Belgje
From Wikipedia
Belgie of Belgje (Nederlands: België) is e parlementaire, constitutionele monarchie an de Nôordzêe. 't Grênst te zuden an Vrankryk, ten ôosten an Duutsland en Luxemburg en ten noorden an Olland. In 't Westen is er nie echt e gebeur, mo wel de Noordzee. Achter 't woater ligt Iengeland. 'n Oofdstad è Brussel. Andere grôte steedn zyn Antwerpen, Luuk, Gent, Brugge en Salleroi.
Inoud |
[bewerk'n] Bevokinge
D'r weun om en bie de 10 miljoen inweuners in Belgie. 6 miljoen doavan zin Vloamieng, der zien 1 miljoen Brusseloars en de reste zie Woaln.
[bewerk'n] Toaln
D'r zien drie officiële toaln: Nederlands, Frans en Duuts.
[bewerk'n] Polletiek
Belgie is e stoat die bestoat ut 3 gemêenschappn en 3 gewestn. De gemêenschappn en e culturele oorsprong, de gewesn en economisn:
- de Vlamsche Gemêenschap, de Fransche Gemêenschap en de Duutsche Gemêenschap.
- Vlams Gewest, Woals Gewest en Brussels Oofdstedelijk Gewest
Ierbie ejje ton ook nog eki de federoale regerienge die ol de reiste doet.
[bewerk'n] Geschiedenisse
De geschreven geschiedenisse begunt in 33 voe Christus op 't moment da Julius Caesar (in z'n De Bello Gallico) over de Belgen schryft ("De Dapperste Oller Galliërs"). Loater is gebleken dat die stammn nie overêenkomn mè de Belgen van nu, moa da doet er nie toe.
[bewerk'n] Geografie
Belgie is over 't olgemeen styf plat - voerol in Vloandern. In 't zuud'n, in de Woalen, è je e bitje 'bergen'. Den ôogstn is de Signal de Botrange (694 meter) in de Hoge Veen. D'n ogsten top in Vloandern is de Kemmelberg (156 meter) in 't Euvelland.
[bewerk'n] Beroemde Belgen
- Ambiorix, en Oud'n Belg die teeg'n de Romein vocht
- Leo Baekeland, uutvinder van bakeliet
- Peter Benoit, componist
- Raymond Ceulemans, biljarter
- Jacques Brel, zanger
- Pieter Breugel, schilder
- Hendrik Conscience, schryver van De Leeuw van Vlaanderen
- Pater Damiaan, e froajn mens die zorde voe de melaats'n
- James Ensor, moderne kunstschilder
- Hergé, de voader van Kuifje
- Jacky Ickx, ottocrosser
- Paul Janssen, uutvinder va medicamentn
- Mercator, têkenoare van koartn, uutvinder van 'n atlas
- Eddy Merckx, volgens vele de bestn coureur oller tyd'n
- Peter Paul Rubens, barokschilder
- Adolphe Sax, uutvinder van de [[[saxofoon]]
- Georges Simenon, schryver van Maigret
- Simon Stevin, wiskundige
- Toots Thielemans, ooggewardeerd'n jazz-muzikant
- Godfried van Bouillon, e vèchtersboasje die mèjdeed an den eersten kruustocht
- Karel Van Depoele, uutviender van de elektrieken tram (trolley)
- Andreas Vesalius, weetnschapper in de anatomie
