukazie i zachodniej Syberii. W Polsce pospolita na pogórzu sięgając po regiel dolny, rozprzestrzeniła się w dolinach rzek aż po Bałtyk.
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Bardzo zmienny w zależności od biotopu, duży wielopniowy krzew lub niewielkie drzewo, wyjątkowo do 20 m.
- Pień
- O gładkiej, szaropopielatej korze. Młode pędy szaro owłosione, o słabo widocznych przetchlinkach.
- Pąki
- Przylegające, okryte 3 łuskami, zawsze suche, osadzone na krótkich trzoneczkach (cecha bardzo charakterystyczna dla gatunku).
- Liście
- Opadające na zimę, skrętoległe, do 10 cm długości, o brzegach podwójnie wcinano piłkowanych, ostro zakończone, u nasady zaokrąglone. Z wierzchu ciemnozielone, pod spodem szarozielone do niebieskawych. Młode filcowato owłosione, starsze tylko na nerwach. Jesienią nie przebarwiają się tylko trochę jaśnieją i opadają zielone.
- Kwiaty
- Roślina jednopienna, kwitnie od marca do kwietnia, na długo przed rozwojem liści (ok. 2 tygodnie przed olszą czarną). Kotki męskie znajdują się na szczytach gałązek, kwiatostany żeńskie w kątach liści. Dojrzewając przekształcają się w owalne "szyszeczkowate" owocostany o długości do 1,5 cm, powstałe ze zrośnięcia przysadek i podkwiatków.
- Owoce
- Wąsko oskrzydlony orzeszek dojrzewający we wrześniu.
- Biotop
- Naturalnie występuje w reglu dolnym. Gatunek bardzo tolerancyjny w stosunku do gleby. Na glebach żyznych i wilgotnych tworzy zwarte zarośla i wyrasta w drzewa, na glebach suchych i ubogich zawsze pozostaje krzewem dającym dużo odrośli korzeniowych.
[edytuj] Zastosowanie
Przemysłowo bez znaczenia, ale jako roślina pionierska i bardzo odporna na zanieczyszczenie powietrza sprawdziła się jako doskonały gatunek do rekultywacji hałd, wysypisk i innych nieużytków poprzemysłowych. Od dawna używana do umacniania skarp i stromych brzegów strumieni, które chroni przed erozją dzięki dużej ilości odrostów korzeniowych, ale przez to w ogrodnictwie parkowym uważana za chwast.
[edytuj] Ciekawostki
Roślina pionierska, na opuszczonych po II wojnie światowej terenach Bieszczadów i Beskidu Niskiego bardzo szybko opanowała około 30 000 hektarów po byłych polach i pastwiskach. Będąc jednak rośliną krótkowieczną (dożywa 30-70 lat), powstałe jej drzewostany okazały się doskonałym przedplonem i osłoną dla gatunków podstawowych, takich jak buk i jodła.
