Haloizyt
Z Wikipedii
Haloizyt (halloizyt) - minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy minerałów ilastych (grupa kaolinitu). Należy do grupy minerałów pospolitych i szeroko rozpowszechnionych.
Nazwa pochodzi od nazwiska belgijskiego geologa O. D’ Halloy’e.
[edytuj] Właściwości:
- Wzór chemiczny: Al4 (OH) 8/ Si 4O10 x 10 H2O – uwodniony krzemian glinu
- Układ krystalograficzny: jednoskośny
- Twardość: 1-2
- Gęstość: 2,0- 2,2
- Rysa: biała
- Barwa: biały, żółtawy, zielonkawy, czerwonawy
- Przełam: ziemisty
- Połysk: szklisty, tłusty
- Łupliwość: nie wykazuje
Zazwyczaj tworzy bardzo małe, widoczne pod bardzo dużym powiększeniem, kryształy o pokroju rurkowym. Występuje w skupieniach zbitych, masywnych ( przypominających porcelanę), ziemistych i proszkowych. Jest podobny do montmorillonitu i kaolinitu. Jest przeświecający. Bardzo często zawiera domieszki chromu, żelaza, magnezu, niklu, miedzi. Suchy rozpada się na nieforemne okruchy. W wodzie kruszy się lecz nie pęcznieje. W temperaturze ok. 60oC i przy długotrwałym suszeniu traci wodę i przechodzi w matahaloizyt – o składzie chemicznym identycznym z kaolinitem lecz o różnej, zaburzonej strukturze.
[edytuj] Występowanie:
Minerał hydrotermalny i hipergeniczny. Powstaje w środowisku kwaśnym lub obojętnym, zwłaszcza w obecności kwasu siarkowego, tworzącego się na skutek wietrzenia pirytu lub markasytu ( produkt przeobrażeń (wietrzenia) tlenków żelaza). Współwystępuje z gibbsytem, montmorillonitem, kaolinitem, allofanem, markasytem.
Miejsca występowania: Azerbejdżan , Rosja, Belgia, Niemcy, Francja, Słowacja.
W Polsce - występuje w białych glinach ceramicznych ok. Będzina (zwykle towarzyszy mu gibbsyt i allofany, w złożu rud żelaza k. Starachowic oraz w strefie wietrzenia dolnośląskich masywów serpentyninowych ok. Szklar k. Ząbkowic Śląskich (odmiany żelazowe haloizytu) . Zastosowanie:
[edytuj] Bibliografia:
- J.Parafiniuk – Minerały systematyczny katalog 2004 – TG”Spirifer” W-wa 2005
- A.Bolewski – Mineralogia szczegółowa – Wyd.Geolog. 1965 r.
- W. Heflik, L. Natkaniec – Nowak – Minerały Polski – Wyd. „Antykwa” 1998r.
- A.Bolewski , A. Manecki – Mineralogia szczegółowa – Wyd. PAE. 1993 r.