Opera (program)
Z Wikipedii
| Opera | |
| Rodzaj | przeglądarka internetowa |
| Pierwsze wydanie | 1994 |
| Aktualna wersja | 9.20 — 11 kwietnia 2007 |
| Producent | Opera Software |
| Licencja | freeware |
| Platforma systemowa | Windows, Linux/Unix, FreeBSD, Mac OS X, BeOS |
| pl.opera.com | |
 |
|
Opera - wielofunkcyjna przeglądarka internetowa autorstwa norweskiej firmy Opera Software. W jej skład wchodzą: przeglądarka WWW, klient poczty i Usenetu, klient IRC, czytnik RSS, klient BitTorrent oraz środowisko dla widżetów.
Opera powstała w wyniku prac nad projektem badawczym sponsorowanym przez norweskiego narodowego operatora telefonicznego. Sukces techniczny projektu sprawił, że jej twórcy uniezależnili się od sponsora i założyli firmę produkującą kolejne wersje przeglądarki.
Opera dostępna jest na wiele systemów operacyjnych i sprzętowych. Dostępne są wersje dla BeOS, FreeBSD (i386), MS Windows, IBM OS/2, Linux (i386 i PowerPC), Macintosh (Mac OS 9 i Mac OS X), Sun Solaris, QNX. Szczególne wersje to te dostępne dla przenośnej platformy Symbian pracujące w telefonach komórkowych nowej generacji i urządzeniach naręcznych (palmtop). Na każdym z systemów Opera zapewnia ten sam silnik renderujący kod HTML, w przypadku urządzeń małoekranowych (palmtop, GSM) wzbogacony o mechanizm zwany small screen rendering, który pozwala oglądać szerokokątne i wzbogacone w grafiki strony internetowe na wyświetlaczach uboższych i mniejszych niż ekrany komputerowe.
Opera jest (od wersji 8.50) programem freeware. Istnieje możliwość wykupienia pełnej pomocy technicznej świadczonej przez Opera Software. Początkowo (do wersji 4.x włącznie) Opera rozprowadzana była na zasadach shareware, następnie od wersji 5.x do 8.50 na licencji adware (z możliwością wyłączenia reklam po zakupie klucza licencyjnego).
Spis treści |
[edytuj] Rozwój
[edytuj] Historia zmian
Do czasu wydania wersji 2.0, Opera znana była pod nazwą MultiTorg Opera i była przeglądarką niedostępną publicznie. Cechowała ją unikatowa jak na tamte czasy funkcja przeglądania wielu stron w jednym oknie przeglądarki - wielodokumentowy interfejs. W 1996 roku wydano na zasadach licencji shareware wersję 2.1.
Kolejnym, ważnym w historii rozwoju przeglądarki była wersja numer 4, wydana 28 czerwca 2000. Jądro przeglądarki zostało przepisane tak, by mogło pracować pod różnymi środowiskami, zaimplementowano także wbudowanego klienta poczty e-mail.
W grudniu 2000 opublikowana została wersja oznaczona numerem 5. Najbardziej widoczną zmianą była zmiana zasady dystrybucji - zamiast ograniczeń czasowych w użytkowaniu bez wykupienia licencji wprowadzono banery reklamowe.
29 listopada 2001 roku ukazała się wersja szósta, wspierająca kodowanie unicode, umożliwiająca obok dotychczasowego trybu MDI przeglądanie w kartach.
W styczniu 2003 wydano kolejną, siódmą wersję przeglądarki. Z najistotniejszych zmian należy wymienić nowy silnik o nazwie Presto, ulepszoną obsługę kaskadowych arkuszy stylów, wsparcie modelu DOM i skryptów po stronie użytkownika. W sierpniu 2004 rozpoczął się okres testowania Opery w wersji 7.6. Ta cechowała się ulepszoną obsługą standardów, wprowadzono również obsługę programu za pomocą głosu i wsparcie dla Voice XML. Zaimplementowano również unikalną technologię dopasowania treści do szerokości, która pozwala na swobodne przeglądanie stron na każdej rozdzielczości ekranu bez konieczności przewijania w poziomie. Wersja 7.6 została później przemianowana na 8.0.
19 kwietnia 2005 wydano wersję 8.0 przeglądarki. Dostosowano ją do potrzeb szerszej grupy użytkowników, poprzez uproszczenie menu i jego reorganizację, mającą na celu uczynienie bardziej intuicyjnym konfiguracji przeglądarki.
Powszechnie wskazywaną wadą Opery były banery reklamowe, które być może stały się przeszkodą w zdobyciu większej części rynku. Sytuacja ta zaczęła się jednak zmieniać - najpierw w wersji 7.5 wprowadzono wybór pomiędzy banerami a niewielkimi reklamami tekstowymi, związanymi z zawartością przeglądanej strony. Prawdziwym zaskoczeniem okazało się jednak wydanie Opery 8.5 (20 sierpnia 2005), kiedy to zmieniono licencję z adware na freeware. Odtąd Opera jest dystrybuowana jako w pełni darmowy program, nie posiadający ograniczeń natury funkcjonalnej ani czasowej i stale zdobywa sobie nowych sympatyków.
20 czerwca 2006 ukazała się dziewiąta wersja przeglądarki (również w języku polskim). Z innowacji należy wymienić system tzw. "widżetów", zaawansowane blokowanie treści, implementację klienta BitTorrent oraz inne, usprawniające przeglądanie. 18 grudnia 2006 roku pojawiła się wersja 9.10; główne zmiany to poprawki błędów.
[edytuj] Historia wydań
| Legenda: | ||
|---|---|---|
| starsze wersje | aktualna wersja | przyszłe wersje |
| Wersja | Data wydania | Wybrane zmiany | |
| 7.x | 7.0 | 28 stycznia 2003 | usprawnienie obsługi technologii CSS2, DOM, DHTML, ECMAScript, klient poczty elektronicznej M2, drobna rearanżacja niektórych opcji w menu, ulepszone wsparcie dla techniki przeciągnij i upuść, automatyczna instalacja skórek, poprawiona grafika interfejsu, inne ulepszenia zwiększające ergonomię, obsługa alternatywnych arkuszy stylów, poprawki zauważonych błędów i ulepszenie szybkości działania. |
| 7.01 | 5 lutego 2003 | poprawki błędów, stabilności i zwiększające bezpieczeństwo programu | |
| 7.02 | 26 lutego 2003 | poprawki zwiększające bezpieczeństwo, poprawione błędy związane z dostępem do historii przeglądania, poprawa stabilności działania. | |
| 7.03 | 13 marca 2003 | poprawki błędów i stabilności programu, lokalizacje | |
| 7.10 | 11 kwietnia 2003 | poprawa stabilności i zauważonych błędów | |
| 7.11 | 9 maja 2003 | różne usprawnienia, głównie poprawa błędów, uaktualnienie skrótów klawiszowych i zlikwidowanie drobnych błędów klienta poczty | |
| 7.20 | 23 września 2003 | sporo poprawek klienta poczty oraz likwidacja błędów związanych z zachowaniem prywatności użytkownika, możliwość wyboru pomiędzy reklamą w postaci banera i linków tekstowych, zwiększenie czytelności interfejsu, poprawione wsparcie dla CSS2 i CSS3 i inne | |
| 7.21 | 14 października 2003 | różne poprawki, w większości mające na celu poprawienie stabilności programu | |
| 7.23 | 22 listopada 2003 | poprawki zauważonych błędów | |
| 7.50 | 12 maja 2004 | czytnik RSS, klient chata, modyfikacja interfejsu (nowy domyślny skin), moduł sprawdzania pisowni, szybsze indeksowanie wiadomości, znaczne usprawnienia w dziedzinie obsługi standardów (CSS, JavaScript, HTML), poprawa dostrzeżonych błędów. | |
| 7.51 | 3 czerwca 2004 | poprawienie stabilności | |
| 7.52 | 7 lipca 2004 | drobne zmiany interfejsu, poprawa błędów | |
| 7.53 | 20 lipca 2004 | poprawka błędu bezpieczeństwa | |
| 7.54 | 5 sierpnia 2004 10 grudnia 2004 (update 1) 4 lutego 2005 (update 2) |
usunięcie zauważonych błędów | |
| 8.x | 8.0 | 19 kwietnia 2005 | poprawki bezpieczeństwa, powiadomienie o zablokowanych okienkach pop-up, ulepszony czytnik kanałów RSS, zmiany w menu i inne |
| 8.01 | 16 czerwca 2005 | poprawiona obsługa formatu SVG, poprawa obsługi standardów, umożliwiająca poprawę wyniku w teście Acid2, poprawa zauważonych błędów | |
| 8.02 | 28 lipca 2005 | poprawki stabilności, różne poprawy błędów dotyczących pobierania plików oraz sprawdzania pisowni | |
| 8.50 | 20 września 2005 | usunięcie banerów reklamowych w wersji niezarejestrowanej drobne poprawki bezpieczeństwa |
|
| 8.51 | 22 listopada 2005 | poprawa stabilności programu, w wersji dla MS Windows wymiana wtyczki Flash z powodów bezpieczeństwa, w wersji dla Linuksa inne poprawki bezpieczeństwa | |
| 8.52 | 17 lutego 2006 | poprawa stabilności i bezpieczeństwa programu | |
| 8.53 | 3 marca 2006 | zmiany dotyczyły tylko niektórych wersji językowych dla MS Windows (nie dotyczyły wersji polskiej), w których zainstalowano przestarzałą wtyczkę Flash | |
| 8.54 | 6 kwietnia 2006 | drobne poprawki, w przypadku wersji dla systemu Windows także zmiana wtyczki Flash na nowszą wersję (związana z odkrytą we wcześniejszej wersji wtyczki luką bezpieczeństwa), w systemach uniksowych Opera lepiej asymiluje się z KDE. | |
| 9.x | 9.0 | 20 czerwca 2006 | liczne usprawnienia w CSS, JavaScript, HTML, SVG (przechodzi Acid2), zmiana niektórych skrótów klawiszowych, ulepszony moduł blokowania niechcianych okienek, możliwość zmiany zaawansowanych opcji poprzez wpisanie w pasek adresu opera:config, blokowanie kart, ulepszone wyszukiwanie (podświetlanie tekstu), obsługa transformacji XSLT, obsługa protokołu BitTorrent, obsługa widżetów (ang. widget), poprawki błędów, miniatura strony załadowanej na danej karcie, pokazywane gdy kursor myszy znajduje się nad nagłówkiem karty, możliwość ustawienia oddzielnych preferencji dla konkretnych stron |
| 9.01 | 2 sierpnia 2006 | poprawiony błąd podczas wysyłania pliku graficznego na stronę Imageshack.us, wprowadzono również minimalne poprawki | |
| 9.02 | 21 września 2006 | poprawiony błąd w usłudze OpenSSL, usunięto problem z wysokim obciążeniem procesora podczas pobierania e-maili z dużymi załącznikami, wprowadzono drobne zmiany kosmetyczne | |
| 9.10 | 18 grudnia 2006 | dodano ochronę antyphishingową, poprawiono drobne błędy, rozwiązano problem stabilności związany z wtyczką Flash 9 dla systemów Linux | |
| 9.20 | 11 kwietnia 2007 | Konsola deweloperska: wyświetla drzewko DOM oraz JS i CSS, informacje o cookies i tym podobne. Szybkie wybieranie: naciśnij ctrl + liczbę od 1 do 9 by otworzyć predefiniowaną zakładkę. Poprawiono otwieranie filmów w trybie pełnoekranowym w serwisie Youtube.com. Poprawiony błąd krytyczny związany z X Window System dla systemów Linux. Ostatnia wersja nazwy kodowej Merlin. | |
| 9.5 | Październik/Listopad 2007 | nazwa kodowa Kestrel, wprowadzi synchronizację profilu online (podobne do Osync). | |
| 10.x | 10.0 | Wiosna 2008 | Nazwa kodowa Peregrine. Możliwość pisania wiadomości w formacie HTML, bardziej odporny na uszkodzenia sposób indeksowania listów w kliencie poczty; możliwość modyfikacji przycisków pojawiających się wewnątrz paska adresu; kompletne wsparcie dla CSS Selectors, implementacja text-shadow, pełna multiplatformowa obsługa programów udźwiękawiających, natywne odtwarzanie wideo Ogg Theora. |
[edytuj] Dostępne platformy systemowe
| Kategoria | System operacyjny | Ostatnia wersja stabilna |
Ostatnia wersja testowa |
|
|---|---|---|---|---|
| Komputery | Microsoft Windows | Windows 95 i nowsze |
9.20 3.62 |
9.20 weekly - |
| Macintosh | Mac OS X od 10.2 Mac OS X do 10.1 Mac OS 8 i 9 |
9.20 7.54u2 6.03 |
9.20 weekly
- - |
|
| Unix | Linux | 9.20
9.20 9.20 |
9.20 weekly
9.20 weekly 9.20 weekly |
|
| QNX | QNX 6.2 | 5.2.1 | 6.01 | |
| OS/2 | 5.12 | - | ||
| BeOS | 3.62 | - | ||
| Telefony/PDA | Windows Mobile | Windows Mobile 6 Windows Mobile 5 Windows Mobile 2003 |
8.6 | 8.65 beta |
| Symbian OS | S60 UIQ (preinstalowana) |
8.65 8.65 |
-
- |
|
| Linux | Motorola A780 | 7.52 | ||
| Inne urządzenia |
Nintendo DS | jako Nintendo DS Browser | 8.50 | |
| Nintendo Wii | jako Internet Channel | 9.10 | ||
| USB | Windows 98 i nowsze | 9.10 | - | |
| U3 | Windows 2000 i nowsze | 9.10 | - | |
[edytuj] Cechy
Opera jest programem wielofunkcyjnym, łączącym w sobie funkcjonalność przeglądarki internetowej, klienta poczty elektronicznej i Usenetu, klienta IRC, czytnika kanałów RSS oraz klienta protokołu BitTorrent. W wersji 9.20 zostanie dodana konsola developerska oraz funkcja błyskawicznych zakładek (speed dial).
[edytuj] Przeglądanie na kartach
Opera obsługuje przeglądanie na kartach, bazujące na wielodokumentowym interfejsie MDI. Oznacza to, że strony mogą być otwierane w jednym oknie przeglądarki, a okna z ich zawartością można dowolnie rozmieszczać, minimalizować, maksymalizować i zmieniać ich rozmiar, na podobnej zasadzie jak w większości aplikacji w systemie Windows. Miniatura strony załadowanej na danej karcie pokazywana jest, gdy kursor myszy znajduje się nad nagłówkiem karty.
[edytuj] Menedżer pobierania plików
Wbudowany manager pobierania plików pozwala na podstawowe operacje, takie jak zatrzymanie i wznowienie pobierania, ponowne pobieranie, podstawowe opcje zarządzania ściągniętymi plikami (np. uruchomienie, czy też otwarcie folderu z plikiem). Pobierane pliki są pamiętane w historii pobierania. Menedżer jest dostępny także jako panel boczny.
Od wersji 9.0 menedżer pobierania plików obsługuje także dzielenie zasobów w sieci BitTorrent.
[edytuj] Blokowanie wyskakujących okienek
Przeglądarka - w zależności od ustawionego trybu pracy - może blokować wyskakujące okienka, zawierające najczęściej reklamy. Domyślnie blokowane są wszystkie niechciane pop-upy, lecz w opcjach można również ustawić, by Opera blokowała wszystkie wyskakujące okienka, lub jedynie te, które nie zostały otwarte w wyniku akcji podjętej przez użytkownika (np. kliknięcie na link). Można również wyłączyć zupełnie tę blokadę.
Zablokowane wyskakujące okienka mogą być później otwarte, co można uczynić rozwijając opcje przy ikonce kosza.
[edytuj] Blokowanie treści
Przeglądarka została wyposażona w narzędzie do blokowania wybranej treści na stronie: obrazków, obiektów multimedialnych. Narzędzie jest bardzo łatwe w konfiguracji i w większości przypadków sprowadza się to do klikania a obiekty, które chce się zablokować. Narzędzie może też posłużyć do blokowania reklam.
[edytuj] Sesje
Opera umożliwia zapisywanie a następnie otwieranie zestawów stron, zwanych sesjami. Do tego oferuje podstawowe opcje zarządzania, możliwość otwierania wybranej sesji przy starcie przeglądarki. Zapisane sesje zawierają pełen zestaw informacji na temat przeglądanych w momencie zapisania stron, takich jak ustawienia wyświetlania, pozycja suwaka, powiększenie itp.
Opera zapisuje sesje w postaci jednego pliku, więc można łatwo je przenosić między różnymi komputerami (nawet pracującymi pod różnymi systemami operacyjnymi).
Dodatkowo, podczas pracy Opera cały czas zapisuje bieżący stan sesji i w przypadku awarii programu i jego nieprawidłowego zamknięcia (również w wypadku np. awarii zasilania) po ponownym uruchomieniu programu możliwe jest automatyczne rozpoczęcie pracy w miejscu, w którym ostatnio się znajdowaliśmy.
[edytuj] Personalizacja interfejsu
Opera posiada jeden z najłatwiej i w największym zakresie dostosowalnych interfejsów wśród przeglądarek internetowych. Istnieje możliwość zmiany położenia niemal każdego przycisku, do tego do interfejsu można dołączać własne, niestandardowe przyciski. Mechanizm obsługi skórek pozwala na ich natychmiastową zmianę i podgląd bez konieczności restartowania przeglądarki. Układem przycisków i pasków narzędziowych można zarządzać z poziomu menu opcji - możliwe jest stworzenie kilku niezależnych kombinacji interfejsu i ich wymienne używanie. Producent programu udostępnia na swojej stronie internetowej sporą liczbę gotowych konfiguracji skórek i pasków narzędziowych. Instalacja większości z nich odbywa się z poziomu strony WWW, nie ma konieczności ręcznego pobierania i przenoszenia plików do katalogu ze skórkami/konfiguracjami.
Jedną z ciekawszych możliwości personalizacji interfejsu jest tworzenie własnych wyszukiwarek. Opera daje możliwość łatwego stworzenia wyszukiwarki z dowolnego pola do wpisywania tekstu na stronie - wystarczy kliknąć na nim prawym przyciskiem myszy i wybrać (w polskiej wersji językowej) Utwórz wyszukiwarkę. Potem możemy tak stworzoną wyszukiwarkę umieścić gdzieś w interfejsie w postaci pola tekstowego. Możemy też nadać takiej wyszukiwarce jakiś skrót i wyszukiwać bezpośrednio z paska adresu. Na przykład do wyszukiwarki google standardowo jest przypisany skrót g, dlatego jeżeli wpiszemy w pasku adresu g opera przeglądarka to przejdziemy od razu na wyniki wyszukiwania frazy opera przeglądarka w google.
Nie wszystko jednak jest w pełni dostosowalne. Część użytkowników narzeka na niemożność przeniesienia za pomocą myszy pasków narzędziowych w celu np. zamiany ich miejscami. Dodatkowo użytkownicy Firefoksa krytykują fakt, iż foldery z zakładkami w Operze mogą znajdować się jedynie na pasku osobistym (w Firefoksie można je było umieścić w dowolnym miejscu).
[edytuj] Udogodnienia dla osób niepełnosprawnych
Opera posiada funkcje wsparcia dla użytkowników niepełnosprawnych.
- Funkcja płynnego powiększania/pomniejszania strony wpływa na wielkość wszystkich elementów oglądanej strony (podobna opcja w innych przeglądarkach zazwyczaj ogranicza się jedynie do zmiany rozmiaru tekstu).
- Obecne są moduły umożliwiające sterowanie głosowe oraz "czytanie" przez Operę zaznaczonych partii tekstu (oba moduły na chwilę obecną wyłącznie w wersji anglojęzycznej).
- Możliwość zastosowania własnego stylu CSS, na przykład powiększonej czcionki i wysokiego kontrastu.
[edytuj] Klient poczty Opera Mail
Opera posiada wbudowanego klienta poczty e-mail i grup dyskusyjnych, znanego pod nazwą M2 lub Opera Mail. Interfejs programu różni się pod wieloma względami od standardów, obecnych w innych programach. Powodem tego jest pełna integracja klienta poczty z przeglądarką stron WWW. Pomimo niewielkich rozmiarów i wymagań, M2 obsługuje konta POP3 i IMAP, grupy dyskusyjne i kanały RSS i Atom. Posiada także wbudowany moduł do ochrony przed niechcianymi wiadomościami.
M2 używa jednej i tej samej bazy danych dla wszystkich wiadomości. Unikalną cechą jest zastąpienie folderów tzw. "widokami". Wiadomości są dzielone ze względu na status (odebrane, wysłane, nieprzeczytane itp.), załączone pliki (graficzne, wideo itp.), grupę dyskusyjną, lub też własne kryteria, oparte o tak zwane "filtry". Jedna wiadomość może więc pojawiać się w kilku widokach.
M2 wyświetla zarówno wiadomości w formacie tekstowym jak i HTML, używając do tego silnika Presto. Tworzenie wiadomości odbywa się jedynie w trybie tekstowym. Dodatkiem do klienta poczty jest prosty menedżer kontaktów.
M2 jest integralną częścią Opery i nie jest dystrybuowany jako oddzielny produkt.
[edytuj] Pozycja Opery na rynku przeglądarek
Obecnie użycie Opery na świecie szacuje się na ok. 0,5% (dane ze stycznia 2007 za [1]):
- Internet Explorer – 85,81%
- Firefox – 11,69%
- Safari – 1,64%
- Opera – 0,58%
- Netscape – 0,13%
Najwięcej użytkowników korzysta z niej w krajach Centralnej Europy, m.in. ponad 7% w Polsce [2] i 6% na Litwie [3].
Od czasu pierwszego wydania w 1996, Opera zdawała się ustępować pod względem liczby użytkowników konkurentom, takim jak Internet Explorer, czy Firefox. Większe sukcesy odnosi na rynku przeglądarek mobilnych, dostępnych na telefonach komórkowych i palmtopach. Jej silnik (Presto) jest używany przez popularne aplikacje, takie jak Adobe Creative Suite czy Dreamweaver MX.
Badanie popularności Opery może nie oddawać rzeczywistego stanu rzeczy i perspektyw jego zmian z dwóch istotnych powodów. Aż do wersji 9 Opera przedstawiała się domyślnie jako Internet Explorer, a najnowsze wersje nadal pozwalają z łatwością zmienić identyfikację. Operę można wykryć bez względu na identyfikację, jednakże niektóre statystyki mogą nie zliczać wszystkich użytkowników Opery. Drugim ważnym czynnikiem jest fakt, że Opera dopiero od stosunkowo niedawna jest programem całkowicie darmowym.
Jeśli chodzi o użycie przeglądarek w Polsce sytuacja wygląda następująco (dane z 13-19 marca 2007 za ranking.pl):
- Internet Explorer – 61,8%
- Firefox – 30,3%
- Opera – 6,7%
- Mozilla Suite – 0,6%
- Netscape – 0,2%
[edytuj] Opera a Microsoft MSN
W październiku 2001 roku krótko po premierze Internet Explorera 6 i Windows XP, wchodząc spod Opery na stronę MSN niewiele można było zobaczyć: strony zostały zmienione i wysyłały inny kod różnym przeglądarkom. Microsoft tłumaczył to faktem iż przeglądarki inne niż Netscape 6 i IE 6 nie obsługują XHTML. Opera zareagowała na to informacją prasową w technologii XHTML, której nie można było wyświetlić używając IE 6 z powodu braku poprawnej obsługi XHTML (w Operze informacja była czytelna).
- wiadomość na CNET
- A List Apart story (Standardy webowe)
W lutym 2003 pracownik Opera Software zauważył, że MSN wysyła inne style użytkownikom Opery i Internet Explorera. Najpopularniejsze przeglądarki Internet Explorer i Netscape otrzymywały style zrobione specjalnie dla nich. Opera otrzymywała stary plik stylów działający tylko z błędną wersją Netscape'a. Poprawna obsługa stylów w Operze powodowała złe wyświetlanie strony.
Kod na który zrzucono winę to "poprawka" do starego błędu w Netscapie.
ul {list-style-position: outside; margin: -2px 0px 0px -30px;}
Testy wykazały, iż Opera otrzymuje błędny kod jedynie przy włączonej opcji "Identyfikuj jako Opera". W każdym innym przypadku (np. użycie słowa oprah zamiast opera) MSN wysyłał właściwy plik stylów. Według autorów Opery było to zrobione celowo. Microsoft poprawił strony i zrzucił winę na błąd przy programowaniu serwisu. Informacja dostała się do prasy, została stworzona specjalna wersja Opery pod nazwą "Bork" która "tłumaczyła" stronę www.msn.com na język Szwedzkiego Kucharza z Muppet Show.
[edytuj] Opera dla urządzeń przenośnych
- Opera Mobile – płatna,
- Opera Mini – bezpłatna, dostępna dla każdego telefonu komórkowego z zainstalowanym klientem Java,
- Nintendo DS Browser – płatna, dostępna dla konsoli Nintendo DS/Lite (wraz z kartą pamięci).
[edytuj] Zobacz też
- Lista przeglądarek internetowych
- Porównanie przeglądarek internetowych
- Rozszerzenie do Opery dla Wikipedystów
- Porównanie programów pocztowych
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Strony oficjalne
- Nieoficjalne polskie strony poświęcone Operze:
- Skrypty, rozszerzenia, widżety
