Spółgłoska nosowa języczkowa

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Spółgłoska nosowa języczkowa to rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczanej symbolem: [ɴ].

Spis treści

1 Artykulacja
- 1.1 Opis
- 1.2 Warianty
2 Przykłady

[edytuj] Artykulacja

[edytuj] Opis

W czasie artykulacji podstawowego wariantu [ɴ]:

modulowany jest prąd powietrza wydychanego z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
Mimo iż dochodzi do zablokowania przepływu powietrza przez tor ustny jamę ustną, podniebienie miękkie jest opuszczone i powietrze uchodzi przez nos - jest to spółgłoska nosowa
prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej powietrze uchodzi wzdłuż środkowej linii języka - jest to spółgłoska środkowa
tylna część języka dotyka języczka - jest to spółgłoska języczkowa
wiązadła głosowe periodycznie drgają, spółgłoska ta jest dźwięczna

[edytuj] Warianty

Opisanej powyżej artykulacji może towarzyszyć dodatkowo:

wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego, mówimy wtedy o spółgłosce zmiękczonej (spalatalizowanej): [ɴʲ]
przewężenie w gardle, mówimy spółgłosce faryngalizowanej spółgłosce: [ɴˤ]
zaokrąglenie warg, mówimy wtedy o labializowanej spółgłosce [ɴʷ]

[edytuj] Przykłady

w języku japońskim: 日本 [nihoɴ] "Japonia"
w języku klallam: sqəyáyŋəxʷ [sqə'jajɴəxʷ] "duże drzewo"

	Dwu‐ wargowe	War‐ gowo‐ zębowe	Zębowe	Dzią‐ słowe	Zadzią‐ słowe	Retro‐ fleksyjne	Podnie‐ bienne	Miękko‐ podnie‐ bienne	Języcz‐ kowe		Gar‐ dłowe		Nagło‐ śniowe		Krta‐ niowe
Nosowe	m	ɱ	n̪	n		ɳ	ɲ	ŋ	ɴ
Zwarte	p b	* *	t̪ d̪	t d		ʈ ɖ	c ɟ	k ɡ	q ɢ				ʡ		ʔ
Szczelinowe	ɸ β	f v	θ ð	s z	ʃ ʒ	ʂ ʐ	ç ʝ	x ɣ	χ	ʁ	ħ	ʕ	ʜ	ʢ	h ɦ
Półotwarte	β̞	ʋ	ð̞	ɹ		ɻ	j	ɰ		ʁ		ʕ		ʢ	h ɦ
Drżące	ʙ		r			*			ʀ				*
Uderzeniowe	*	^†	ɾ			ɽ							*
Boczne szczelinowe			ɬ ɮ			*	*	*
Boczne półotwarte			l			ɭ	ʎ	ʟ
Boczne uderzeniowe			ɺ			*	*	*