Ocean Arktyczny

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Oceany

Ocean Arktyczny, Morze Arktyczne, Ocean Lodowaty Północny – najmniejszy i najpłytszy ocean na Ziemi, uznawany dawniej za część Oceanu Atlantyckiego. Rozciąga się wokół Bieguna Północnego w Arktyce, między kontynentem Eurazji, a Ameryką Północną. Z Oceanem Spokojnym łączy go Cieśnina Beringa.

Ocean Arktyczny

Niedźwiedzie polarne

Zajmuje w dużym przybliżeniu okrągły basen o powierzchni około 14,1 mln km² ze wszystkich stron otoczony masami lądowymi. Współrzędne geograficzne to 90 °N i 0 °E. Podwodny Grzbiet Łomonosowa dzieli Ocean Arktyczny na 2 baseny: Euroazjatycki lub Nansena (4000-4500 m głębokości) i Północnoamerykański lub Basen Beauforta o głębokości w okolicach 4000 m. Najniższy punkt znajduje się na Morzu Beauforta i ma -4683 m. Drugi lecz mniej wyraźny Grzebiet Mendelejewa, przebiega równolegle do Grzbietu Łomonosowa pomiędzy wyspami Ellesmere'a, a Wrangla.

W jego obrębie wyróżnia się morza szelfowe: Baffina, Barentsa, Beauforta, Białe, Czukockie, Grenlandzkie, Karskie, Lincolna, Łaptiewów, Norweskie, Wschodniosyberyjskie.

Morze Arktyczne odznacza się silnie rozwiniętą linią brzegową o długości 45.389 km, obecnością licznych zatok – z Zatoką Hudsona na czele. Największe wyspy w jego obrębie to: Grenlandia, Ziemia Baffina, Wyspa Ellesmere'a, Wyspa Wiktorii, Wyspa Banksa, Wyspa Axela Heiberga, Wyspa Księcia Walii, Nowa Ziemia, Spitsbergen.

Najwięcej wody do tegoż oceanu transportuje Prąd Norweski, który biegnie wzdłuż wybrzeża Eurazji. Wymiana wody następuje także z Oceanem Spokojnym – przez Cieśninę Beringa. Największy odpływ powoduje Prąd Wschodniogrenlandzki. Temperatura i zasolenie różnią się w różnych porach roku – wraz z topnieniem i przyrostem warstwy lodu, która pokrywa zbiornik wodny prawie przez cały rok.

Arktyka jest głównym źródłem zimnego powietrza nieustannie przemieszczającego się w kierunku równika. W średnich szerokościach spotyka się ono z cieplejszymi frontami i powoduje opady deszczu lub śniegu. Klimat subpolarny charakteryzuje się nieustającymi niskimi temperaturami oraz ich niewielkimi wahaniami. W zimie panuje noc polarna, warunki pogodowe są stabilne, a niebo czyste. W lecie, w czasie dnia polarnego pogoda jest wilgotna i mglista, występują słabe burze śnieżne i deszcze.

Tam, gdzie czapa lodowa pokrywa powierzchnię wody życie morskie jest bardzo słabo rozwinięte. Za to na wolnym oceanie stworzeń morskich jest o wiele więcej. Głównymi portami są rosyjskie miasta: Murmańsk i Archangielsk. Ocean Arktyczny jest bardzo ważny jako najkrótsza droga między Europą, a pacyficznym wybrzeżem Ameryki Północnej. Dostępne są złoża ropy naftowej i gazu ziemnego oraz rudy wielu metali, a także piasku i żwiru.

Zobacz też: