Róża gęstokolczasta

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Róża gęstokolczasta

Systematyka
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	różowce
Rodzina	różowate
Rodzaj	róża
Gatunek	róża gęstokolczasta
Nazwa systematyczna
Rosa pimpinellifolia L.
Synonimy
Rosa spinosissima L.

Kwiat i liście

Pęd z kolcami

Róża gęstokolczasta (Rosa pimpinellifolia) - gatunek krzewu należący do rodziny różowatych. Występuje pospolicie na obszarach umiarkowanych półkuli północnej. Pochodzi z Europy i Azji Północnej (Syberia). Jest uprawiana, jako roślina ozdobna, ale rośnie też dziko jako agriofit prawie w całej Europie, także na terenie Polski. Na południu Polski występuje częściej. Status gatunku we florze Polski: kenofit.

Owoc

[edytuj] Charakterystyka

Pokrój: Niski krzew o wysokości do 1 m, przeważnie rośnie kępami, gdyż wytwarza liczne i długie rozłogi, z których wybijają nowe pędy. Roślina wybitnie kolczasta.
Pędy: Proste, dość grube, bardzo gęsto pokryte prostymi, szczeciniastymi i niejednakowej grubości kolcami.
Liście: Na długich ogonkach, złożone z 7-11 jajowato-eliptycznych, drobno ząbkowanych listków. Przeważnie nagie listki są na spodniej stronie jaśniejsze.
Kwiaty: Przeważnie pojedyncze i na dość długich szypułkach. Szypułki te są nagie, lub pokryte gruczołkami na trzoneczkach. Działki kielicha są trwałe, krótsze od płatków korony, całobrzegie (czasami tylko zewnętrzne działki mają nieliczne i małe łatki). Po przekwitnięciu kwiatów pozostają wzniesione do góry. Kwiaty pięciopłatkowe, biało-kremowe lub różowe. U odmian uprawnych występują także kwiaty pełne, w różnych kolorach. Gęsto owłosione, niezrośnięte szyjki słupka tworzą dużą, siedzącą główkę. Kwitnie od maja do czerwca.

Owoce: Kuliste, początkowo czerwone, z czasem brązowieją i dochodzą do koloru prawie czarnego. Wewnątrz owłosione orzeszki zawierające nasiona.
Biotop, wymagania: Suche i kamieniste zbocza. Nanofanerofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Rhamno-Prunetea.

[edytuj] Odmiany

Odmiany róży gęstokolczastej to między innymi:

Rosa spinosissima var. altaica
Rosa spinosissima var. hispida
Rosa spinosissima var. paniculata
Rosa spinosissima var. fulgens
Rosa spinosissima var. andrewsii

[edytuj] Zmienność

Tworzy mieszańce z: różą alpejską, różą czerwonawą, różą dziką, różą eliptyczną, różą jabłkowatą, różą kutnerowatą, różą miękką, różą rdzawą.

[edytuj] Zastosowanie

Roślina uprawna : jest uprawiana jako roślina ozdobna, zarówno w postaci typowego gatunku, jak i licznych mieszańców międzygatunkowych i w licznych odmianach.
Owoce są niezwykle bogatym źródłem witaminy C – zawierają jej więcej, niż inne gatunki róży. Już 1-3 jej owoce w zupełności wystarczą do pokrycia dziennego zapotrzebowania człowieka na tę witaminę. Mogą być używane do sporządzania przetworów i win.
Roślina lecznicza :
- Surowiec zielarski : dojrzałe owoce (Fructus Rosae). Są składnikiem wielu mieszanek ziołowych i mają w ziołolecznictwie takie samo zastosowania, jak owoce róży dzikiej i wielu innych gatunków róż. Zawierają oprócz ogromnej ilości witaminy C garbniki, karotenoidy, kwasy organiczne, olejki eteryczne, cukry, pektyny.
- Działanie : słabo rozkurczające, żółciopędne, łagodnie moczopędne. Róża jest stosowana przede wszystkim jako lek ogólnie wzmacniający (bogate źródło witaminy C), ale także pomocniczo do leczenia różnych schorzeń wątroby, nerek i przewodu pokarmowego, przy przeziębieniach. Jest przy tym nieszkodliwa nawet dla ludzi osłabionych, dzieci, kobiet w ciąży i karmiących. Róża przyspiesza odtruwanie organizmu i wpływa korzystnie na wygląd.
- Zbiór i suszenie : owoce zbiera się, gdy dojrzeją, ale jeszcze zanim zrobią się miękkie. Suszenie ich jest dość trudne; owoce trzeba rozdrobnić, przez pierwsze 10 min. należy trzymać je w temp. ok. 100 ° C, by szybko zniszczyć enzymy rozkładające witaminę C, potem suszyć w temp. ok. 50-60 ° C