Język friulski
Z Wikipedii
| Furlan | |
| Obszar | Friuli-Wenecja Julijska (Włochy) |
| Liczba mówiących | ponad 0,5 miliona |
| Ranking | ? |
| Klasyfikacja genetyczna | Języki indoeuropejskie *Języki italskie **Języki romańskie ***Języki zachodnioromańskie ****Języki retoromańskie *****Język friulski |
| Pismo | łaciński |
| Status oficjalny | |
| Język urzędowy | ? |
| ISO 639-2 | fur |
| SIL | FRL |
| W Wikipedii | |
| Zobacz też: język, języki świata | |
Język friulski a. friulański a. furlański - jeden z języków retoromańskich, największy pod względem liczby mówiących .
Posługuje się nim ponad pół miliona osób, przede wszystkim Friulowie, ale również niektórzy Włosi i Słoweńcy mieszkający w regionie autonomicznym Friuli-Wenecja Julijska (północno-wschodnie Włochy). Dawniej obszar języka furlańskiego obejmował Triest i część Istrii, lecz później język furlański został wyparty z wybrzeża Morza Adriatyckiego przez język włoski oraz język słoweński i obecnie jego zasięg ogranicza się do północnej części regionu. W 1999 roku został oficjalnie uznany przez państwo włoskie.
Niekiedy język furlański, język ladyński i język romansz są uważane za trzy regionalne odmiany języka retoromańskiego. Badania R. A. Halla Jr. przemawiają jednak za uznaniem ich za trzy odrębne języki.
W furlańskim występuje pewna liczba wyrazów słowiańskiego pochodzenia, zaczerpniętych z sąsiednich dialektów słoweńskich, np. cos (czyt. kos, "kosz, koszyk"), colaç (czyt. kolacz, "kołacz, obwarzanek").
Furlański jako język literacki dopiero się kształtuje. Obecnie używane są dwie skodyfikowane pisownie. Pierwsza z nich, opracowana przez miłośników języka furlańskiego Gianniego Nazziego i Giorgia Faggina, charakteryzuje się użyciem zaczerpniętego z języków słowiańskich znaku diakrytycznego "haczka" (np. w literze č). Druga, stworzona w 1986 roku na zamówienie władz prowincji Udine przez katalońskiego profesora Xaviera Lamuelę, w większym stopniu uwzględnia zróżnicowanie dialektalne języka furlańskiego i została w 1996 roku przyjęta jako oficjalna przez władze regionu autonomicznego Friuli-Wenecja Julijska. Literatura w języku furlańskim jest stosunkowo skąpa. Najbardziej znanym jej przedstawicielem jest Pier Paolo Pasolini, którego matka była Friulką.
Zobacz też: języki retoromańskie, języki romańskie
Wikipedia w języku furlańskim: http://fur.wikipedia.org
[edytuj] Link zewnętrzny
- Oficjalna pisownia i gramatyka języka furlańskiego (w języku furlańskim)
- Jak mówić, jak pisać, jak spiewać po friulsku
| Języki romańskie |
|
wschodnioromańskie: arumuński | istrorumuński | meglenorumuński | rumuński |
