Mandarynka (roślina)
Z Wikipedii
Mandarynka | |
Owoce mandarynki |
|
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Podklasa | różowe |
Rząd | rutowce |
Rodzina | rutowate |
Rodzaj | cytrus |
Gatunek | mandarynka |
Nazwa systematyczna | |
Citrus reticulata | |
Blanco. |
Mandarynka (Citrus reticulata Blanco. syn. C. nobilis Andrews) - drzewo z rodziny rutowatych (Rutaceae). Występuje w stanie dzikim w Azji. Pochodzi prawdopodobnie z Indochin.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- W zależności od odmiany duży krzew lub małe drzewko (8 m).
- Liście
- Eliptycznolancetowate, prawie całobrzegie, zaostrzone, na krótkich, wąsko oskrzydlonych ogonkach.
- Kwiaty
- Kwiaty w niewielkich pęczkach o białej koronie, 5-płatkowe, pręcików wiele, słupek jeden.
- Owoce
- Jagoda o dość cienkiej okrywie i średnicy 6-7 cm, lekko spłaszczona. Owoce smaczne, słodkie lub słodkokwaskowate w zależności od odmiany. Owoce drzewek dziko rosnących mają nieprzyjemny zapach i bardzo dużo pestek. Od pomarańczy różnią się wielkością, a także tym, że skórka łatwo daje się oddzielić od miąższu.
- Biotop
- Klimat ciepły i tropikalny (upalny).
[edytuj] Zmienność
- klementynka - mieszaniec z pomarańczą gorzką. Daje owoce o bardzo smacznym, aromatycznym miąższu w kolorze ciemnopomarańczowym lub czerwonym
- tangelo - mieszaniec z grejpfrutem. Owoce bardzo słodkie i soczyste z gorzkim posmakiem.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina uprawna: głównie Japonia, Brazylia, Dekan i basen Morza Śródziemnego oraz południe Stanów Zjednoczonych.
- Sztuka kulinarna: jadalne owoce głównie do spożycia na surowo, ale również na przetwory (dżemy, kompoty). 100 g owocu dostarcza 40 kalorii.
- Owoce zawierają około:
- 87% wody,
- 8% cukrów,
- 0,9% białka,
- 1,9% błonnika,
- dużo witaminy C (30 mg/100 g),
- witaminę A
- kwas foliowy
- potas,
- wapń,
- fosfor,
- magnez,
- sód,
- żelazo
- cynk.
- Owoce zawierają około:
- Z liści otrzymuje się olejek eteryczny, wykorzystywany w przemyśle spożywczym i perfumeryjnym.
[edytuj] Ciekawostki
Do Europy mandarynka trafiła na początku XIX wieku. Nazwa jej wzięła się od nazwy wyspy Mauritius na Oceanie Indyjskim, którą niegdyś nazywano Mandarą.
[edytuj] W sztuce
- Zespół Bajm wykonuje piosenkę "Mandarynki, pomarańcze"
- Edyta Bartosiewicz: "Mandarynka"
- Julian Tuwim: "Pomarańcze i mandarynki" (piosenkę według tekstu wykonał Marek Grechuta)
- Mandaryna: pod takim pseudonimem działa piosenkarka muzyki dance, była żona piosenkarza Michała Wiśniewskiego.