Kuty (miasto na Ukrainie)
Z Wikipedii
Kuty (ukr. Куτи) - miasto nad Czeremoszem, w malowniczej okolicy górzystej na pograniczu Bukowiny. Od 1991 na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankowskim, rejonie kosowskim. W okresie międzywojennym Kuty słynęły jako miejscowość wypoczynkowa i ośrodek lokalnego rzemiosła artystycznego (tkactwo, hafciarstwo, garncarstwo). W pobliżu znajdują się obfite źródła słone. W 2006 miasto liczyło 4.272 mieszkańców.
Spis treści |
[edytuj] Przynależność terytorialna
- 1340-1772 w ziemi halickiej, województwa ruskiego. Wchodziło wówczas w skład starostwa niegrodowego, które wg spisów podskarbińskich z 1770, składało się z miasta Kuty i wiosek: Kuty Stare, Kobaki, Rybno, Słobódka, Tudiów, Rożen Wielki, Rożen Mały, Roztoki, Białoberezka, Berwinkowa, Chorocowa, Dołhopol, Ilohopol, Hryniowa, Jabłonica, Krasnoiła, Perechresno, Polanki, Stebnie, Fereskuł i Uścieryki. W roku 1771, starostwo to dzierżawiła Ludwika z Mniszchów Potocka (kasztelanowa krakowska). Opłacała z niego kwarty w wysokości 19104,11 złotych polskich.
- 1772-1918 w Królestwie Galicji i Lodomerii w Cesarstwie Austriackim. 1 maja 1782 Kuty (wraz z całym starostwem) przyłączono do powiatu kosowskiego (dóbr Kosowa i Pistynia). W tym okresie, w Kutach (mieście rządowym) zamieszkiwało 6476 osób wg spisu ludności z 1857. Parafia rzymskokatolicka i greckokatolicka loco.
- 1918-1939, w czasach II Rzeczypospolitej, w powiecie kosowskim, województwa stanisławowskiego. Miasto na granicy z Rumunią, którą wyznaczała rzeka Czeremosz. Znane głównie z dwóch epizodów kampanii wrześniowej. Tamtejszym mostem przedostały się do Rumunii w dniu 17 września 1939 polskie władze, obecne z nimi duchowieństwo oraz wojskowi. 20 września tegoż roku w obronie mostu zginął znany pisarz Tadeusz Dołęga-Mostowicz, którego oddział walczył z Armią Czerwoną.
[edytuj] Historia
- Wzmiankowane w roku 1469 jako wioska, należąca do Jana Odrowąża.
- W 1715 Józef Potocki, wojewoda i generał ziem kijowskich, wystawił przywilej erekcyjny i ustanowił prawa, które umożliwiły Żydom swobodne osiedlanie się w Kutach. Według lustracji z 1765, w mieście prowadziło działalność gospodarczą 166 Polaków i Rusinów, 70 Ormian, 124 Żydów i 136 komorników żydowskich. Józef Potocki (mąż wspomnianej Ludwiki) ufundował w Kutach kościół ormiański i cerkiew unicką. Miasto rozwijało się też dzięki kolonii ormiańskiej. Do II wojny światowej było największym skupiskiem Ormian Polskich w II Rzeczypospolitej, którzy trudnili się handlem i produkcją safianu.
[edytuj] Zabytki
[edytuj] Osadnictwo
[edytuj] pobliskie miejscowości
Źródła
- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego - Warszawa [1884, vol. 4, pp. 5-6].
- Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w Królestwie Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem, Lwów 1868.
