Kortryks
From Wikipedia
Dit is een aanzet om de spelling van het Kortryks (of algemener Zuid-Oost West-Vlaams) vast te leggen met nadruk op de relatie/verschillen met het Standaard Vlaams (SV)
Kortryks wordt gesproken in de grote regio rond Kortrijk, dus in de gemeenten Kortrijk, Kuurne, Wevelgem, Lendelee, Oarelbeke. Als je regiospecifieke paginas schrijft, duid je dit bovenaan aan met de template {{plat|Kortriks}}. Voor het wel heel speciale oud centraal Kortryks is er een sectie in Kortryk.
Het Kortrijks spreidt zich verder uit tot in Moorslede, Izegem en Tielt waar de overgang naar het Iepers en Brugs begint hoorbaar te worden. Ten Oosten van Kortryk en Oarelbeke, namelijk in Zwevegem en Deerlijk is er een heel scherpe klank verschuiving die eindigt in het wel heel specifieke Waregems. Verder zitten wij in het weer andere Oost-Vlaams.
Dit is slechts een eerste onvolledig voorstel: aanvullingen zijn welkom, discussies voer je best op de discussiepagina.
Inoud |
[bewerk'n] Hoofdregel
Waar mogelijk, volg het SV.
[bewerk'n] Specifieke regels
[bewerk'n] i
In Zuid West-Vlaanderen worden i-klanken kort uitgesproken:
ZOWV: Mijn overleg => min overleg, volglijst=> volglyste, mensen => minsn
[bewerk'n] AN-ui/ij
De ui/ij wordt uitgesproken en dus geschreven als een u (doffe e).
ZOWV: Min weuf bleuft nie beuten moar in eur euzeke; ze goat de computer gebreuk'n met de meuze
[bewerk'n] AN-sch
De AN-sch wordt quasi algemeen uitgesproken als sk. Dit is het meest opvallende en hoorbare verschil met de andere West-Vlaamse regio's.
ZOWV: verskil, geskiedenisse ZOWV: Die skôone gastn droagn lelyke skoen. (Die knappe gasten dragen lelijke schoenen.)
[bewerk'n] AN-oo
de AN-oo wordt als "wo(a)" uitgesproken. We hebben hier de keuze uit twee alternatieven:
- het SV compromis volgen
- schrijven als wo(a)
ZOWV: ôok, grôot, vôo ZOWV: De môordenoare es uutendelyk ter dôod verôordêeld.
ZOWV: wok, grwot, vwo (ook, groot, voor) ZOWV: De mwordeneire es uuteindelyk ter dwood verwoordêeld.
[bewerk'n] AN-ee
Om de nadruk te leggen op de i-klank in de AN-ee, kunnnen we kiezen voor he alternatief iè
ZOWV: gerièd (gereed), wiè (weide), zièver (zever), mêer (meer), ièlegansn (helemaal) ZOWV: Den êeste kiè est vriè de moeite.
