Rîlêye francès-walon
Èn årtike di Wikipedia.
Ene rîlêye francès-walon, c' est ene djivêye de mots k' on pout trover åjheymint e walon, a pårti des mots francès ki vlèt dire parey.
I fwait pus åjhey aprinde li walon po les cis (cenes) ki cnoxhèt ddja l' francès, cwand i savèt les piceures des rîlêyes francès-walon. Nerén, ça pout moenner a des forcoridjaedjes.
Sacwantès rîlêyes francès-walon ont stî eployeyes pås mwaisses di scole po-z aprinde des rujhes ortografikes do francès (metaedje d' on tchapea, ortografeye EN / AN) a des efants ki cnoxhént ddja l' walon.
Ådvins |
[candjî] tchapea (^) e francès = s e walon
[candjî] rîlêye F. AN = W. AN <> F. EN = W. IN
- Mwaisse rîle:
- AN : kimander, danser, transe (commander, danser, transe)
- EN : prinde, rinde, momint, inkete (prendre, rendre, moment, enquête)
- Foû-rîles:
- flamind (Flamand), binde, dins, sins.
- sorwalondes : inglès, etrindjir.
[candjî] rîlêye -IER = -Î
[candjî] Egzimpes
-
- cawete -î
[candjî] Foû-rîlêye IER = É
[candjî] rîlêye addjectifs avou -ER = -IR
C' est sacwants addjectifs:
[candjî] Rîlêye del dobe lete francesse "OU".
- Rifondaedje di l' oyon O/OU po les mots k' ont on parey a zels avou OU e francès.
- mwaisse rîle :
- cas djenerå: po, tot, crosse, vos, gote, cori (F. pour, tout, croûte, vous, goutte, courir).
- pus målåjheys cas : poye, poyon, poyete (F. poule, poussin, poulette); hoye (F. houille); coye (F. couille).
- Foû-rîles (OU e walon et e francès) : houyire (houillère), ramouyî (mouiller).
- mwaisse rîle :
- rîlêye F. -OUR = son walon "oû"
- avou tcheyaedje do R : coû, toû, djoû (F. cour, tour, jour).
- sins tcheyaedje do R : tour (di tchestea), tourner, djournêye.
