Słupca

Z Wikipedii

Współrzędne: 52°18' N 017°52' E

Słupca
Herb Słupcy Flaga Słupcy
Województwo	wielkopolskie
Powiat	słupecki
Gmina  - rodzaj	Słupca miejska
Prawa miejskie	1290
Burmistrz	Michał Pyrzyk
Powierzchnia	10,31 km²
Położenie	52° 18' N 17° 52' E
Wysokość	92-96 m n.p.m.
Liczba mieszkańców (2006)  - liczba ludności  - gęstość	14 650 1402,9 os./km²
Strefa numeracyjna (do 2005)	63
Kod pocztowy	62-400
Tablice rejestracyjne	PSL
Położenie na mapie Polski Słupca
TERC10 (TERYT)	4304123011
Urząd miejski3 ul. Pułaskiego 21 62-400 Słupca tel. 63 277-27-27; faks 63 277-26-69 (e-mail)
Strona internetowa miasta

Spis treści 1 Położenie 2 Nazwa 3 Symbole miasta 4 Historia Słupcy 5 Struktura powierzchni 6 Demografia 7 Komunikacja 7.1 Sieć dróg 7.2 Komunikacja PKS 7.3 Komunikacja PKP 8 Środowisko Naturalne 8.1 Ukształtowanie powierzchni 8.2 Klimat 8.3 Gleby 8.4 Hydrografia 9 Kultura i oświata 9.1 Instytucje Kulturalne 9.2 Imprezy kulturalne 9.3 Szkoły 10 Zabytki 11 Gospodarka 12 Sport 12.1 Infrastruktura sportowa 12.2 Organizacje sportowe 13 Znane osoby związane z Słupcą 14 Sąsiednie gminy 15 Lokalne media 16 Bibliografia 17 Linki zewnętrzne

[edytuj] Położenie

Słupca – miasto i gmina w powiecie słupeckim (wschodnia część województwa wielkopolskiego), siedziba powiatu słupeckiego. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa konińskiego. Słupca jest znaczącym historycznie i regionalnie ośrodkiem wschodniej Wielkopolski, położonym 70 km na wschód od Poznania. Swój rozwój i znaczenie zawdzięcza między innymi dogodnemu położeniu geograficznemu w centrum Polski.

[edytuj] Nazwa

Nazwa "Słupca" pojawia się w źródłach pisanych dopiero w XIII wieku, choć w odbiegającym zapisie, wynikającym z języka w którym notatka o Słupcy była sporządzona. Pojawiają się więc takie nazwy jak: "Slupcza", "Slubzec", "Sluptza", "Słupcza". Polska nazwa na przestrzeni dziejów prawie nie uległa zmianom. Etymologicznie jest to nazwa pochodząca od wyrazu "słup", z którego przez dodanie końcówki "-ca" utworzono nazwę miejscowości. Związek z konkretnym, rzeczywistym obiektem (słupem) jest trudny do wyjaśnienia. Być może chodziło o jakąś budowlę lub urządzenie (fortyfikacja obronna) zrobione ze słupów, wzmacniające wały grodu.

(źródło:B. Szczepański (red.), Dzieje Słupcy, Poznań 1996)

[edytuj] Symbole miasta

• Herb Słupcy

Na godle herbu Słupcy widnieje krzyż germański (zdwojony). Pole herbu stanowi tarcza herbowa typu gotyckiego. Godło herbu jest koloru złotego (żółtego), natomiast pole jest koloru błękitnego.

• Flaga Słupcy

Flagę miasta Słupca stanowi prostokąt (stosunek wys/szer - 5:8) składający się z dwuch pasów równej szerokości w układzie równoległym. Pas górny ma kolor godła herbu (złoty), pas dolny ma kolor tła herbu - błękitny. Centralnie w stosunku do płaszczyzny flagi umieszczony jest herb miasta.

[edytuj] Historia Słupcy

Kalendarium

• 750 - 400 lat p.n.e budowa osady kultury łużyckiej - Grodzisko na Jeziorze Słupeckim, tzw. kopiec szwedzki. (Kultury łużyckiej, jak i osad jej przedstawicieli, nie można jednak wiązać z późniejszą ludnością słowiańską.)
• 15 listopada 1290 r. (Dłusk)- zgoda Przemysła II księcia wielkopolski na lokację miasta na prawie niemieckim
• 1296 r. ponowna lokacja (tym razem na prawie średzkim),miasto otrzymuje cały szereg nowych nadań i przywilejów. Słupcę zamieszkuje około 1000 mieszkańców
• 11 listopada 1314 r. Słupca otrzymuje przywilej założenia mennicy i bicia monety
• 1331 r. - najazd krzyżacki, spalenie miasta
• 1375 - 1382 r. budowa murów obronnych (długość - 1100 m, chroniły 9 ha gruntów miejskich, dwie bramy: od północy - Toruńska, od południa - Pyzderska, dwie furty: zachodnia - Poznańska, wschodnia - konińska)
• 1454 - 1466 - wojna trzynastoletnia miasto Słupca wysyła 20 zbrojnych (podobnie jak 9 największych miast wielkopolski)
• koniec XV w. Słupcę zamieszkuje około 2000 osób
• XVII i XVIII w. upadek gospodarczy i polityczny miasta
• 1794 r. Słupca punktem zbornym powstańców wielkopolskich w czasie insurekcji kościuszkowskiej
• przełom XVIII i XIX w. rozebranie murów obronnych
• XIX w. odrodzenie gospodarcze (Słupca na szlaku komunikacyjnym do Berlina)

[edytuj] Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002⁶, Słupca ma obszar 10,31 km², w tym:

• użytki rolne: 57%
• użytki leśne: 4%
• pozostałe grunty 39%

Miasto stanowi 1,23% powierzchni powiatu.

[edytuj] Demografia

Dane z 30 czerwca 2004²:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	14 464	100	7448	51,5	7016	48,5
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	1402,9		722,4		680,5

Według danych z roku 2002⁶, średni dochód mieszkańca wynosił 1301,19 zł.

[edytuj] Komunikacja

[edytuj] Sieć dróg

Miasto ma korzystne usytowanie komunikacyjne. Przez jego teren przebiegają następujące drogi:

• 92 droga krajowa, łącząca Poznań z Koninem,
• 466 droga wojewódzka, łącząca Słupcę z autostradą A2 i dalej z Ciążeniem i Pyzdrami,
• 263 droga wojewódzka, łącząca Słupcę z miastem Dąbie,
• A2 (E30 ) w odległości 5 km od miasta przebiega autostrada , z którą miasto Słupca ma połączenie (węzeł "słupca")

Pozostałe drogi:

• Słupca - Giewartów (102)
• Słupca - Ląd (101)
• Słupca - Kąty (166)

[edytuj] Komunikacja PKS

Komunikację drogową pomiędzy Słupcą i innymi miastami czy miejscowościami zapewnia komunikacja autobusowa PKS Konin, PKS Gniezno, PKS Turek, PKS Poznań, PKS Łódź, PKS Białystok i inne. Dzięki tym przewoźnikom Słupca ma połączenie z miastami wojewódzkimi: Poznaniem, Łodzią, Warszawą, Zieloną Górą, Białymstokim, oraz mniejszymi miastami leżącymi na tych trasach. Stosunkowo dobrze rozwinięta jest też sieć połączeń w powiecie słupeckim oraz byłym województwie konińskim - np. połączenie Słupca - Turek. Gorzej rozwinęta jest sieć połączeń w kierunkach północ - południe.

[edytuj] Komunikacja PKP

Przez Słupcę przebiega także magistrala kolejowa Berlin - Moskwa. Ze stacji Słupca są bezpośrednie połączenia do: Poznania, Warszawy, Konina, Wrześni i innych mniejszych miast.

Zobacz więcej w osobnym artykule: Słupca (stacja kolejowa).

[edytuj] Środowisko Naturalne

[edytuj] Ukształtowanie powierzchni

Słupca położona jest na Równinie Wrzesińskiej stanowiącej część Wysoczyzny Gnieźnieńskiej (B. Krygrowski). Miasto leży na wysoczyźnie dyluwialnej z nałożoną na nią warstwą sandrową.

[edytuj] Klimat

• średnia temperatura roczna 7,8°C (stycznia: -2,8°C, lipca: 17,4°C)
• opady – średnia roczna wynosi 500-550 mm
• wiatry – zachodnie (21,8%), południowo-zachodnie (12,9%) i północnozachodnie(9,5%)
• średnia liczba dni z pokrywą śnieżną (dane za wielolecie 1973-1987) wynosiła 29,3 dni

dane IMGW- oddział w Poznaniu 1973-1987

[edytuj] Gleby

Przeważają gleby łatwe do uprawy, zawierające w wierzchnich warstwach piaski gliniaste lekkie i piaski gliniaste mocne. Stanowią one około 58% gruntów ornych. Oprócz tego w około 40% wyst. tu gleby lekkie zawierające w wierzchnich warstwach piaski luźne i słabo gliniaste.

Typy gleb występujących w okolicach Słupcy: a) pseudobielicowe b) brunatne wyługowane c) czarne ziemie

[edytuj] Hydrografia

Słupca leży w dorzeczu Warty. Wszystkie cieki okolic Słupcy są prawymi dopływami rzeki Warty. Słupca leży nad jednym z tych dopływów – Rzeką Meszną. Meszna ma długość 38 km – wypływa z Jeziora Powidzkiego. Wpływa do Warty na zachód od Policka.

Zobacz więcej w osobnym artykule: Meszna (rzeka).

Jezioro Słupeckie – utworzone w 1954-55, w wyniku spiętrzenia Meszny. Powierzchnia 258 ha. Szerokość – 0,9km, długość – 3,6 km. Głębokość od 1,85- 2,50m. Jezioro wykorzystywane jest jako zbiornik retencyjny służący nawadnianiu użytków zielonych w dolinie rzeki Meszny; stanowi zabezpieczenie przeciwpowodziowe; miejsce rekreacji, rybołówstwa, wędkarstwa i sportów wodnych.

Zobacz więcej w osobnym artykule: Jezioro Słupeckie.

[edytuj] Kultura i oświata

[edytuj] Instytucje Kulturalne

• Miejski Dom Kultury - ul. Traugutta 5
• Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna - ul. Mickiewicza 24
• Biblioteka Pedagogiczna - ul. Mickiewicza 24
• Muzeum Regionalne - ul. Warszawska 53
• Orkiestra Dęta OSP w Słupcy [[1]]
• Zespół Szkół Muzycznych im. Apolinarego Szeluty - ul. Berlinga.
  • Słupeckie Towarzytwo Muzyczne
  • Społeczne Ognisko Muzyczne

[edytuj] Imprezy kulturalne

• EUROPROWINCJONALIA - Międzynarodowy Festiwal Filmowy - tygodniowa impreza kulturalna mająca juz trzyletnią tradycję, prezentująca szereg przedsięwzięć artystycznych takich jak teatry uliczne, koncerty oraz prezentacje kilkudziesięciu najnowszych i najciekawszych filmów europejskich. Projekcje filmów odbywają sie w słupeckim amfiteatrze, w kinie, oraz w sąsiednich miejscowościach.

• WAWRZYNKI SŁUPECKIE - coroczna impreza sportowo - kulturalno - rekreacyjna, organizowana w sieprniu ku czci partona jednej z słupeckich parafii - Św. Wawrzyńca. Koncerty zarówno instrumentalne, muzyki poważnej jak i znanch gwiazd, wystawy, ogólnopolskie zawody strzeleckie z kbks, turnieje tenisowe, zawody wędkarskie, pikniki i inne.

• SŁUPECKIE SPOTKANIA MUZYCZNE - warsztaty muzyczne dla młodych muzyków odbywające się w Zespole Szkół Muzycznych pod patronatem burmistrza Miasta Słupcy.

• DOŻYNKI POWIATOWE - tradycyjne święto plonów z mszą w kościele Św. Wawrzyńca, obrzędami dożynkwymi na rynku, występami zespołów ludowych, oraz koncertem.

[edytuj] Szkoły

Obecnie w Słupcy funkcjonują trzy przedszkola, dwie szkoły podstawowe i publiczne gimnazjum. W mieście znajduje się także Liceum Ogólnokształcące, oraz dwa zespoły szkół ponadgimnazjalnych: Zespół Szkół Ekonomicznych oraz Zespół Szkół Zawodowych. Na poziomie nauczania podstawowego, gimnazjum i zasadniczej szkoły zawodowej naukę prowadzi Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy, przy którym znajduje się internat.

Szkoły ponadgimnazjalne prowadzą ożywione kontakty ze szkołami w innych krajach (m.in. w Niemczech, Izraelu, Finlandii, Hiszpanii, Ukrainy), dzięki czemu młodzież kształci swoje umiejętności językowe, poznaje inne kultury i style życia, uczy się tolerancji. W Słupcy ma swoją siedzibę Zespół Szkół Muzycznych. W Słupcy działa także Warsztat Terapii Zajęciowej dla osób upośledzonych umysłowo i ruchowo, które nabywają lub doskonalą swoje umiejętności plastyczne, krawieckie, stolarskie, komputerowe i muzyczne. W mieście działa prężnie świetlica socjoterapeutyczna, w której dzieci posiadające trudne warunki rodzinne i życiowe mogą znaleźć fachową pomoc.

Lista słupeckich szkół:

• Szkoła Podstawowa nr 1 im. Komisji Edukacji Narodowej
• Szkoła Podstawowa nr 3 im. Adama Mickiewicza [2]
• Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika [3]
• Liceum Ogólnokształcące im. Marszałka J. Piłsudskiego [4]
• Zespół Szkół Ekonomicznych im. Maksymiliana Jackowskiego [5]
• Zespół Szkół Zawodowych im. Władysława Sikorskiego
• Specjalny Ośrodek Szkolno Wychowawczy im. M. Grzegorzewskiej
• Zespół Szkół Muzycznych w Słupcy [6].Szkoła muzyczna I i II stopnia

[edytuj] Zabytki

• kościół gotycki pod wezwaniem św. Wawrzyńca (połowa XVw); regotyzowany w latach 1948-1958r, murowany z cegły w układzie polskim z wykorzystaniem kamieni narzutowych. Wnętrze trójnawowe, halowe ze sklepieniem gwiaździstym.
  • krucyfiks oraz rzeźba Matki Boskiej Bolesnej (XVw)
  • późnorenesansowy tron biskupi (pocz. XVIIw)
  • kropielnica gotycka (XVw)
• drewniany kościół pod wezwaniem św. Leonarda (XVIw) kryty gontem
  • obraz św. Leonarda (gotyk, ok.1460r)
  • kamienna kropielnica (1521r)
  • uznany za cudowny krucyfiks (ok. 1500 r)
• fragment średniowiecznych murów miejskich (ul. Kościuszki), rozebranych w latach 1880-1887
• zajazd pocztowy (ul.Kościuszki 4)

Do godnych uwagi starych obiektów w Słupcy należą: - 80-letnia Szkoła Podstawowa nr 1, - budynek dworca PKP, - kamienice na Placu Wolności

Z tafli sztucznie utworzonego Jeziora Słupeckiego wyłaniają się wały grodziska pierścieniowatego z wczesnej epoki żelaza. Wysepka nosi nazwę kopiec szwedzki. Z kopcem szwedzkim związana jest legenda. Opowiada ona o obronie miasta przed najazdem Szwedów. Jak mówi opis, mieszkańcy Słupcy przywiązali do rogów bydła pochodnie, łańcuchy i różnego rodzaju metalowe przedmioty i pognali zwierzęta na Szwedów. Szwedzi, którzy nie spodziewali się jakiegokolwiek oporu ze strony mieszkańców grodu, zaskoczeni atakiem uciekli w popłochu.

[edytuj] Gospodarka

Słupca jest jednym z większych ośrodków przemysłowych we wschodniej Wielkopolsce. Ponad 1300 podmiotów gospodarczych Słupcy zatrudnia około 4 tys. osób.

Znaczące zakłady przemysłowe:

• Wytwórnia Konstrukcji Stalowych Mostostal S.A. - producent konstrukcji stalowych;
• "Konspol-Bis" sp. z o.o. - firma przetwórstwa drobiu
• Przedsiębiorstwo Techniczno Handlowe "ZREMB" sp. z o.o. - producent urządzeń do mechanizacji budownictwa;
• Spółdzielnia Inwalidów "Przyjaźń" - przetwórstwo tworzyw sztucznych, stolarstwo i produkcja elementów elektronicznych;
• Młyn Gorczycy sp. z o.o.,

Silnie reprezentowane są też firmy: hurtownie materiałów budowlanych, transportowe i spedycyjne, produkcja mebli, obróbka drewna, produkcja elementów metalowych, wyprawianie i obróbka skór, wędliniarstwo, usługi dla rolnictwa.

[edytuj] Sport

[edytuj] Infrastruktura sportowa

W mieście Słupca znajdują się następujące obiekty sportowe:

• pełnowymiarowe boisko trawiaste do piłki nożnej o wymiarach 105 x 69 m, z trubyną odkrytą na około 2000 miejsc, z bieżnią żużlową - 400 m, skocznią w dal, rzutnią do kuli;
• cztery korty z nawierzchnią ceglastą do tenisa ziemnego;
• strzelnica sportowa (50 m);
• hala widowiskowo - sportowa (widownia na 207 miejsc) przy SP nr 3;

[edytuj] Organizacje sportowe

• Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji - ul. Kopernika 13
• Międzyszkolny Ośrodek Sportowy
• Słupecki Klub Piłkarski (SKP Słupca) – klub piłkarski w sezonie 2006/2007 grający w IV lidze, grupie wielkopolskiej południowej.
• Słupecki Klub Bokserski "Sokół"
• Słupeckie Towarzystwo Tenisowe

[edytuj] Znane osoby związane z Słupcą

• Jerzy Dembczyński
• Eugeniusz Grzeszczak
• Marian Jarecki
• Łukasz Kuropaczewski
• Franciszek Szczygłowski
• Apolinary Szeluto
• Adam Topolski
• David Topolski
• Henryk Wolski

[edytuj] Sąsiednie gminy

Słupca, Strzałkowo.

[edytuj] Lokalne media

• Gazeta Słupecka - tygodnik
• Kurier Słupecki - tygodnik
• Radio FLASH - radio regionu konińskiego

[edytuj] Bibliografia

• B. Szczepański (red.), Dzieje Słupcy, Poznań 1996
• P. Maluśkiewicz, M. Matusiak, Września Słupca i okolice, Poznań 1974

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona internetowa Miasta Słupcy
• Oficjalna strona internetowa powiatu słupeckiego
• Słupca na fotografiach
• Plan Słupcy na stronach Urzędu Miasta

• Mapy i zdjęcia satelitarne:
  • mapy i zdjęcia satelitarne (Google) w Wikimapii
  • mapa w Szukaczu
  • mapa w Mapquest (en)