Cugnon
Èn årtike di Wikipedia.
Cugnon (la-minme, on prononce Këgnon), c' est èn ancyin ptit ban del Walonreye rebané avou Bietris, el province do Lussimbork.
- Limeros del posse :
- asteure : 6880.
- davance : 6804.
- Limero diyalectolodjike :
- Arondixhmint : Li Tchestea
- Lomaedje des djins : les Cugnotîs (Këgnotîs).
Po l' etimolodjeye et les vîs scrijhas, riwaitîz dins l' esplicant motî.
Ådvins |
[candjî] No di des plaeces di Cugnon.
[candjî] Hamteas
- Moite-Han
- Tibårotche
- Djeripont.
[candjî] Istwere.
C' est la k' Sint Rmåke åreut dmoré ene hapêye, cwand a-st avnou el Walonreye. Il esteut po-z î basti on moustî e Casae Congidinum, et les teres alént esse dinêyes pa Sibiet (tchåte di 645). Mins so ces etrevéns la, sint Rmåke a wangnî Ståvleu, et-z î basti la li dobe abeye di Ståvleu-Måmdey.
E 1226, li conte Louis IV di Tchini leye tote li do ban d' Cugnon (bråmint pus stindou k' asteure) a s' båshele. Izabele di Floravile.
Li viyaedje divént ene franke tere e 1269 (lwè d' Beamont).
E 1422, li viyaedje est da Evrård II del Måtche, kel valet va askepyî li "Sovrin bayaedje di Cugnon-Tchespire", metou djusse al limotche do Dutcheye do Lussimbork. Eto, di 1621 a 1650, on-z î a batou manoye.
E 17inme sieke, les teres di Cugnon-Tchespire vont esse radjondowes al signorreye d' Arbûmont po fé les "teres walones" des princes Lowenstein-Stolberg.
[candjî] Istwere administrative
Li viyaedje d' Åbî esteut sol ban d' Cugnon disk' e 1899 (lwè do 30 di djulete).
E 1964, Cugnon s' a recråxhî do hamtea d' Tibårotche, k' esteut so Mûno dvant.
[candjî] Djeyografeye.
L' aiwe di Smwès passe pa Cugnon.
[candjî] Tourisse.
A vey : grote sint Rmåke.
[candjî] Rilomêyès djins.
- ? Pierlot, k' a stî prumî minisse di 1939 a 1945, esteut d' Cugnon.
[candjî] Diyalectolodjeye walone.
L' oyon U s' î prononce ë, come a Bietris (Këgnon).
Les prononçaedje do walon d' Cugnon, ki s' rissint foirt do gåmès, ont stî studyîs spepieuzmint pa Bruneau, et riscrît en alfabet fonetike eternåcionå.