Wikipedia:Profil
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
In unserem Brofil isch feschtglegt, was mir do in de Alemannische Wikipedia mache wenn un vor hen. Do stoht zämmegfasst, wie mir schaffe un weli Richtlinie bi uns agwendet werde.
Inhaltsverzeichnis |
[ändere] Iifiehrig
D Wikipedia isch en Projekt, wo e Freiji Enzyklopädii gschaffe wird. Sell Projekt isch vo de Wikimedia Foundation, e gmeinnützigi Stiftig z'Florida, gründet worde un wird vo däne trage. Derwiil sin di au uf Spände agwiise.
Mittlerwiili gits d Wikipedia in über 200 Sproche. Eini drvo isch Alemannisch.
Wiils Alemannisch chei Amtssproch isch, chei Sproch isch wi jedi anderi, chunnt sellem Projekt au e bsunderi Rolle zue, was mir do in dem Brofil manifestiere wenn. Mir sin Sprächer vo nere mitteleuropäische Sproch, wu mehreri Grenze überschriitet un d Mänsche häne un däne in dr Vergangeheit zämmebrocht het un des au in Zuekumpft due sott.
[ändere] Ziil
Mir lege s'Hauptaugemerk druf, Fakte z sammle un uffz'bereite zu de alemannische Regione, de alemannische Kultur un de alemannische Sproch. Dodrbi gohts um s'gsamti Alemannisch, wo gschwätzt wird vom Elsass über Bade, 's Schwobeland un d'Schwyz bis uf Vorarlberg.
Di Sproch wird uffeme moderne Feld igsetzt un dodrmit bewiise mir, dass si hüt no e Daug het.
Wenn mir als langfristigs Ziil erreiche däte, dass mir e Orientierigspunkt sin für de öffentlichi Iisatz un e verstärkti Awendig vo de alemannische Sproch im Alldag, wäre mir arg z'friide. E stärkeri Awendig isch bsunders in de alemannische Gegende usserhalb vo dr Dütschschwyz notwendig.
[ändere] D Lüt
D Wikipedia isch - wi alli Wikimedia-Projekt - e Gmeinschaftswerk. Do cha jede mitschaffe, me muess sich nit emol amälde. Bi unsere alemannische Projekt schaffe Lüt us allene alemannischsprochige Regione mit. Wiil jede in siinem lokale Dialekt schriibt, zeigt sich bi uns au di traumhafti Viilfalt vo unsere Dialekt.
Unseri Gmeinschaft het näbe e baar ältere, erfahrene Alemanne au jungi Lüt, wo eifach no Interessi an de Sproch hen. S Alter längt gschätzt wohl vo 15 bis 60 Johr.
Technischi Vorussetzige gits chum - wer Froge het cha sich jederziit an andere Benutzer wände. Zuem Nochläse gits au e Füehrig vo de erschte Schritt übr Tutorie bis zuem Handbuech.
[ändere] Qualität
Mir versueche, e wüsseschaftlichs Niveu z'erreiche. Mir sin uns aber im Klare, dass mir nit mit Enzyklopädie in Amtssproche vo grosse Nationalstaate chönne konkurriere. Sell isch au nit unser Ziil, mir konzentriere uns uf s'alemannisch Gebiet - uf si Sproch, sini Landschafte un si Kultur.
Mir verliere dodrbi d'Welt nit us de Auge un bhandle au anderi Theme. Wenn s'Thema des zuelosst, versueche mir des ussem alemannische Blickwinkel az'luege. So sotte zuem Bispiil im e Artikel über e fremdi Sproch wenn möglich au Parallele zuem Alemannisch ufzeigt werde oder 's sott uf d Dialäkt vu sellere Sproch iigange werde.
S'Alemannischi folgt wie jedi Sproch grammatische un phonetische Regle. Selli hämmer in Richtlinie zämmetrage, wo mer als Handreichige abiete go unsere Autore helfe e qualitativ hochwertigs Alemannisch z'schriibe un go uf z'zeige, wie s'Alemannisch funktioniert.
In dr Sprochwüsseschaft isch in dr letschte 200 Johr dr Schwerpunkt druf gläge, d Viilfalt un d Unterschiidlichkeit vo de alemannische Dialäktspiilarte z zeige. Au mir zeige d Viilfalt, uns isch aber au wichtig, d Gmeinsamkeite über d Landschafte un d Gränze wäg z zeige. E praktischi gsamtalemanischi Grammatik, wu d Sprochwüsseschaft in viile Johr vo professionäller Arbet nit vorglegt het, bikumme allerdings au mir nit vu hüt uf morn zwäg. Mir schaffe aber dra.
In de Orthographie hen mir cheini feste Richtlinie go de verschiidene Schriibvariante gnueg Ruum z'loh. Mir würde uns aber freue, wenn mir uns do über d'Johr chönnte chennelehre un annöchere. Neui Benutzer, wo sich in de alemannische Schriibig no nit so uschenne, solle sich ruehig an Benutzer wende, wo scho länger drbii sin. Zuer Kommunikation gits en Chat und au e Mailinglischte.
[ändere] Richtlinie
Mir hen e baar Arbete zämmegstellt, zuem d'Sproch un d' Grammatik bschriibe. Autore un interessierti Leser finde do Aleitige zue dr Sproch. Uf di bassende Hintergründ wird in de jewiilige Artikel im Text verwiise.
D Viilfalt vom Alemannisch sott bewahrt werde, drwäge schriibt normalerwiis jede so, wie in siinere Gegend gschwätzt wird. S git aber e baar Grundregle, wo überall gelte un wo me achte sott:
Zum Vertiefe vu dr grammatische Regle:
E verbindlichi Orthografii gits im Alemannische nit, aber verschiidini gängigi Schriibvariante. S isch besser (aber nit Pflicht), mer oriäntiärt sich an vorhandene Rächtschriibige wie wenn jeder ebis eiges erfindet.
E Artikel muess bstimmti Aforderige erfülle:
[ändere] Ufgobe
Bim Ufbau vo de Alemannische Wikipedia hen mir uns viili Ufgobe gstellt. Go selli umz'setze bruuche mir viili Mitstriiter.
- Usbau vom Alemannisch - Übersetzig vo Neologisme
- Rusgob vom WikiHeftli Alemannisch
- Alemannischi Radio-Produktione vüre bringe, wo's si no nit git
- Prässarbet
- Konzeption vo me Dialektwörterbuech