Kortryk

From Wikipedia

Stad Kortryk
Kortrijk
Liggienge binnen het arrondissement Kortryk in de provincie West-Vloandern
Woapen	Vlagge

Geografie
Gewest	Vloandern
Provincie	West-Vloandern
Arrondissement	Kortryk
Liggienge	50°49' NB 03°16' OL
Liggienge	{{{latitudeGraden}}}°{{{latitudeMinuten}}}′NB {{{longitudeGraden}}}°{{{longitudeMinuten}}}′OL
Ippervlak	80,03 km²
Inweuners (Bron: NIS)
Inweuners – Vintn – Vrown – Bevolkiengsdichtheid	73.657 (01/01/2006) 48,72% 51,28% 920 inw./km²
Leeftydsipbow 0–17 joar 18–64 joar 65 joar en oeder	(01/01/2004) 19,59% 60,35% 20,06%
Buutnlanders	3,73% (01/07/2005)
Weirklôoseidsgroad	9,03% (01/01/2006)
Polletiek
Burgemêester	Stefaan De Clerck (CD&V)
Coaliesje	CD&V, VLD
Zetels CD&V VLD sp.a Vlaams Belang Groen!	41 18 9 7 6 1
Dêelgemêentn me postcode
Postcode	Dêelgemêente
8500 8501 8501 8510 8510 8510 8510 8511	Kortryk Bissegem Eule Bellegem Koeigem Marke Rollegem Oalbeke
And're info
Zonenummer	056
Poliesjezone	{{{polz}}}
Webadres	www.kortrijk.be

De Broeltoorns

't Staduus

Dit artikel es geschreevn in 't Kortryks, en da zoe best ozô bluuvn.

Kortryk uutsproake ₊^? of Kortriek uutsproake ₊^? (Nederlands: Kortrijk) ès 'n West-Vloamse stad die geleegn es hêel in 't zûdwèsten van de provincie. Kortryk lig an de Leie, die doar spletst in 2 dêlen en voars were tôpekomt om een ilandje te vorm'n (Buda) middn 't centrum. Vanut Kortryk vertrekt der wok een voart noa de Schelde: het Kanoal Kortryk-Bossut.

De stad es tegelyk via de weug (E17, E403 en A19) als via 't spoor goe berikboar. Der es ôok een ringboane rond, de R8, berikboar via 't originele Ei van Kortryk vanof de E17.

De markt

[bewerk'n] Geskiedenisse

Kortryk es gekend vanut de Rominse periode, toen da de vicus Cortoriacum ip het kruspunt van de heirboane va Keuln noo Boulogne-sur-Mer en de heirboane van Dôornyk noo Oud'nburg lag.

In de 9de êeuwe eit Boudewijn II de Kale, Groaf va Vloandern Kortryk versterkt teegn de Nôormann'n. In 1071 es Kortryk de ôofplekke gekoomn van een kasselrie. In 1190 kreeg et stadsrecht'n die neregeskreevn zyn in een keure.

In de 13de eeuw eit Filips August de stad verwoest omda zyne teegnstander, Ferrand van Portugal em verskanst oa in Kortryk. Achter die periode es de goud'n tyd va Kortryk begonnen, me de ipkomste van het loak'n en et linn'n.

Ip 11 juli 1302 vond doa de Guld'nspoornslag platse; de Franske vocht'n teegn de Vloamingn en èn dr verloorn.

De recente economiske geskiedenisse van Kortryk es surtoe verbond'n met 't textiel, mêerbepoald met 't Vlas. In de 19de êeuwe wos de Leie e belangryke skoakel in da proces, omdat doarin 't Vlas gerôot weird. Tot ip vandoage vin je nog veel textielindustrie in en rond Kortryk, moa de secteur es ier wôok zêre an't inkrempen.

[bewerk'n] Bezienswoardigheed'n

Kortryk i veel bezienswoardigheed'n: de Broeltoorns, 't Begynof, 't Baggaertsof, 't stadus, de Belfort toorn ('t Halletoorntje in 't Kortryks), 't Vlasmuseum...

De stad oat ôok de ièste verkjirsvrye wienkelstroate van 't land: de Korte Stêenstroate (1962). Loater zyn der nog andere winkelstroat'n biegekoomn lyk de Lange Stêenstroate...

Kortryk eit 't imago dat er nie veel te doene es. Dat imago es een bitje verkêerd, want de latste joaren zyn der veel inspanniengn gedoan om dat imago te kêren: êen van de latste verwezenlykingen is de skeet ramp, an de nieuwe brugge. Êen van de tofste fêest'n in Kortryk zyn de sienksefêest'n, gelyk dat de noame zegt goan ze deure bist 't sienkseweekend. Rond Poasen stoat er ôok een grôte fôre in Kortryk, vroeger wos ze zelfs de grôotste van Belgje.

Kortryk eit ôok een hallncomplex (Xpo), woar dat er veel internationoale evenement'n zyn. En oaje u ne kêe joengk wil voeln moeje noa 't stroatje, vôoral noa den Trap, mo der is wok 't Hooge en vaneiges de Vlasmart.

De grôotste voetbolploeg van de stad es KV Kortrijk.

[bewerk'n] Inweuners

Kortryk eit een aantal dêelgemêenten gelyk Bellegem, Eule, Bissegem, Marke, Rollegem, Koeigem, Oalbeke...

Der weun'n mêer dan 70.000 minsn in Kortryk. Een poar doarvan zyn gekend in hêel Belgje:

Adelheid Byttebier: geboorn in Kortryk, ipgegroeid in Gullegem moa nu utgeweek'n noo Brussel
Ann Demeulemeester: modeontwerpster
Balthazar: muzikgroepke
Brigitte Becue: (ex-)zwemster
François Glorieux: pianist, componist, dirigent,...
Chris Lomme: actrice
Goose: muzikgroepke
Martine Tanghe: nieuwslezeresse
Baronesse Mia Doornaert: journaliste
Ozark Henry: zanger
Stefaan De Clerck: polletieker
Vincent Van Quickenborne, of Quickie van Qortrik: ne polletieker
Ignace Crombé: organisator van Miss Belgian Beauty
Jan Palfijn: utvinder van de verlostange
Johny Turbo: volkszanger
Maurice De Bevere, alias Morris, de têkeneire va Lucky Luke
Monique Gheysens: modeontwerpster

[bewerk'n] Polletiek

Van 2000 tot 2006 wos de CD&V tôpe me de SP.a an de macht. Achter de gemêenteroadsverkiezingn van 2006 veranderde de CD&V van partner. De VLD kwam in de plekke van de SP.a. De gemêenteroad telt 41 leed'n, een aantal noamn zyn Stefaan De Clerck, Vincent Van Quickenborne, Lieven Lybeer, Philippe Decoene ...

[bewerk'n] Onderwys

Kortryk eit de ênigste universiteit van West-Vloandern, de KULAK. Tes en ofdêlinge van de KULeuven, me allêne moa Bachelorstudent'n (die achter twêe joar mêestal noa Leuven trekk'n). Toch goan der vele studenten ut de streke noa Gent vôo te studeern. Der zyn wok een grôot oantal ôogeskolen, gegroepeerd in twêe concentroaties, noamelyk HOWest en KATHO.

[bewerk'n] Toale

Het eutstervend oude dialect va Kortryk is typiesk moa nie zôo gemaklyk te bekenn en verzekers ofkomstig van de sjieke franssprikkende boerzoisie in de vôrige êeuwe. 't Mêest ipvollende es et mêer pedante klappen en de g woar datter en bitje van de k in deure klienkt, lyk dannen franstoaligen de gie (gij) zoet' eutspreken. Ne Kortikzoan goa ôok straf de k benoadrukken, vb typieske en tusken (tussen).