Stanisław Dąbek
Z Wikipedii
Stanisław Dąbek generał brygady |
|
ur. 28 III 1892 w Nisku zm. 19 IX 1939 na Kępie Oksywiskiej |
|
|
|
dowódca Morskiej Brygady Obrony Narodowej |
|
• dowódca 52 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych • dowódca 7 Pułku Piechoty Legionów |
|
|
|
wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa |
|
|
|
Virtuti Militari | |
Polonia Restituta | |
Order Krzyża Grunwaldu | |
Krzyż Walecznych | |
Krzyż Zasługi | |
Medal Niepodległości |
Stanisław Dąbek (ur. 28 marca 1892, zm. 19 września 1939) - polski pułkownik piechoty, pośmiertnie awansowany na generała brygady. W trakcie I wojny światowej służył w wojsku austro-węgierskim. Następnie powrócił do Polski i wstąpił do Wojska Polskiego. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Podczas kampanii wrześniowej w 1939 był dowódcą Morskiej Brygady Obrony Narodowej i pełniącym obowiązki dowódcą Lądowej Obrony Wybrzeża.
Spis treści |
[edytuj] Służba wojskowa w Austro-Węgrzech
Stanisław Dąbek urodził się 28 marca 1892 w Nisku nad Sanem w rodzinie chłopskiej. W 1913 ukończył gimnazjum we Lwowie oraz seminarium nauczycielskie w Sokalu. W tym samym roku podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Lwowskim i rozpoczął pracę nauczyciela w podlwowskiej Bóbrce. W związku z wybuchem I wojny światowej w 1914 powołano go do służby w jednostkach piechoty, a następnie skierowano do szkoły dla oficerów rezerwy w Baring. Gdy ukończył Szkołę Oficerów Rezerwy otrzymał stopień podporucznika i został wysłany na front. Podczas walk w Karpatach został ciężko ranny. Po rehabilitacji walczył we Włoszech do końca wojny.
[edytuj] Służba wojskowa w Polsce
Pod koniec 1918 zgłosił się do Wojska Polskiego i po weryfikacji otrzymał stopień kapitana w korpusie piechoty. Brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej i wojnie polsko-bolszewickiej. W trakcie działań wojennych otrzymał awans na stopień majora piechoty. Był kolejno dowódcą batalionu piechoty w 14 Pułku Piechoty oraz 8 i 7 Pułku Piechoty Legionów. W 1924 został podpułkownikiem piechoty. Później był zastępcą dowódcy 7 Pułku Piechoty Legionów w Chełmie. Od 1928 do 1930 pełnił funkcję komendanta Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty. W latach 1930-1937 dowodził 7 Pułkiem Piechoty Legionów, awansując w 1932 na pułkownika piechoty. Następnie objął dowództwo nad 52 Pułkiem Piechoty Strzelców Kresowych w Złoczowie.
W przededniu II wojny światowej został dowódcą Morskiej Brygady Obrony Narodowej i p.o. dowódcą Lądowej Obrony Wybrzeża. Podczas kampanii wrześniowej dowodził całością sił lądowych zgromadzonych wokół Gdyni. Wobec przeważających sił Wehrmachtu i odcięcia wojsk polskich na Wybrzeżu od pozostałej części kraju podjął decyzję o ewakuacji na Kępę Oksywską. Wieczorem 19 września 1939, w obliczu nieuchronnej klęski, odebrał sobie życie strzałem w głowę. Miejsce jego śmierci znajduje się na terenie obecnej 43. Bazy Lotniczej Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej.
W 1964 pośmiertnie awansowano go na generała brygady. Imieniem "Pułkownika Stanisława Dąbka" wyróżniony jest 1 Morski Pułk Strzelców w Gdyni. Nosi je także główna ulica łącząca północne dzielnice Gdyni Oksywie, Obłuże i Pogórze, a w Babich Dołach znajduje się jego pomnik.
[edytuj] Odznaczenia
- Srebrny Krzyż Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Order Krzyża Grunwaldu II klasy
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal Niepodległości
[edytuj] Bibliografia
- Artykuł Włodzimierza Kalickiego o gen. Stanisławie Dąbku w Gazecie Wyborczej [dostęp 2007-01-22]
- Grzegorz Piwnicki, Bogdan Zalewski. "Polska wojskowa polityka morska od X do końca XX wieku." Dowództwo Marynarki Wojennej - Oddział Społeczno-Wychowawczy. Gdynia 2002 (ISBN 83-88698-25-7)
Historia | Jednostki organizacyjne | Admirałowie
3 Flotylla Okrętów | 8 Flotylla Obrony Wybrzeża | Brygada Lotnictwa | 1 Morski Pułk Strzelców | 11 Pułk Łączności | 6 Ośrodek Radioelektroniczny | Akademia | Szkoła Podoficerska | Centrum Szkolenia | Ośrodek Szkolenia Nurków i Płetwonurków Wojska Polskiego | Ośrodek Szkolenia Żeglarskiego | Biuro Hydrograficzne | Zespół Informatyki | Centralna Składnica | Stocznia | Archiwum | Klub | Muzeum | Orkiestra Reprezentacyjna
|
Historia | Jednostki organizacyjne | Generałowie
1 Dywizja Zmechanizowana | 12 Dywizja Zmechanizowana | 16 Dywizja Zmechanizowana | 11 Dywizja Kawalerii Pancernej | Pomorski Okręg Wojskowy | Śląski Okręg Wojskowy | Wyższa Szkoła Oficerska | Szkoła Podoficerska w Poznaniu | Szkoła Podoficerska we Wrocławiu | Szkoła Podoficerska w Zegrzu | Centrum Szkolenia w Poznaniu | Centrum Szkolenia w Drawsku Pomorskim
|
Kategorie: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari • Ludzie związani z Chełmem • Polacy w I wojnie światowej • Polscy generałowie • Oficerowie Marynarki Wojennej II RP • Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej • Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej • Uczestnicy kampanii wrześniowej • Urodzeni w 1892 • Zmarli w 1939