Słowacki Raj
Z Wikipedii
Słowacki Raj (słow. Slovenský raj) - krasowy płaskowyż o średniej wysokości od 800 do 1000 m n.p.m. będący częścią Słowackich Rudaw (słow. Slovenské rudohorie) - Karpaty Zachodnie - położony na terenie powiatów popradzkiego, spiskonowowiejskiego i rożniawskiego. Nazwa została nadana w 1921 roku.
Spis treści |
[edytuj] Warunki geograficzne
Krasowa formacja skalna, zbudowana z wapieni, razem z Muránską planiną stanowi część geomorficznego rejonu, zwanego krasem spisko-gmerskim. Płaskowyż poprzecinany jest licznymi głębokimi dolinami w formie wąwozów, w których płynące potoki (niektóre okresowe) tworzą liczne wodospady. Dodatkowo północnym skrajem formacji głębokim przełomem płynie rzeka Hornád. Najwyższe wzniesienia to: Veľká Knola (1266 m n.p.m.) oraz Havrania skala (1157 m n.p.m.). Najniższym punktem jest poziom Hornádu w miejscu gdzie opuszcza on Słowacki Raj - 466 m n.p.m.
[edytuj] Klimat
Warunki klimatyczne są charakterystyczne dla podnóża Tatr. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec ze średnia temperaturą 16 - 17 °C, najzimniejszym - styczeń z temperaturami -5, -6 °C. Największe opady występują w czerwcu, najmniejsze w styczniu. Ze względu na opisane ukształtowanie terenu występuje tu zjawisko inwersji temperatur: w głębokich, zacienionych wąwozach u podnóży masywu panują temperatury niższe, niż na wzniesieniach na jego wierzchowinie. Najładniejszym okresem jest koniec lata i początek jesieni.
[edytuj] Fauna i flora
Około 90% powierzchni jest porośnięte poprzez lasy jodłowo - bukowe w których występuje liczna roślinność alpejska i polodowcowa jak słowacka odmiana sasanki alpejskiej - łac. Pulsatilla slavica oraz inne liczne rośliny endemiczne.
W lasach żyje szereg rzadkich gatunków zwierząt, takich jak: kozica (Rupicapra rupicapra), ryś (Lynx lynx), wilk (Canis lupus), kuna leśna (Martes martes). Ponadto masyw jest siedliskiem orła przedniego (Aquila chrysaëtos), jastrzębia gołębiarza (Accipiter gentilis), myszołowa zwyczajnego (Buteo buteo) oraz sokoła wędrownego (Falco peregrinus). Występuje tu też Salamandra plamista - (Salamandra salamandra).
[edytuj] Park Narodowy
Tereny Słowackiego Raju objęto w 1964 roku ochroną, a w 1988 roku utworzono Park Narodowy Słowacki Raj (słow. Národný park Slovenský raj) z 18 rezerwatami przyrody. Na terenie Parku liczne trasy turystyczne, piesze i rowerowe. Najciekawsze biegną dnem głębokich wąwozów (słow. roklin) oraz przełomem Hornadu, który wyżłobił w wapiennym podłożu głęboki meandrowy wąwóz. W centrum Parku polana Kláštorisko (790 m n.p.m.) z ruinami klasztoru kamedułów z końca XIII wieku oraz schroniskiem turystycznym. Przy schronisku węzeł szlaków turystycznych. Przed wiekami polana stanowiła schronienie dla okolicznej ludności uciekającej przed tatrskimi ordami.
W sąsiedztwie parku narodowego położonych jest kilka miejscowości z licznymi zabytkami oraz centra turystyczne (m.in. Spiska Nowa Wieś), z których można organizować całodzienne wyprawy do dalszych okolic z możliwością noclegu.
[edytuj] Ciekawostki:
- Najniższym miejscem jest punkt, w którym Hornad wypływa poza obszar parku w okolicy Spiskiej Nowej Wsi (470 m n.p.m.).
- Efektowne wąwozy w Słowackim Raju mają długość od 0,8 do 4,5 km.
- Wąwóz Sucha Bela (koło Podlesoka) przechodzi w sezonie dziennie średnio 1000 osób.
- Najdłuższym wąwozem jest Przełom Hornadu o długości 11,7 km.
- Najwyższym wodospadem jest Wodospad Zawojowy w Dolinie Sokolej - 75 m.
- Długość Jaskini Stratenskiej przekracza 20 km.
