Z Wikipedii
Podbiał pospolity (białkuch, ośla stopa, końskie kopyto, boże liczko, kniat, kaczyniec, grzybień, białodrzew) (Tussilago farfara L., Sp. Pl. 1753) - bylina z rodziny astrowatych (Asteraceae Dum.).
[edytuj] Charakterystyka
 |
| Liście podbiału |
 |
| Podbiał pospolity |
 |
| Owocostany podbiału |
- Łodyga
- Łodyga kwiatostanowa wysokości do 30 cm. Bladożółta lub bladozielona, pokryta łuskowatymi, czerwonawymi liśćmi. Kłącze czołgające się, długości do 1 m.
- Liście
- Odziomkowe, długoogonkowe, duże, okrągławo-sercowate, z ząbkowanym brzegiem i płytkimi zatokami, pokryte od spodu srebrzystym meszkiem. Pojawiają się pod koniec kwitnienia.
- Kwiaty
- Mały, złocistożółty koszyczek na każdej łodydze kwiatonośnej. Na brzegu liczne języczkowate kwiaty żeńskie, w środku obupłciowe, lecz płonne kwiaty rurkowate. Pokazuje się, zanim rozwiną się liście. Kwitnie od marca do maja.
- Owoce
- Niełupki, duże i nagie, z białym puchem kielichowym.
- Biotop
- Gleby gliniaste, miejsca kamieniste, piarżyska, żwirowiska nadrzeczne, osuwiska, skarpy przydrożne, urwiste brzegi rzek i potoków, hałdy węglowe i pogorzeliska. W uprawach rolnych jako chwast.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina lecznicza - naparem z podbiału leczyli już starożytni medycy - Hipokrates, Galen i Pliniusz. Święta Hildegarda stosowała go przy wszystkich chorobach piersiowych i jako środek wykrztuśny. Przy astmie i przewlekłym kaszlu, a także podczas zapalenia oskrzeli wdychano przez rurkę dym z korzeni tej rośliny spalanych na węglu z drzew cytrusowych. Palono też - tak jak papierosy - jej specjalnie wysuszone i zwinięte liście. Wykorzystywano podbiał do leczenia schorzeń skórnych: ran, czyraków, wrzodów, ropni, odcisków, oparzeń, pękających brodawek u kobiet karmiących oraz przy tzw. róży i uporczywych bólach głowy.
- Surowiec zielarski : Zarówno kwiaty, jak i liście są cennym surowcem lekarskim - zawierają dużo śluzów, związki flawonowe (m.in. rutynę, cholinę, gorycze, sporo cynku, potasu i manganu, cukry, karotenoidy, trójterpeny).
- Zbiór i suszenie : Kwiaty zbiera się w marcu i kwietniu i suszy w cieniu, tak by zachowały naturalny kolor i nie rozpadały się. Liście zbiera się dopiero w maju i czerwcu, suszy w słońcu.
- Działanie : współczesna medycyna potwierdziła dobroczynne działanie ziela, zwłaszcza jako środka wykrztuśnego i łagodzącego wszelkie dolegliwości układu oddechowego, przeciwzapalnego, chroniącego śluzówkę gardła i krtani. Zaleca się go w początkowych stadiach gruźlicy, rozedmie płuc, przy kłopotach z prostatą, w schorzeniach nerek i pęcherza. W takich przypadkach stosuje się sok z kwiatów i liści podbiału.
- Dla dzieci sok miesza się pół na pół z miodem, a potem przelewa do ciemnej butelki. Dorosłym można do soku dodać wódkę w proporcji 1:1 i podawać po 20-30 kropli na kieliszek wody 3-4 razy dziennie po jedzeniu.
- Nalewką rozpuszczoną w wodzie w proporcji 1:20 płucze się gardło i jamę ustną, natomiast miksturą w czystej postaci przemywa wrzody i wypryski.
- Odwar z liści, kwiatów i korzeni dodawany do kapieli łagodzi świąd skóry i rozmaite stany zapalne. Działa też odmładzająco na cały organizm, zapobiega przetłuszczaniu się cery, usuwa wypryski i trądzik. Kompresy oraz okłady ze świeżych liści pomagają przy zwichnięciach i stłuczeniach.
- Herbatki z kwiatów i liści podbiału zmieszanych w równych częściach z siemieniem lnianym, prawoślazem i kwiatami krwawnika stosuje się pomocniczo w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy.
- Odwar z samych kwiatów pomaga w leczeniu schorzeń kobiecych - przy stanach zapalnych pochwy, nadżerce szyjki macicy i upławach. Odwar ten może również służyć do przemywania twarzy i przygotowywania okładów - dobrze działa w przypadku plam i wrzodów. Systematycznie stosowany likwiduje przebarwienia skóry - plamy wątrobowe czy starcze.
- Przepis na odwar kwiatowy:
- Łyżkę kwiatów zalać szklanką zimnej wody, gotować na małym ogniu przez około 20 minut do zawrzenia, przecedzić, uzupełnić przegotowaną wodą tak, by była pełna szklanka płynu. Pić 1/4 szklanki 3-4 razy dziennie między posiłkami lub używać do irygacji czy nasiadówek.
