Wilhelm Gottlieb Korn
Z Wikipedii
Wilhelm Gottlieb Korn (ur. 26 grudnia 1739 we Wrocławiu, zm. 4 września 1806 tamże), księgarz i wydawca niemiecki.
Syn Johanna Jacoba, również księgarza i wydawcy, oraz Susanne Margarethe z domu Ihlenfeld. Wilhelm praktykę w firmie ojca podjął bardzo wcześnie, a już w 1757 pojechał do Polski na naukę do Michała Grölla, warszawskigo księgarza. Przebywał tam cztery lata, nawiązując liczne kontakty i poznając potrzeby polskiego rynku wydawniczego. Po powrocie do Wrocławia przejął w 1762 przedsiębiorstwo ojca, kontynuując zapoczątkowane przezeń nastawienie na – prócz lokalnych, niemieckojęzycznych, przeznaczonych dla odbiorcy w Prusach – rynki wschodnie, w tym głównie polskie. W 1763 zmienił nazwę wydawnictwa, które od tej chwili nosiło jego imię: "die Firma Wilhelm Gottlieb Korn"[1] Na potrzeby odbiorców posługujących się językiem polskim Korn używał - także w nazwie firmy - polskiego wariantu swego drugiego imienia - Bogumił[2]. Wilhelm Korn oprócz zapoczątkowanej w 1742 przez ojca "Schlesische Zeitung" oraz dzieł w języku niemieckim, wydawał po polsku dzieła m.in. Klemensa Janickiego, Franciszka Siarczyńskiego i Jana Daniela Janockiego. Wydawał też - zazwyczaj tłumaczone na polski z języka francuskiego lub niemieckiego - podręczniki szkolne i książki dla młodzieży.
Korn miał swoje składy księgarskie - u M. Grölla w Warszawie, także we Lwowie i w Poznaniu. W 1790 powierzył administrowanie wydawnictwem synowi Johannowi Gottliebowi, zachowując jednak aż do śmierci pozycję kierowniczą w firmie. W 1793 udało się Kornom przełamać we Wrocławiu monopolistyczną pozycję firmy poligraficznej Grassa i 4 marca uzyskali zezwolenie na uruchomienie tu własnej drukarni; dwa lata później poznański skład przekształcili w filię księgarni wrocławskiej. Od przełomu XVIII i XIX Kornowie współpracowali ściśle z polskim bibliotekarzem i filologiem Jerzym Samuelem Bandtkiem, przebywającym we Wrocławiu od 1798. Doradzał on im w zakresie wydawania poloniców.
Wilhelm Gottlieb Korn ożenił się w 1762 z Karoline Elisabeth z domu Pfitzner, córką wrocławskiego urzędnika. Miał z nią trzech synów, oprócz spadkobiercy przedsiębiorstwa, Johanna Gottlieba, jeszcze dwóch: Friedricha Wilhelma i Juliana Ferdynanda.
Johann Gottlieb w 1806 odziedziczył po Wilhelmie doskonale prosperujące przedsiębiorstwo: dwa lata przed śmiercią Wilhelma zatrudniali oni we Wrocławiu 22 ludzi pracujących na 9 prasach i mieli doskonale rozpoznane rynki, głównie na ziemiach polskich.
- Przypisy
- ↑ Ostatnim właścicielem firmy Kornów, był zmarły w 1945 Richard von Bergmann-Korn, pra-pra-prawnuk Wilhelma Gottlieba, który utworzył wydawnictwo Bergstadtverlag. Po wojnie reaktywowano je w 1950 pod nawiązującą do tradycji nazwą Bergstadtverlag Wilhelm Gottlieb Korn. Wydawnictwo to działa w Niemczech do dziś.
- ↑ Wydany w 1806 katalog poloniców nosił tytuł "Nowy katalog książek polskich, które drukowane znajdują się u Wilhelma Bogumiła Korna księgarza we Wrocławiu". Kolejne aktualizacje tego katalogu pod takim tytułem wydawane były w późniejszych latach wielokrotnie.
- Bibliografia
- Polski Słownik Biograficzny, t.14
- Encyklopedia Wrocławia