Liceum Ogólnokształcące im. Marszałka Stanisława Małachowskiego w Płocku
Z Wikipedii
LO im. Marszałka Stanisława Małachowskiego powstało oryginalnie w 1180 roku w Płocku jako szkoła przy kolegiacie św. Michała. Jest najstarszą z istniejących, nieprzerwanie działających szkół w Polsce, obecnie działa pod nazwą "Liceum ogólnokształcące im. Marszałka Stanisława Małachowskiego", jej popularna nazwa to Małachowianka.
Spis treści |
[edytuj] Historia szkoły
[edytuj] Szkoła przy kolegiacie św. Michała 1180-1611
Najstarszy etap dziejów szkoły rozpoczyna umowna data – 1180r. Wówczas to powstała ona przy kolegiacie św. Michała. Pierwszymi wykładowcami byli zakonnicy: benedyktyni, a następnie kanonicy regularni. Natomiast jako fundatora szkoły wymienia się księcia Bolesława Kędzierzawego. Pierwszym znanym nauczycielem w Szkole Płockiej był Witalis, wymieniony w dokumencie z 1249r. Wykładano tu: łacinę, gramatykę, retorykę i dialektykę. Najprawdopodobniej w szkole był tylko jeden wykładowca. Do dziś zachowało pochodzące z XIII wieku skrzydło szkoły z pochodzącą najprawdopodobniej z XV wieku gotycką wieżą.
[edytuj] Kolegium Jezuitów 1611-1773
Ojcowie Jezuici przybyli do Płocka w 1611r. W 1626r. otworzyli tu opartą na szkole średniej uczelnię z 4. niższymi klasami, potem także była klasa piąta. Wykładano tu m.in. arytmetykę, geometrię, a w roku 1768 otworzono także szkołę architektury. Działał także, już od 1612r. szkolny teatr. To wówczas, w latach 1633-1635 nauczał tu św. Andrzej Bobola – patron Polski. Z okresu pobytu Jezuitów zachowało się XVII-wieczne skrzydło szkoły.
[edytuj] Szkoła Podwydziałowa Komisji Edukacji Narodowej 1773-1793
Po kasacie zakonu jezuitów w 1773 szkoła została upaństwowiona, a opiekę nad nią przejął KEN. Początkowo było tu pięć klas, potem sześć i siedem. Językiem wykładowym stał się język polski. Zaczęli wykładać nauczyciele świeccy. Uczyło się tu ok. 300 uczniów. Wówczas narodził się pomysł nadawania prymusom królewskich medali DILIGENTIAE (czyli Pilności). Medale te są przyznawane ponownie od 1964r.
[edytuj] Okres zaborów
Gimnazjum pod zaborem Pruskim (1793-1806), Szkoła Departamentowa (1806-1815), Szkoła Wojewódzka (1815-1837), Gimnazjum Gubernialne (1837-1915).
Z tego okresu pochodzi bardzo wielu znanych absolwentów i nauczycieli szkoły: historyk, Wincenty Hipolit Gawarecki (1796-1804), współzałożyciel TNP Kajetan Morykoni (rektor 1819-1830), biblofil Gustaw Zieliński, kapucyn bł. Ojciec Honorat Koźmiński - absolwent z 1844r, Witold Zglenicki – odkrywca pól naftowych na Kaukazie, Marcin Kacprzak – wybitny lekarz, Władysław Smoleński, Idzi Benedykt Radziszewski. Wybitnym wychowankiem jest prof. Ignacy Mościcki. Uczniowie walczyli w Powstaniu Styczniowym, a także brali udział w strajku przeciw rusyfikacji z 1905r.
[edytuj] Gimnazjum Polskie (1915-1939)
Jeszcze przed odzyskaniem niepodległości, pod opieką Płockiego Koła Macierzy Szkolnej otworzono „Gimnazjum Polskie” na bazie Gimnazjum Gubernialnego. Było to gimnazjum męskie. W 1921r. otrzymało ono imię Marszałka Stanisława Małachowskiego. Z tego okresu również pochodzi wielu wybitnych wychowanków: profesor UW Jan Zygmunt Jakubowski (historyk literatury polskiej), prof. Jerzy Pniewski (dyrektor Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW). Natomiast w 1918r. szkołę odwiedził ks. Achille Ratti – wizytator apostolski na Polskę i Litwę, późniejszy papież Pius XI.
[edytuj] Okres okupacji hitlerowskiej (1939-1945)
Jak wszystkie inne pozostałe szkoły Małachowianka w czasie II wojny światowej była nieczynna. Początkowo były w niej koszary SS, a potem niemiecki szpital wojskowy.
[edytuj] Liceum Ogólnokształcące (1945-dziś)
Szkoła została ponownie otwarta 18 lutego 1945r. Pierwszym dyrektorem został Tadeusz Synoradzki. Wówczas po raz pierwszy w ławkach szkoły zasiadły dziewczęta. Do Liceum zaczęło uczęszczać coraz więcej młodzieży. Konieczna była więc jego rozbudowa. W latach 1961-1964 zbudowany zostało nowe skrzydło szkoły. W roku 1980 uroczyście obchodzono 800-lecie szkoły. To wtedy otwarte zostało muzeum szkolne, a na gotyckiej wieży zamontowano kopułę astronomiczną. W 1979r. LO zostało odznaczone Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. W 1946r. Małachowiankę ukończył Tadeusz Mazowiecki – pierwszy premier III RP, natomiast jego siostra prof. Krystyna Mazowiecka uczyła w tej szkole w latach 1950-1980 języka francuskiego.
Ostatnia rozbudowa szkoły miała miejsce w latach 2000-2001. Wówczas LO uzyskało nowoczesny blok sportowy.
Od 1 września 2005 roku nowym dyrektorem szkoły jest mgr Renata Kutyło-Utzig, zastąpiła na tym stanowisku mgr Tadeusza Zombirta.
[edytuj] Znani nauczyciele i uczniowie
- Ignacy Mościcki
- Tadeusz Mazowiecki
- Tony Halik
- św. Andrzej Bobola
- Wincenty Hipolit Gawarecki
- August Szultz
- Kazimierz Paprocki
- Hieronim Napoleon Bońkowski
- Gustaw Zieliński
- Ludwik Orpiszewski
- Marian Kowalski
- Romuald Pląskowski
- bł. Honorat Koźmiński
- Idzi Benedykt Radziszewski
- Jerzy Narzymski
- Wincenty Rapacki
- Witold Zglenicki
- Władysław Smoleński
- Ludwik Krzywicki
- Stanisław Kopczyński
- Wacław Lachman
- Marcin Kacprzak
- Jerzy Pniewski
- Jan Zygmunt Jakubowski
- Jan Zumbach
- Jakub Chojnacki
- ks. Wojciech Góralski
- bp Andrzej Suski
- Tomasz Żurada