Zaha Hadid
Z Wikipedii
Zaha Mohammad Hadid (arab.: زها حديد, ur. 31 października 1950 w Bagdadzie), brytyjska architekt pochodząca z Iraku, przedstawicielka dekonstruktywizmu. Jako pierwsza kobieta zdobyła w 2004 Nagrodę Pritzkera, a rok wcześniej uhonorowano ją Nagrodą Miesa van der Rohe.
Zaha Hadid jest córką byłego prezesa irackiej Partii Demokratycznej. Do 1977 studiowała na uniwersytecie w Bejrucie, a potem na Architectural Association School w Londynie, gdzie obecnie mieszka i pracuje. Przejściowo pracowała w Office for Metropolitan Architecture Koolhaasa, a w 1980 założyła własne biuro.
Międzynarodową sławę zdobyła niezrealizowanymi projektami konkursowymi na The Peak Club w Hongkongu z 1983 oraz na budynek na wąskiej działce na Ku-Dammie w Berlinie z 1986. Teoretyczne prace i charakterystyczna grafika Hadid silnie wpłynęły na rozwój postmodernizmu. Dopiero w 1993 powstał pierwszy większy budynek Hadid: straż pożarna fabryki Vitra w Weil am Rhein, obecnie używany jako pawilon wystawienniczy. Najnowsze dzieła stają się silnie plastyczne i wpisane w krajobraz. Wbrew powszechnym opiniom, arabskie pochodzenie nie ma według samej Zahy Hadid żadnego wpływu na tworzoną architekturę, zaś właściwym kontekstem, w jakim należy odbierać jej dzieła jest feminizm.
Od 2001 Hadid jest profesorem na Universität für Angewandte Kunst (Uniwersytecie Sztuki Użytkowej) w Wiedniu, a także na Columbia University.
[edytuj] Wybrane dzieła:
- Scenografia na tournee zespołu Pet Shop Boys
- Wieżowiec na wystawie IBA w Berlinie, 1987-1994
- Straż pożarna fabryki Vitra w Weil am Rhein, 1993
- Skocznia narciarska Bergisel w Innsbruku, 1999
- Muzeum Sztuki Współczesnej w Cincinnati
- Fabryka samochodów BMW koło Lipska
- Pawilon ekologii Landscape Formation One na wystawie ogrodowej w Weil am Rhein, 1997-1999
- Przystanek tramwajowy w Strasburgu, 2001
- Dworzec pociągów ekspresowych Neapol-Afragola (1. nagroda w konkursie 2003)
- wieżowiec na starych terenach targowych w Mediolanie (zabudowa dzielnicy wspólnie z Danielem Libeskindem, Aratą Isozakim oraz Pierem Paolem Maggiorą - w 2004 konkurs, zakończzenie realizacji planowane na 2014)
- rozbudowa Ordrupgaard Museum w Charlottenlundzie w Danii, ukończona 2005
- phæno - muzeum nauki w Wolfsburgu, 2005
- budynki mieszkaniowe wiaduktem linią Stadbahn Ottona Wagnera wzdłuż kanału Dunaju w Wiedniu
