Organizacja Jedności Afrykańskiej
Z Wikipedii
Organizacja Jedności Afrykańskiej (OJA; ang. Organization of African Unity, OAU) – jedna z najważniejszych i najliczniejszych regionalnych organizacji międzynarodowych zrzeszająca niemal wszystkie państwa Afryki z wyjątkiem Maroka. Założona została 25 maja 1963 roku w Addis Abebie (Etiopia), która pozostawała jej siedzibą. W 2002 organizacja przestała istnieć i na jej miejsce została powołana Unia Afrykańska.
[edytuj] Cele organizacji:
- umacnianie jedności i solidarności państw afrykańskich,
- pogłębienie wszechstronnej współpracy politycznej i gospodarczej między nimi,
- zapewnienie warunków do szybkiego rozwoju tych krajów,
- wykorzenienie kolonializmu i rasizmu,
- zapobieganie sporom pomiędzy państwami afrykańskimi i wewnątrz nich (OJA stała na stanowisku nienaruszalności granic kolonialnych).
Organizacja ta znalazła się w latach 90. w znacznym kryzysie, wynikającym w dużej mierze z głębokich podziałów politycznych i ideologicznych pomiędzy współczesnymi państwami afrykańskimi. Zakończyła działalność 8 lipca 2002 roku. Jej miejsce zajęła Unia Afrykańska w swoich założeniach po części wzorująca się na Unii Europejskiej.
[edytuj] Organy:
Naczelnym organem OJA było Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów, zbierające się raz w roku. Każde państwo dysponuje w nim jednym głosem. Do podjęcia decyzj potrzebne jest 2/3 wszystkich oddanych głosów, przy czym posiedzenie ZSPiR jest prawomocne, jeżeli przybędzie na nie 2/3 wszystkich państw.
[edytuj] Działalność:
Już na konferencji założycielskiej w 1963 roku przyjęto rezolucję, iż OJA będzie zwalczać wszelkie formy kolonializmu na kontynencie, ponieważ stanowi on zagrożenie dla pokoju w regione. Zapowiedziano pomoc narodom kolonialnym w ich walce o wyzwolenie. W 1966 OJA powołała w Dar es Salam tzw. Komitet Wyzwolenia, mającego udzielać pomocy, także finansowej, ruchom narodowo-wyzwoleńczym. Od chwili powstania OJA ostro potępiała RPA za politykę apartheidu, nie prowadziła z nią rozmów ani nie utrzymywała stosunków dyplomatycznych. W 1971 roku w OJA wybuchł kryzys – 13 państw organizacji chciało podjęcia dialogu z RPA. Propozycja ta została potępiona przez OJA. W 1975 roku podjęto decyzję o ostatecznym porzuceniu koncepcji rozwiązania sytuacji na południu drogą militarną. OJA ma kilka sukcesów, m.in.:
- 1963 – powołanie komisji arbitrażowej w sprawie uspokojenia konfliktu algiersko-marokańskiego.
- 1965 – działalność OJA doprowadziła do zaprzestania walk między Somalią a Etiopią.
- 1980 – prace nad utworzeniem Afrykańskiej Rady Bezpieczeństwa, wysłanie do Czadu oddziałów OJA, które zastąpiły tam siły libijskie.
Przyczyną małej skuteczności a w konsekwencji rozwiązania OJA były: istotne różnice ustrojowe między krajami, odmienne koncepcje polityki zagranicznej, sprzeczne interesy ekonomiczne, powiązania z państwami poza afrykańskimi. OJA nie potrafiła zapobiec wtrącaniu się niektórych byłych mocarstw kolonialnych w sprawy wewnętrzne kontynentu. Same państwa członkowskie zarzucały OJA bierną postawę. Najpoważniejszym kryzysem było przyjęcie do OJA Sahary Zachodniej (Arabskiej Demokratycznej Republiki Saharyjskiej) – istniały trudności już z samym zwołaniem posiedzenia jakiejkolwiek instytucji OJA, ponieważ 19 państw, które były przeciwne przyjęciu Sahary Zachodniej opuszczało salę. Sesję udało się zwołać dopiero w 1983 roku, po oświadczeniu rządu Sahary Zachodniej, iż nie pojawi się na szczycie. Sesja wezwała Maroko do rozwiązania problemu i podjęcia rokowań z Republiką Saharyjską. Jednak Maroko na znak protestu zapowiedziało wystąpienie z OJA, co uczyniło w 1985 roku. OJA dążyła też do ustanowienia Afryki strefą wolnego handlu, plany te jednak okazały się nierealne.
