Rogoźno
Z Wikipedii
Współrzędne: 52°44'57" N 016°59'59" E
Rogoźno | |||||
|
|||||
Województwo | wielkopolskie | ||||
Powiat | obornicki | ||||
Gmina - rodzaj |
Rogoźno miejsko-wiejska |
||||
Prawa miejskie | 24 kwietnia 1280 | ||||
Burmistrz | Bogusław Janus | ||||
Powierzchnia | 11,24 km² | ||||
Położenie | 52° 44'57'' N 16° 59'59'' E |
||||
Wysokość | 63 m n.p.m. | ||||
Liczba mieszkańców (2005) - liczba ludności - gęstość |
11 188 995,4 os./km² |
||||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
67 | ||||
Kod pocztowy | 64-610 | ||||
Tablice rejestracyjne | POB | ||||
Położenie na mapie Polski
|
|||||
TERC10 (TERYT) |
4303916024 | ||||
Urząd miejski3
ul. Nowa 264-610 Rogoźno tel. 67 268-44-00; faks 67 261-80-75 |
|||||
Strona internetowa miasta |
Rogoźno (niem. Rogasen), miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie obornickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Rogoźno. Rogoźno historycznie przynależy do Wielkopolski a ściślej rzecz ujmując do Ziemi Poznańskiej. W okolicach Rogoźna (rejon Ciesiel i Potulic) przebiega też granica pomiędzy dwoma wielkopolskimi krainami: Ziemią Poznańską na zachodzie oraz Pałukami na wschodzie. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. pilskiego.
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Rogoźno położone jest nad rzekami Wełną i Małą Wełną oraz nad jeziorem Rogozińskim (ok. 140 ha, do 6 m głębokości), na wysokości około 63 m n.p.m., przy drodze krajowej nr 11 Bytom-Poznań-Piła-Kołobrzeg, około 40 km na północ od Poznania i około 50 km na południe od Piły. W mieście bierze początek droga wojewódzka nr 241 Rogoźno-Wągrowiec. Przez Rogoźno przebiega linia kolejowa Poznań-Piła-Kołobrzeg oraz nieczynna już linia Inowrocław- Krzyż Wlkp. Powierzchnia miasta wynosi 11,24 km².
[edytuj] Ludność
Ogółem miasto Rogoźno zamieszkuje 11 188 w tym:
- kobiety 5719
- mężczyźni 5469
Gęstość zaludnienia: 995,4 os./km²
Stan na 30 września 2006 roku.
[edytuj] Historia
Nazwa miasta pochodzi od rogoży (pałki wodnej). Najstarsze ślady grodziska wczesnośredniowiecznego pochodzą z VIII-IX wieku. Pierwsza wzmianka z 1192 roku. Prawa miejskie uzyskało Rogoźno w roku 1280. Początkowo było grodem kasztelańskim. 8 lutego 1296 roku został tu zamordowany za sprawą margrabiów brandenburskich król Przemysł II. W 1750 roku miasto lokowano ponownie. Przy tej okazji sprowadzono liczną grupę niemieckich sukienników. W XVIII wieku był to jeden z najznaczniejszych wielkopolskich ośrodków sukienniczych. Mieszkańcy brali aktywny udział w powstaniu wielkopolskim 1918/1919. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zamordowali w okolicy ok. 12 tysięcy osób, między innymi pacjentów szpitala psychiatrycznego w podpoznańskich Owińskach.
[edytuj] Zabytki
- kościół pw. św. Wita, fundowany wg tradycji przez Mieszka I i Dobrawę (wskazywałoby na to między innymi bardzo stare wezwanie), obecny gotycki z 1526 roku, odkryto tu starożytną brązową chrzcielnicę
- średniowieczny układ urbanistyczny Starego Miasta z rynkiem (pl. Powstańców Wielkopolskich)
- układ urbanistyczny Nowego Miasta z rynkiem (pl. Karola Marcinkowskiego) z XVIII wieku
- Muzeum Regionalne im. Wojciechy Dutkiewicz zlokalizowane w dawnym Ratuszu (zabytkowy późnoklasycystyczny budynek zbudowany w latach 1826-1828, rozbudowany 1911-1913)
- kościół poewangelicki pw. Świętego Ducha z 1807 roku i znajdująca się przy nim drewniana dzwonnica z 1786 roku
- Liceum Ogólnokształcące im. Przemysła II - jedna z najstarszych szkół średnich w Wielkopolsce, mieści się w budynku pochodzącym z 1869 roku, wewnątrz Szkolna Izba Tradycji, w której zgromadzono starodruki sięgające czasów pruskich, liczne dokumenty i fotografie, znajduje się tu także Biblioteka im. Marii i Józefa Sobolewskich zawierająca bezcenne wydawnictwa z końca XIX wieku i okresu II Rzeczypospolitej
- budynek sądu grodzkiego z 1905 roku, obecnie budynek Zespołu Szkół Agrobiznesu im. Dezyderego Chłapowskiego (ul. Kościuszki 41), nr rej.:254/Wlkp/A z 17.10.2005.
- gród średniowieczny na Wójtostwie
- cmentarze katolicki i ewangelicki
- Stary cmentarz żydowski w Rogoźnie - został założony pod koniec XVI wieku. Podczas II wojny światowej Niemcy zdewastowali cmentarz. Płyty nagrobne zostały wykorzystane do wybrukowania ulic wokół Nowego Rynku. Po wojnie pokryto te ulice asfaltem - bez wcześniejszego usunięcia macew. Na powierzchni 1,5 hektara nie zachował się żaden nagrobek. Zachowały się jedynie ruiny dawnego domu przedpogrzebowego. Nowy cmentarz żydowski został założony w XIX wieku. Podczas II wojny światowej również zdewastowany. Po wojnie zlikwidowany. Kilka zachowanych rozbitych macew znajduje się w Muzeum Regionalnym. Po synagodze nie pozostało ani śladu.
[edytuj] Gospodarka
Miasto, w stosunku do swojej wielkości, stanowi istotny ośrodek przemysłowy, turystyczny i kulturalny subregionu. Głównym źródłem dochodów mieszkańców jest praca w miejscowych firmach i usługach, szkolnictwie i różnego rodzaju administracji. Działalność gospodarczą prowadzi w mieście 1.209 podmiotów, w tym większość - działalność usługową i handlową. Najlepiej rozwiniętą branżą przemysłową na terenie miasta jest branża drzewna, a także metalowa i przetwórstwa spożywczego. Większe zakłady to:
- Dendro Poland LTD. Sp. z o.o.
- Fabryka Mebli Twaróg „Ludwik Styl”
- Konstal Sp. z o.o.
- MPC Sp. z o.o.
- Berg – Polska Sp. z o.o.
- ZPH „ Auto-Chłodnia” Marian Piechowiak
- Zakład Usług Komunalnych i Transportowych Henryk Siwiński
- APA – TRANS Janusz Gumny
- ARMATURA Sp. zo.o.
- Zakład Murarsko-Betoniarski Andrzej Dąbrowski
- P.H.U. Noris II Chłodnia Maria
[edytuj] Edukacja
- Przedszkole nr 1
- Przedszkole nr 2
- Szkoła Podstawowa nr 2
- Szkoła Podstawowa nr 3 im. Powstańców Wielkopolskich
- Gimnazjum nr 1
- Gimnazjum nr 2
- Liceum Ogólnokształcące im. Przemysława II
- Zespół Szkół Agrobiznesu im. Dezyderego Chłapowskiego
- Zespół Szkół im. Hipolita Cegielskiego
- Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy Regionalny Ośrodek w Rogoźnie
[edytuj] Ludzie związani z Rogoźnem
- wicemistrzowie świata w piłce ręcznej bracia Krzysztof Lijewski i Marcin Lijewski
- król Polski Przemysł II
- śpiewak operowy Marek Torzewski,
- aktorka Halina Bednarz
- prawnik Kazimierz Szuman,
- krytyk literacki Lesław Eustachiewicz,
- pedagog Hubert Beckhaus,
- poseł na Sejm Edmund Męclewski,
- ornitolog Julius Hammling,
- judaista Elias Plessner,
- męczennik błogosławiony Włodzimierz Laskowski,
- rzymskokatolicki metropolita poznański, arcybiskup Walenty Dymek,
- zwierzchnik Kościoła Polskokatolickiego, biskup Maksymilian Rode,
- radca duchowny i szambelan papieski Stanisław Śniatała,
- biblista polski, duchowny katolicki, profesor Uniwersytetu Lwowskiego i Jagiellońskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności Aleksy Klawek,
- radca duchowny i dziekan rogoziński Wiktor Mędlewski,
- teolog i pedagog Marian Finke.