Potas
Z Wikipedii
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
| Dane ogólne | |||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nazwa, symbol, l.a.* | Potas, K, 19 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Własności metaliczne | metal alkaliczny | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Grupa, okres, blok | 1 (IA), 4, s | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Gęstość, twardość | 856 kg/m3, 0,4 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Kolor | srebrzystobiały | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Własności atomowe | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Masa atomowa | 39,0983 u | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Promień atomowy (obl.) | 220 (243) pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Promień kowalencyjny | 196 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Promień van der Waalsa | 275 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Konfiguracja elektronowa | [Ar]4s1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| e- na poziom energetyczny | 2, 8, 8, 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Stopień utlenienia | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Własności kwasowe tlenków | silnie zasadowe | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Struktura krystaliczna | regularna przestrzennie centrowana |
||||||||||||||||||||||||||||||
| Własności fizyczne | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Stan skupienia | stały | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Temperatura topnienia | 336,53 K (63,38 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Temperatura wrzenia | 1032 K (759 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Objętość molowa | 45,94×10-6 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Ciepło parowania | 79,87 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Ciepło topnienia | 2,334 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Ciśnienie pary nasyconej | 1,06×10-4 Pa | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Prędkość dźwięku | 2000 m/s (293,15 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Pozostałe dane | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektroujemność | 0,82 (Pauling) 0,91 (Allred) |
||||||||||||||||||||||||||||||
| Ciepło właściwe | 757 J/(kg*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Przewodność właściwa | 13,9×106 S/m | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Przewodność cieplna | 102,4 W/(m*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| I Potencjał jonizacyjny | 418,8 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| II Potencjał jonizacyjny | 3052 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| III Potencjał jonizacyjny | 4420 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| IV Potencjał jonizacyjny | 5878 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| V Potencjał jonizacyjny | 7975 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| VI Potencjał jonizacyjny | 9590 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| VII Potencjał jonizacyjny | 11343 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| VIII Potencjał jonizacyjny | 14944 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| IX Potencjał jonizacyjny | 16963,7 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| X Potencjał jonizacyjny | 48610 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
|
Najbardziej stabilne izotopy* |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tam, gdzie nie jest zaznaczone inaczej, |
|||||||||||||||||||||||||||||||
| *Wyjaśnienie skrótów: l.a.=liczba atomowa wyst.=występowanie w przyrodzie, o.p.r.=okres połowicznego rozpadu, s.r.=sposób rozpadu, e.r.=energia rozpadu, p.r.=produkt rozpadu |
|||||||||||||||||||||||||||||||
Potas (K, łac. kalium) - pierwiastek chemiczny z grupy metali alkalicznych w układzie okresowym.
Został odkryty i wyodrębniony w 1807 r. przez sir H. Davy'ego .
Trwałe izotopy to 39K oraz 41K. Ważnym nietrwałym izotopem jest 40K, z którego zależnie od sposobu przemiany powstaje 40Ar lub 40Ca.
Główne minerały to sylwin, sylwinit, karnalit, kainit, langbeinit i różne glinokrzemiany.
Ważne związki potasu to tlenek potasu, nadtlenek potasu, wodorotlenek potasu, będący bardzo silną zasadą oraz wiele soli. Prawie wszystkie sole potasu są dobrze rozpuszczalne w wodzie. Potas tworzy także wodorek. Ważnym odczynnikiem chemicznym jest nadmanganian potasu.
Potas jest bardzo aktywnym pierwiastkiem. W kontakcie z wodą i kwasami wybucha. O ile jego powierzchnia nie jest spasywowana w kontakcie z powietrzem zapala się.
Kationy potasu są głównymi jonami wewnątrzkomórkowymi i są konieczne do utrzymania potencjału czynnościowego błon komórkowych (patrz: znaczenie biologiczne pierwiastków).
Kationy K+ należą do V grupy kationów i barwią płomień na kolor różowo-fioletowy.
Zobacz też: związki potasu
(Ac) aktyn · (Am) ameryk · (Sb) antymon · (Ar) argon · (As) arsen · (At) astat · (N) azot · (Ba) bar · (Bk) berkel · (Be) beryl · (Bi) bizmut · (Bh) bohr · (B) bor · (Br) brom · (Ce) cer · (Cs) cez · (Cl) chlor · (Cr) chrom · (Sn) cyna · (Zn) cynk · (Zr) cyrkon · (Ds) darmsztadt · (Db) dubn · (Dy) dysproz · (Es) einstein · (Er) erb · (Eu) europ · (Fm) ferm · (F) fluor · (P) fosfor · (Fr) frans · (Gd) gadolin · (Ga) gal · (Ge) german · (Al) glin · (Hf) hafn · (Hs) has · (He) hel · (Ho) holm · (In) ind · (Ir) iryd · (Yb) iterb · (Y) itr · (I) jod · (Cd) kadm · (Cf) kaliforn · (Cm) kiur · (Co) kobalt · (Kr) krypton · (Si) krzem · (Xe) ksenon · (La) lantan · (Li) lit · (Lr) lorens · (Lu) lutet · (Mg) magnez · (Mn) mangan · (Mt) meitner · (Md) mendelew · (Cu) miedź · (Mo) molibden · (Nd) neodym · (Ne) neon · (Np) neptun · (Ni) nikiel · (Nb) niob · (No) nobel · (Pb) ołów · (Os) osm · (Pd) pallad · (Pt) platyna · (Pu) pluton · (Po) polon · (K) potas · (Pr) prazeodym · (Pm) promet · (Pa) protaktyn · (Ra) rad · (Rn) radon · (Re) ren · (Rh) rod · (Rg) roentgen · (Hg) rtęć · (Rb) rubid · (Ru) ruten · (Rf) rutherford · (Sm) samar · (Sg) seaborg · (Se) selen · (S) siarka · (Sc) skand · (Na) sód · (Ag) srebro · (Sr) stront · (Tl) tal · (Ta) tantal · (Tc) technet · (Te) tellur · (Tb) terb · (O) tlen · (Th) tor · (Tm) tul · (Ti) tytan · (Uub) ununbium · (Uuh) ununhexium · (Uuo) ununoctium · (Uup) ununpentium · (Uuq) ununquadium · (Uus) ununseptium · (Uut) ununtrium · (U) uran · (V) wanad · (Ca) wapń · (C) węgiel · (H) wodór · (W) wolfram · (Au) złoto · (Fe) żelazo
