1948 w polityce
Z Wikipedii
Kalendarium polityczne 1948 roku
Spis treści |
[edytuj] styczeń
- 1 stycznia – weszła w życie Unii Celnej Beneluksu (Belgia, Holandia i Luksemburg).
- 4 stycznia – Hagana wysadziła w Jerozolimie hotel Semiramis zamieszkany przez brytyjskich oficerów.
- 4 stycznia – Birma uzyskała niepodległość od Wielkiej Brytanii.
- 22 stycznia – brytyjski minister spraw zagranicznych Ernest Bevin zaproponował w Izbie Gmin utworzenie Unii Zachodnioeuropejskiej.
- 30 stycznia – nacjonalistyczny fanatyk hinduski zamordował Mahatmę Gandhiego.
[edytuj] luty
- 1 lutego – w ZSRR rozpoczęto zagłuszanie nadawanych z USA audycji radia Voice of America.
- 4 lutego – Cejlon (późniejsza Sri Lanka) uzyskał niepodległość w ramach Brytyjskiej Wspólnoty Narodów; królem Cejlonu został Jerzy VI.
- 25 lutego – legalne przejęcie władzy przez komunistów w Pradze; premierem został Klement Gottwald.
[edytuj] marzec
- 10 marca – zginął tragicznie Jan Masaryk, socjaldemokratyczny minister spraw zagranicznych Czechosłowacji (został zamordowany lub popełnił samobójstwo).
- 10 marca – decyzja PPR i PPS o połączeniu obu partii (sfinalizowanym 15 grudnia).
- 17 marca – Wielka Brytania, Francja, Belgia, Holandia] i Luksemburg podpisały w Brukseli traktat o współpracy politycznej, gospodarczej i kulturalnej, tzw. traktat brukselski, na mocy którego powstała Unia Zachodnioeuropejska.
[edytuj] kwiecień
- 3 kwietnia – prezydent USA Harry Truman podpisał ustawę o pomocy dla zagranicy (Foreign Assistance Act), która legła u podstaw planu Marshalla; wyasygnowano 5 mld ówczesnych dolarów dla 16 krajów.
- 7 kwietnia – w ramach ONZ powstała Światowa Organizacja Zdrowia (WHO - World Health Organization).
- 9 kwietnia – terroryści żydowscy z organizacji Irgun i Lehi zamordowali 160 osób w arabskiej wiosce Deir Jassin.
- 16 kwietnia – 16 państw europejskich podpisało Konwencji o utworzeniu Organizacji Europejskiej Współpracy Gospodarczej (OEEC), która zajęła się rozdzielaniem pomocy w ramach planu Marshalla w latach 1948-1952.
[edytuj] maj
- 1 maja – w Grecji egzekucja 213 działaczy komunistycznych za czyny z końcowego okresu okupacji niemieckiej; początek wojny domowej.
- 7-10 maja – na kongresie w Hadze obrady ruchu zjednoczeniowego, które dały impuls późniejszemu powstaniu Rady Europy.
- 14 maja – proklamowano państwo Izrael; następnego dnia miał miejsce wybuch pierwszej wojny izraelsko-arabskiej.
- 16 maja – Chaim Weizmann został pierwszym prezydentem Izraela.
[edytuj] czerwiec
- 3 czerwca – referat Władysława Gomułki o tradycjach ruchu robotniczego początkiem konfliktu w kierownictwie PPR.
- 15 czerwca – na naradzie w Bukareszcie Kominform potępił kierownictwo jugosłowiańskich komunistów, z Josipem Broz-Tito, za odstępstwa od leninizmu.
- 15 czerwca – nieudany zamach na przywódcę Włoskiej Partii Komunistycznej, Palmiro Togliattiego, sprowokował falę strajków w całym kraju.
- 16 czerwca – komunistyczni partyzanci na Malajach zabili kilku angielskich plantatorów kauczuku, rozpoczynąc wojnę partyzancką przeciwko brytyjskiemu panowaniu.
- 21 czerwca – wprowadzenie marki niemieckiej w zachodnich strefach Niemiec.
- 23 czerwca – wprowadzenie odrębnego systemu pieniężnego w radzieckiej strefie okupacyjnej Niemiec.
- 24 czerwca – początek blokady komunikacyjnej zachodnich stref Berlina przez ZSRR.
- 28 czerwca – uruchomienie mostu powietrznego do Berlina Zachodniego; do 12 maja 1949 r. miało miejsce ponad 277 tys. lotów z 2 mln ton towarów.
[edytuj] lipiec
- 6 lipca – początek rokowań między USA, Kanadą i sygnatariuszami traktatu brukselskiego w sprawie utworzenia paktu militarnego.
- 22 lipca – powstał Związek Młodzieży Polskiej (ZMP).
[edytuj] sierpień
- 19 sierpnia – radzieckie oddziały w Berlinie otworzyły ogień do demonstrantów protestujących przeciwko blokadzie zachodniej części miasta.
- 31 sierpnia – Plenum KC PPR oskarżyło Władysława Gomułkę o "odchylenia prawicowo-nacjonalistyczne"; Bolesław Bierut został I sekretarzem KC PPR.
[edytuj] wrzesień
- 1 września – zwołano Zgromadzenie Konstytucyjne Niemiec Zachodnich.
- 3 września – stanowisko sekretarza generalnego PPR objął Bolesław Bierut.
- 9 września – podział Korei; powstała Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna.
- 17 września – żydowscy terroryści z Lehi zamordowali szwedzkiego dyplomatę, księcia Folke Bernadotte.
- 27-28 września – ministrowie obrony państw-sygnatariuszy traktatu brukselskiego podjęli decyzję o utworzeniu Unii Zachodnioeuropejskiej jako organizacji obronnej.
[edytuj] październik
- 25 października – powołano Ruch Europejski, pozarządowej organizacji na rzecz zjednoczonej Europy; honorowymi przewodniczącymi zostali Winston Churchill, Leon Blum, Paul-Henri Spaak i Aleide de Gasperi.
[edytuj] listopad
- 2 listopada – Harry Truman wygrał wybory prezydenckie w USA.
- 12 listopada – po śmierci Augusta Hlonda nowym prymasem Polski został kardynał Stefan Wyszyński.
- 16 listopada – rozpoczęła się Operacja Czarodziejski Dywan, mająca przewieźć Żydów z Jemenu do Izraela.
[edytuj] grudzień
- 10 grudnia – rozpoczęto negocjacje w Waszyngtonie w sprawie projektu Paktu Północnoatlantyckiego między USA, Kanadą i sygnatariuszami traktatu brukselskiego.
- 10 grudnia – Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych uroczyście uchwaliło Powszechną Deklarację Praw Człowieka.
- 15 grudnia – rozpoczął się kongres zjednoczeniowy PPR i PPS; 22 grudnia utworzono PZPR.
- 26 grudnia – ostatnie radzieckie oddziały wycofały sie z Korei Północnej.
- 31 grudnia – armia izraelska wyparła oddziały egipskie z pustyni Negew.
Zobacz też:
