Przylaszczka pospolita
Z Wikipedii
| Przylaszczka pospolita | |
 |
|
| Systematyka | |
| Domena | jądrowce |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | naczyniowe |
| Nadgromada | nasienne |
| Gromada | okrytonasienne |
| Podgromada | Magnoliophytina |
| Klasa | Ranunculopsida |
| Rząd | jaskrowce |
| Rodzina | jaskrowate |
| Podrodzina | jaskrowe |
| Plemię | Anemoneae |
| Rodzaj | przylaszczka |
| Gatunek | przylaszczka pospolita |
| Nazwa systematyczna | |
| Hepatica nobilis Mill. | |
| Gard. Dict. Abr., ed. 4. 1754 non Schreb. | |
Przylaszczka pospolita (trojanek, trójczak, wilcza stopa) (Hepatica nobilis Mill., syn.: H. triloba Chaix, Anemone hepatica L.) - gatunek rośliny wieloletniej z rodziny jaskrowatych. Przylaszczka pospolita występuje na terenie Europy, na północ od Alp aż do Skandynawii.
 |
| Kwiaty przylaszczki |
 |
| Liście |
 |
| Pokrój |
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Cała roślina osiąga wysokość 15-20 cm.
- Łodyga
- Ciemnobrunatne, łuskowate kłącze.
- Liście
- Zimozielone i długoogonkowe, tworzą przyziemną rozetę. Początkowo są biało owłosione lub białowełniste, z czasem stają się skórzaste i gładkie. Ciemnozielone z wierzchu, od spodu lekko fioletowawe. Liście trójklapowe, całobrzegie, blaszki liściowe szerokosercowate.
- Kwiaty
- Niebiesko-fioletowe kwiaty pojawiają się wczesną wiosną na szypułkach wysokości 10 cm, zanim rozwiną się liście. Czasem mają barwę różową, rzadziej białą. Kwitnie od marca do maja. Pojedyncze kwiaty podparte są trzema niewielkimi, złączonymi listkami tworzącymi pozorny kielich. Listki te nie opadają, nawet podczas dojrzewania owoców. Okwiat przeważnie złożony z 5-6 płatków, chociaż może ich być nawet 15. Kwiat ma wiele spiralnie ustawionych słupków i pręcików.
- Owoce
- Orzeszki z niewielkim białym wyrostkiem (elajosom), który zawiera substancje tłuszczowe chętnie zjadane przez mrówki.
- Biotop
- Rośnie w lasach i zaroślach. Preferuje stanowiska cieniste i półcieniste, stale wilgotne. Najłatwiej spotkać ją w buczynach, grądach i górskich olszynach. Rośnie także w lasach jesionowo-dębowych i grabowo-wiązowych.
[edytuj] Ochrona
Coraz rzadsze występowanie przylaszczek, wynikające z zanikania naturalnych siedlisk oraz nadmiernego zrywania kwiatów, spowodowało, że przylaszczka pospolita wcześniej częściowo chroniona, od roku 2004 podlega ścisłej ochronie gatunkowej.
[edytuj] Zastosowanie
W lecznictwie ludowym stosowano przylaszczkę w schorzeniach wątroby, nerek i pęcherza, jednak późniejsze badania nie potwierdziły jej leczniczego działania. Kłącze i korzenie zawierają trującą protoanemoninę.
[edytuj] Ciekawostki
Charakterystyczny kształt liści przylaszczki budził skojarzenie z płatami wątroby, czemu roślina zawdzięcza swoją łacińską nazwę: hepar - wątroba.
