Abwehra
Z Wikipedii
Abwehra (niem. Abwehr) - nazwa niemieckiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego w latach 1921-1944.
Spis treści |
[edytuj] Utworzenie Abwehry
Abwehra powstała w 1921 roku jako departament Reichswehrministerium. Nazwa wywodzi się od centrali Abwehrgruppe der Reichswehr, utworzonej w styczniu 1921 r. pod kierownictwem mjr. Friedricha Gemppa i zakonspirowanej w Oddziale Statystyki Urzędu Wojskowego.
[edytuj] Zakazy traktatu wersalskiego
Po zakończeniu I wojny światowej Niemcom, zgodnie z postanowieniami traktatu wersalskiego, zabroniono prowadzenia wywiadu o charakterze ofensywnym, służba ta więc miała m.in. zwalczać obce szpiegostwo, sabotaż, a także chronić wojsko przed próbami zamachów i agitacją wywrotową.
[edytuj] Zadania
Oprócz zadań kontrwywiadowczych Abwehrze przypadła w udziale istotna funkcja prowadzenia wywiadu ofensywnego przeciwko Polsce i Czechosłowacji, natomiast wobec Wielkiej Brytanii, Francji i Belgii ograniczono się do defensywy.
[edytuj] Struktura Abwehry
Abwehrguppe obejmowała 2 referaty: Ost i West, w których działały 3 piony:
- wywiadowczy
- wywiadu radiowego
- kontrwywiadu
[edytuj] Działania przeciwko Polsce
Spośród 8 ekspozytur terenowych aż 5 prowadziło wywiad wojskowy przeciwko Polsce, były to:
- I - Abwehrstelle w Królewcu (działająca także przeciwko Związkowi Radzieckiemu i państwom bałtyckim)
- II - w Szczecinie
- Z placówkami w Bytomiu, Koszalinie i Pile.
- III - Berlin - Ost w Berlinie, z filią we Frankfurcie nad Odrą
- IV - w Dreźnie
- VIII - we Wrocławiu
[edytuj] Działania przeciwko Zachodowi
Do rozpracowania Francji, Belgii i Holandii wykorzystywano na zachodzie Europy tylko dwie ekspozytury:
- V - w Stuttgarcie
- VI - w Münster
[edytuj] Utworzenie OKW, i reorganizacja
W 1938 roku zlikwidowano Ministerstwo Wojny, które zastąpiło Oberkommando der Wehrmacht (OKW), w tym samym roku ówczesny szef Abwehry kmdr. Wilhelm Canaris dokonał znacznej reorganizacji w strukturach Abwehry, które wyglądały następująco:
[edytuj] Struktura po 1938 roku
- Wydział zagraniczny
- Wydział ogólny
- Wydział I - Wywiad
- Grupy:
- G - fałszywe dokumenty
- H West - armie zachodnie - wywiad na Stany Zjednoczone i Wlk. Brytanię
- H Ost - armie wschodnie - wywiad na ZSRR
- Ht - technika wojskowa i łączność
- L - lotnictwo
- M - marynarka
- T/Lw - technika sił lotniczych
- Wi - gospodarka
- Grupy:
- Wydział II - sabotaż
- Wydział III - kontrwywiad
- Abwehrstelle Ostland
- Abwehrnebenstelle Reval
- Abwehrkommando 166 M
- "Oran"
- Referat Luft
- Referat Marine
- Abwehrnebenstelle Reval
[edytuj] Przyłączenie do SS
18 lutego 1944 roku Adolf Hitler podpisał dekret powołujący do życia jednolitą niemiecką służbę wywiadowczą, pod kierownictwem szefa SS, Heinricha Himmlera, wywiad wojskowy został wcielony do SS. Canaris został zdymisjonowany, a wielu oficerów Abwehry zostało aresztowanych pod zarzutem spisku antyhitlerowskiego.
[edytuj] Szefowie Abwehry
| płk Friedrich Gempp | 1921-1927 |
| mjr Gunther Schwantes | 1927-1929 |
| ppłk Ferdinand von Bredow | 1930-1932 |
| kontradm. Conrad Patzig | 1932-1934 |
| adm. Wilhelm Canaris | 1935-1944 |
[edytuj] Źródła
- Antoni Czacharowski, Karol Grunberg - Szpiedzy Hitlera: Z dziejów wywiadu niemieckiego - Książka i wiedza, 1997.
- Normam Polmar, Thomas Allen - Księga Szpiegów, Wydawnictwo Magnum, Warszawa 2000.
- Andrzej Misiuk - Służby Specjalne II Rzeczypospolitej (kulisy wywiadu i kontrwywiadu), dom wydawniczy Bellona 1998.
- Władysław Kozaczuk - Bitwa o Tajemnice: Służby wywiadowcze Polski i Niemiec 1918-1939, Książka i Wiedza, Warszawa 1967, 1999.
- Jan Gajewski - Canaris, Książka i Wiedza, Warszawa 1981, wydanie drugie
[edytuj] Zobacz też
- III Rzesza
- SS
- Reichssicherheitshauptamt (RSHA)
- Gestapo
- Sicherheitsdienst (SD)
- Reichssicherheitshauptamt (RSHA)
- SS
- Niemiecka Republika Demokratyczna (NRD)
- Republika Federalna Niemiec (RFN)
- Bundesamt für Verfassungsschutz (BfV)
- Bundesnachrichtendienst (BND)
- Militärischer Abschirmdienst (MAD)
