Gruunlaand
Van Wikipedie
Kalaallit Nunaat Grønland |
|||
|
|||
Basisgegevens | |||
Officiële laanstael: | Gruunlaans, Deens | ||
Heufdstad: | Nuuk (Godthåb) | ||
Regeringsvorm: | staotus appatte van Denemarken | ||
Religie: | lutheranisme | ||
Oppervlakte: | 2.166.086 km² (81 (ijs)%waeter) | ||
Inwoners: | 56.000 (0,2 / km²) | ||
Overige | |||
Volkslied: | #### | ||
Muntienhied: | Deense krone (DKK ) |
||
UTC: | -4, -3, -1 | ||
Nationaole feestdag: | ## #### | ||
Web | Kode | Til. | .gl | ## | 299 |
Gruunlaand (officieel: Kalaallit Nunaat (Gruunlaans), Deens: Grønland) is een eilaand in de noordelike Atlantische Oceaan, en leit in et noordoosten van Kannede. Mit een oppervlakte van 2.175.000 km² is et et grootste eilaand ter wereld. Et maekt diel uut van et keuninkriek Denemarken. Et het vanof 1979 een onofhaankelike pesisie vergeleken mit Denemarken (staotus appatte) en et beheurt vanof 1985 niet meer tot de Europese Unie. De heufdstad van Gruunlaand is Nuuk.
Gruunlaand heurt geografisch bi'j Noord-Amerike, en geologisch zien tot et Kannedese schild. 80% van et laand is bedekt mit een ieslaoge van maximaol 3 km dikte. Allienig de kuststroke van 15-150 km bried, veural in et zuden en westen, is bewoonber, veural deur de invloed van de Golfstroom. De kusten bin inkarfd mit grote fjorden en gletsjers, waor riegelmaotig iesbargen van ofbreken. Gruunland het een poolklimaot.
De oorspronkelike inwoners, de Inuit (ok Eskimo's nuumd), bin vanoolds nomaoden. Zi'j vormen liekewel mar een kleine groep. Vereweg de meeste inwoners leven in et zuudwesten en bin Gruunlaanders, een verminging van Denen en Inuit. Zi'j praoten Gruunlaans, dat een dialekt is van et Inuit. Et Deens en et Gruunlaans bin de officiële taelen. Een dadde groep inwoners bestaot uut Europeanen, veural Denen. In de basis Thule bin Amerikaanse soldaoten legerd.
De Gruunlaanse ekenomie steunt veurnaemelik op de visvangst, de jacht, schaepenteelt en mienbouw. Ze exporteren o.a. walvisperdukten, pelzen. Mienbouwperdukten as kryoliet, kwarts, glimmer, lood, zink en iezererts weren ok belangrieke exportperdukten, mar de laeste mien wodde in 1990 sleuten.
De belangriekste religie is liekas in Denemarken et lutheranisme. Et kristendom is rond et eerste millennium nao Christus deur de Ieslaanse kolonist Leif Eriksson brocht.
[bewark] Godsdienst
Et overgrote diel van de Gruunlaanders is kristen. Ruum 64,2% van de Gruunlaanders beheurt tot de Evangelisch-Lutherse Karke. Daornaost bin de Pinksterkarken slim aktief. Omdebi'j 2,8% van de bevolking beheurt tot een Pinksterkarke. 27,4% van de Gruunlanders beheurt tot een aandere kristelike karke. 3,4% is niet geleuvig.
[bewark] Nedersaksisch
- Stellingwarfs: Gruunlaand
- Grunnegs: Gruinlaand
- Sallaands: Gruunlaand
- Tweants: Greunlaand
- Vreeznvens: Gruinlaand
- Veluws:
- Greunlaand, Greunland
- Gruunlaand, Gruunland
Meer ofbeeldingen dee bie dit onderwarp heuren ku-j vienen in de kattegerie Greenland van Wikimedia Commons. |