Typ celtycko-nordycki
Z Wikipedii
Typ celtycko-nordyczny – typ antropologiczny gatunku Homo sapiens sapiens, odmiany europeidalnej, rasy nordycznej.
Nazwa ta została stworzona przez Coona. Pochodzi od Celtów lub ich potomków, będących głównymi przedstawicielami tego typu.
[edytuj] Charakterystyka antropologiczna.
- wzrost wysoki;
- budowa ciała szczuplejsza niż u typu halsztacko-nordyckiego;
- indeks cefaliczny czaszki: bardziej mezocefaliczna (średnio 79 C.I.);
- wielkość czaszki: pośrednia;
- wysokość czaszki: niższa niż u typu halsztacko-nordyckiego;
- kształt czaszki: bardziej zaokrąglona niż u typu halsztackio-nordyckiego, często o cylindrycznym kształcie (profil boczny;
- potylica mniej wystająca niż u typu halsztacko-nordyckiego;
- czoło bardziej pochyłe niż u typu halsztacko-nordyckiego;
- twarz: górna część twarzy jest dłuższa w proporcji do pełnej długości twarzy, w porównaniu z typem halsztacko-nordyckim;
- kości policzkowe zazwyczaj niewidoczne, ogólnie rysy twarzy są delikatniejsze;
- kształt twarzy wydłużony owal lub lekko romboidalna;
- dolna szczęka szczęka mniej wydatna niż u typu halsztacko-nordyckiego, goniony zawyczaj niewidoczne (widok z przodu;
- usta małe, wargi często trochę grubsze i bardziej wydatne niż u typu halsztacko-nordyckiego;
- podbródek przeważnie węższy i mniej wydatny niż u typu halsztacko-nordyckiego;
- dystans między oczodołami: pośredni;
- oczodoły pośrednie;
- łuki nadoczodołowe: małe lub brak, rzadziej średnie;
- oprawa oczu: brwi przeważnie średnio grube; linia brwi częściej niż u typu halsztacko-nordyckiego łukowata i łamana (wpływ dynarski);
- szpara oczna ułożona poziomo, średnio wysoka;niekiedy w starszym wieku występuję opadanie fałdy powiekowej górnej na zewnętrznym końcu szpary ocznej;
- nos: pośredni, bardziej wydatny, przeważnie węższy i dłuższy niż u typu halsztackiego;
- wgłębienie między grzbietem nosa a czołem mniejsze niż u typu halsztacko-nordyckiego;
- nasada nosa węższa i wyższa, grzbiet nosa wąski;
- skrzydełka nosa skompresowane;
- profil nosa częściej wklęsły, falisty a przede wszystkim wypukły niż u typu halsztacko-nordyckiego (najczęściej w formie orlego lub rzymskiego nosa, niż zaokrąglonej na całej długości grzbietu nosa wypukłości;
- koniuszek nosa poziomy ale może nieraz lekko opadać w dół, niekiedy węższy niż u typu halsztacko-nordyckiego;
- kolor włosów: ciemniejsze, nierzadko ciemno-brązowe, przeważnie średnio-brązowe do rudoblond, rzadziej niż u typu halsztacko-nordyckiego spotyka się odcienie popielate blond;
- kształt włosów: proste, rzadziej faliste;
- kolor oczu: przeważnie jasne-mieszane, częstsze niż u typu halsztacko-nordyckiego odcienie mieszane;
- kolor i właściwości skóry: cienka, co uwydatnia kości i mięśnie twarzy, różowo-biała, z rzadka piegowata;
- zarost i owłosienie ciała u mężczyzn, skłonność do łysienia:
podobnie jak u rasy śródziemnomorskiej rzadki zarost i słabe owłosienie ciała, mała skłonność do łysienia.
Przykłady fotograficzne:
- Irlandia [1],
[2],
[edytuj] Inne uwagi.
Wszystkie te różnice z typem halsztacko-nordyckim spowodowane są niewielką domieszką wczesnego typu dynarskiego (mającego więcej cech śródziemnomorskich niż obecny) jak też alpejskiego i typów śródziemnomorskich.
Typ ten występuje głównie w rejonach licznego osadnictwa celtyckich plemion (Wyspy Brytyjskie, Austria) jak również na obszarach zamieszkałych kiedyś przez germańskich Franków (Niderlandy, zachodnie Niemcy). W Szwajcarii i płd-zach. Niemczech wiąże się zarówno z Celtami jak i germańskimi Alemanami. Jest też typem najpowszechniej występującym wśród białej ludności pochodzenia brytyjskiego i niderlandzkiego w USA, Kanadzie Australii, Nowej Zelandii i RPA. Tym samym jest o wiele liczniejszy od typu halsztackiego z którym jest jednak często wymieszany, szczególnie w Niderlandach i Anglii. Na wyspach Arran (u zach. wybrzeży Irlandii) występuję specyficzny, izolowany wariant tego typu. Jego przedstawiciele są wyżsi, szczuplejsi, o dłuższych czaszkach, twarzach i nosach niż typowy typ celtycko-nordycki. Mają również bardzo niskie czaszki. Oczy są niebieskie, często występują rude włosy.
[edytuj] Szacunkowa liczebność tego typu.
- Belgia (głównie Flandria) – 55%,
- Holandia – 50%,
- Szwajcaria (głównie część płn., zach. i centralna) – 40%,
- Anglia – 30%,
- Szkocja – 30%,
- Walia – 30%,
- Irlandia i Ulster (głównie wschód) – 30%,
- Austria (głównie prowincje Dolna i Górna Austria) – 15%,
- Niemcy (głównie środkowy i południowy zachód) – 6%.
Zobacz też: typologia antropologiczna.