Adolf Hitler

Z Wikipedii

Adolf Hitler ur.20 kwietnia 1889 - zm.30 kwietnia 1945
Kanclerz Rzeszy
Okres urzędowania	od 30 stycznia 1933 do 30 kwietnia 1945
Partia polityczna	Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników
Poprzednik	Kurt von Schleicher
Następca	Joseph Goebbels
Prezydent Rzeszy
Partia polityczna	Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników
Okres urzędowania	od 2 sierpnia 1934 do 30 kwietnia 1945
Poprzednik	Paul von Hindenburg
Następca	Karl Dönitz

Adolf Hitler (ur. 20 kwietnia 1889 w Braunau am Inn, zm. 30 kwietnia 1945 w Berlinie) – polityk niemiecki, kanclerz Niemiec od 1933, führer i kanclerz Rzeszy od 1934, przywódca Narodowo-Socjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP), ideolog niemieckiej odmiany faszyzmu zwanej od jego nazwiska hitleryzmem lub narodowym socjalizmem (nazizmem), twórca i dyktator III Rzeszy niemieckiej, zbrodniarz wojenny, odpowiedzialny za zbrodnie przeciw ludzkości.

Po objęciu obu funkcji zmieniono nazwę jego stanowiska na "Führer und Reichskanzler" (Wódz i kanclerz Rzeszy). Uznawany jest przez większość historyków za osobiście odpowiedzialnego za politykę rasową nazistowskich Niemiec, Holocaust oraz za śmierć milionów ludzi zabitych podczas jego rządów. Agresywna polityka zagraniczna którą stosował doprowadziła do rozpętania przez Niemcy II wojny światowej, w wyniku której zginęło 45 milionów ludzi.

Spis treści 1 Biografia 1.1 Drzewo genealogiczne 1.2 Wczesne lata 1.3 Działalność w NSDAP 1.4 Socjotechnika 1.5 Okres po dojściu do władzy 1.6 Działania wojenne w latach 30. 1.7 "Ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej" 1.8 Polityka rasowa 1.9 Okres końcowy 2 Dziedzictwo 3 Kultura masowa 4 Czy wiesz że 5 Zobacz też 6 Literatura 7 Linki zewnętrzne 8 Przypisy

Biografia

Drzewo genealogiczne

4. Johann Georg Hiedler zm. 1857
			2. Alois Hitler zm. 3 stycznia 1903
5. Maria Anna Schicklgruber zm. 7 stycznia 1847
						1. Adolf Hitler zm. 30 kwietnia 1945
6. Johann Baptist Pölzl zm. 9 stycznia 1902
			3. Klara Pölzl zm. 21 grudnia 1907
7. Johanna Hüttler zm. 8 lutego 1906

Wczesne lata

Urodził się w Austro-Węgrzech, tereny dzisiejszej Austrii w miejscowości Braunau am Inn. W latach 1907 i 1908 czynił bezskuteczne wysiłki, aby studiować malarstwo w Wiedniu. Po dwukrotnie niezdanym egzaminie na studia opuścił Wiedeń. W czasie I wojny światowej walczył jako ochotnik w armii niemieckiej, został dwukrotnie odznaczony Krzyżem Żelaznym z rąk adiutanta regimentu Hugona Gutmana. O zawieszeniu broni dowiedział się w wojskowym szpitalu w Pasewalku, gdzie przebywał około pół roku po czasowym oślepieniu gazem. Kapitulację Niemiec uznał za zdradę.

Działalność w NSDAP

W 1919 wstąpił do Niemieckiej Partii Robotników (Deutsche Arbeitspartei, DAP), której nazwę w następnym roku zmieniono na NSDAP. Stanął na jej czele w 1921. W tym samym roku zreorganizował partyjne bojówki tworząc w dniu 4 listopada 1921 "Oddziały Szturmowe" SA (niem. Sturmabteilung) - zajmujące się później m. in. fizyczną likwidacją przeciwników politycznych, walką z opozycją i pogromami na Żydach. Z partyjnego pisma Völkischer Beobachter, które NSDAP nabyła w grudniu 1920, uczynił ogólnokrajowy dziennik (od 8 lutego 1923), który przez następne 25 lat stanowił jeden z filarów propagandy nazistowskiej.

Po nieudanym puczu monachijskim w dniu 8 listopada 1923 (inaczej pucz piwiarniany) został skazany na pięć lat więzienia i osadzony w więzieniu w Landsbergu (1924). Napisał tam książkę Mein Kampf (Moja walka), w której sformułował program ruchu nazistowskiego. Książka ta stała się swoistą "biblią" narodowych socjalistów, do 1939 została przetłumaczona na 11 języków, a jej nakład osiągnął 5 mln egzemplarzy. Jej tezy powtórzył w Das zweite Buch, książce nieopublikowanej za życia Hitlera, a odnalezionej przez historyków w latach dziewięćdziesiątych.

Po przedterminowym zwolnieniu z więzienia w grudniu 1924 roku skupił wokół siebie grono ambitnych i bezwzględnych współpracowników. 7 kwietnia 1925 Hitler zrzekł się austriackiego obywatelstwa, a dopiero w 1932 uzyskał niemieckie. Momentem kluczowym dla jego partii był kryzys gospodarczy w 1929. Wówczas bowiem wyborcy zwrócili się w stronę dwóch skrajnych partii – komunistów i Narodowych Socjalistów. Jego partia po wyborach stała się najpierw drugą, a potem pierwszą frakcją w parlamencie.

Zwycięstwo wyborcze ułatwił znacznie fakt pozyskania w 1929 przez nazistów niemieckiego przemysłowca Alfreda Hugenberga^[1], który przez wiele następnych lat wspierał ich finansowo - dzięki temu NSDAP mogła zorganizować zakrojoną na szeroką skalę kampanię propagandową i zapewnić sobie stałe źródło funduszy na bieżącą działalność.

W styczniu 1932 Hitler i inni działacze nazistowscy spotkali się w Düsseldorfie z grupą 300 przemysłowców niemieckich^[2] , zaniepokojonych ekspansją komunistów niemieckich. Nazistom i Hitlerowi, jako gwarantującym interesy wielkiego przemysłu, przyrzeczono znaczną pomoc finansową dzięki którym mogli przygotować się do wyborów w marcu 1932 i zorganizować kampanię przedwyborczą. Podczas spotkania, Friedrich Thyssen, prezes koncernu stalowego Thyssen AG, powiedział iż : "tylko duch narodowosocjalistyczny i duch jego przywódcy mogą zmienić losy kraju"^[2]. Hitlera wsparły także inne największe niemieckie koncerny, tylko w latach 1933-1934 koncern chemiczny IG Farben (oskarżony po wojnie w procesach norymberskich o zbrodnie wojenne), przekazał nazistom 84,2 mln marek, a koncern stalowy Friedrich Krupp AG 12 mln do roku 1939.

W roku 1932 przegrał wybory prezydenckie, lecz otrzymał aż 40% głosów przy wysokiej frekwencji wyborczej. 5 marca 1933 w wyborach do Reichstagu, Hitler doszedł do władzy w sposób legalny gdy NSDAP, będące w koalicji z DNVP (niem. Deutschnationale Volkspartei), wygrało wybory parlamentarne z wynikiem 43,9 % głosów (288 na 444 miejsc w parlamencie). Następnie Hitler wykorzystał luki w prawie do przejęcia pełnej władzy, na zasadzie specjalnych pełnomocnictw które otrzymał w sposób legalny, decyzją Reichstagu.

Socjotechnika

Hitler starannie planował wszystkie wystąpienia publiczne stosując metody inżynierii społecznej - wychodził z założenia iż odpowiednia oprawa przemówień aspirującego do roli przywódcy narodu charyzmatycznego oratora jest kluczowa do osiągnięcia sukcesu politycznego, pozwoli bowiem na kontrolowanie woli odbiorcy i ukierunkowanie jego emocji w stronę bezkrytycznego uwielbienia lidera politycznego i partii. W celu osiągnięcia pożądanych efektów godzinami ćwiczył przed lustrem gestykulację i mimikę, jednocześnie zlecając fotografom wykonywanie zdjęć podczas tych prób, które później bezustannie analizował pod kątem prawidłowości zastosowanych póz. Większość oratorskich gestów przejął od monachijskiego komika, Ferdla Weissa^[1], a inne triki aktorskie m. in. od niemieckiego aktora Fritza Langa^[1]. Przed każdym wystąpieniem osobiście sprawdzał akustykę hal, a swoich przemówień zwykle uczył się na pamięć.

Początkowo Hitler przybrał pozę szalonego i słabo kontrolującego emocje fanatycznego oratora, w rzeczywistości jednak wszystkie występy były starannie opracowane przez doradców a "szaleństwo" prezentowane tłumom na pokaz. W późniejszym okresie, zwłaszcza po zdobyciu władzy, wizerunek ten zmienił się - przemówienia nabrały cech wystąpień natchnionego lidera religijnego, osłabła też znacznie polityczna treść przekazu, który przemienił się niemalże w filozoficzne rozważania bez merytorycznej zawartości. Pierwowzorem wystąpień politycznych Hitlera stała się opera Ryszarda Wagnera, Parsifal^[1] - w przeciwieństwie do Lenina, Hitler uważał iż muzyka nieodłącznie wiąże się z polityką i w połączeniu z innymi elemetami (np. naprzemienne postulowanie pomysłów zarówno radykalnych jak i socjalistycznych) tworzy skuteczną broń propagandową umożliwiającą pozyskanie poparcia mas społecznych. Strategia ta umożliwiła Hitlerowi opanowanie niemieckiego społeczeństwa i uzyskanie niemalże całkowitego i bezkrytycznego poparcia dla planów ekspansji militarnej w Europie i dyskryminacji mniejszości etnicznych, wynikającej ze zbrodniczych planów praktycznej realizacji nazistowskiej teorii rasowej.

Okres po dojściu do władzy

30 stycznia 1933 roku, dzięki poparciu sfer konserwatywnych, większości generalicji i czołowych przedstawicieli przemysłu i finansjery, został kanclerzem i stanął na czele koalicyjnego rządu. Poparcia specjalnym pełnomocnictwom dla jego gabinetu udzieliła chadecka Partia Centrum. 27 lutego 1933 spłonął Reichstag. Hitler – przy biernej postawie prezydenta Hindenburga – wykorzystał pożar do rozprawy z komunistami i uchwalenia w dniu 28 lutego 1933 ustawy O ochronie narodu i państwa (niem. Zum Schutz von Volk und Staat), faktycznie zawieszającej prawa obywatelskie i konstytucję Republiki Weimarskiej. 23 marca 1933 przyjęto kolejne prawo, Ustawę o pełnomocnictwach (niem. Ermächtigungsgesetz), oznaczającej w praktyce przekazanie Hitlerowi pełni władzy, gdyż ustawa dawała mu prawo (bez zgody Reichstagu) na dowolne zmienianie treści konstytucji niemieckiej. 5 maja Hitler doprowadził do rozbicia Wolnych Związków Zawodowych a faktyczny monopol polityczny nazistów został ostatecznie potwierdzony przyjęciem 14 lipca 1933 Ustawy o zapobieganiu tworzenia nowych partii (niem. Gesetz gegen die Neubildung von Parteien), na mocy której zakazano działalności wszystkich, poza NSDAP, partii politycznych. Władza Hitlera ugruntowała się na dobre po przeprowadzonych 12 listopada wyborach parlamentarnych, w których partia nazistowska zdobyła 92,2 % głosów.

Wobec spadku wpływów wyborczych NSDAP, rozprawił się z opozycją, tworząc dla określonych grup ludności (Żydzi, homoseksualiści, Cyganie, antyhitlerowcy, księża oraz socjaldemokraci) obozy koncentracyjne. Pierwszy z nich powstał w Dachau, 22 marca 1933^[3]. Później, w czasie wojny, obozy te zapełniły się także więźniami z terenów okupowanych.

Po śmierci Hindenburga w dniu 2 sierpnia 1934 nie przeprowadził nowych wyborów prezydenckich, uznając, że urząd prezydenta został zawieszony. Na mocy przyjętej dzień wcześniej, 1 sierpnia 1934 Ustawy o Naczelniku Rzeszy Niemieckiej (niem. Gesetz über das Staatsoberhaupt des Deutschen Reiches), połączył urzędy prezydenta i kanclerza, przejmując ich kompetencje jako Wódz i Kanclerz Rzeszy (niem. Führer und Reichskanzler), oraz został wodzem naczelnym Reichswehry.

W 1934 roku bezwzględnie rozprawił się z opozycją w łonie SA oraz innymi przeciwnikami politycznymi. Podczas tzw. nocy długich noży z 29 na 30 czerwca zamordowano około 400 osób, oskarżonych potem o przygotowywanie zamachu stanu, w tym najbardziej zagrażającego hitlerowskim planom hegemonii politycznej Ernsta Röhma i poprzedniego kanclerza Kurta von Schleichera.

Lata 30. to także szereg sojuszy międzynarodowych, Hitler doprowadził do podpisania w dniu 25 listopada 1936 paktu antykominternowskiego wymierzonego w komunistyczny Komintern, choć rzeczywisty charakter tego porozumienia miał cechy sojuszu polityczno-gospodarczego państw aspirujących do władzy nad światem. Kolejnym porozumieniem był zawarty 22 maja 1939 pakt stalowy i jego rozszerzenie z 27 września 1940, pakt berliński - od tego momentu jego sygnatariusze, Niemcy, Włochy i Japonia tworzyły faktyczny sojusz zwany państwami osi, działający w latach 1940-1945.

Działania wojenne w latach 30.

Hitler rozpoczął politykę zbrojeń i "pokojowych podbojów", 7 marca 1936 zerwał traktat lokarneński remilitaryzując Nadrenię. W lutym 1939 przejął osobiście dowództwo nad niemieckimi siłami zbrojnymi, zajmując Austrię w 1938 (Anschluss Austrii). Uległe wobec jego żądań Francja i Wielka Brytania udzieliły zgody 29 września 1938, na mocy postanowień układu monachijskiego, na zajęcie Kraju Sudetów w październiku 1938, co w konsekwencji spowodowało zajęcie całych Czech w 1939 i utworzenie przez Hitlera w dniu 16 marca 1939 protektoratu Czech i Moraw. W 1939 zajęto także Kłajpedę.

W marcu 1939 rozkazał ostateczne opracowanie planów agresji na Polskę, znanych jako Fall Weiss. 28 kwietnia 1939 Hitler wygłosił słynne przemówienie w Reichstagu, w którym otwarcie ogłosił plany uzyskania przez Niemcy "przestrzeni życiowej" na wschodzie (niem. Lebensraum), nazwał twórców systemu wersalskiego "podżegaczami wojennymi"^[4] i powtórzył "ostateczne" żądania wobec państwa Polskiego (m. in. sprawa tzw. korytarza gdańskiego) - na koniec ogłosił iż polski-niemiecki pakt o nieagresji z 1934 stracił swoją moc gdyż rzekomo został "jednostronnie pogwałcony przez Polskę i wobec tego nieobowiązujący"^[4], mimo iż jeszcze 4 stycznia 1939 w Berlinie, w rozmowie z polskim ministrem spraw zagranicznych Józefem Beckim, zaproponował przedłużenie paktu o 25 lat, uzależniając to jednak od zgody Polski na budowę eksterytorialnej autostrady z niemieckiego Pomorza na zachodzie do Prus Wschodnich, przebiegającej przez polskie ziemie.

Hitler przez cały 1939 rok zgłaszał pretensje do Gdańska, domagając się likwidacji polskich uprawnień do tego miasta gwarantowanych przez Ligę Narodów. 23 sierpnia 1939 z jego inicjatywy podpisano układ ze Związkiem Radzieckim, znany jako pakt Ribbentrop-Mołotow. Był to faktyczny wstęp do II wojny światowej. Wykonując założenia paktu, 1 września 1939 wojska niemieckie zaatakowały Polskę wkraczając na jej terytorium bez wcześniejszego wypowiedzenia wojny. Działania te zgodnie z przewidywaniami Hitlera nie pociągnęły za sobą reakcji zbrojnej Francji i Wielkiej Brytanii. Kraje te poprzestały na wypowiedzeniu 3 września wojny III Rzeszy, ograniczając się do pozorowanej demonstracji siły w strefach przygranicznych.

"Ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej"

Zobacz więcej w osobnym artykule: Holocaust.

Adolf Hitler był inicjatorem akcji planowej zagłady Żydów, w terminologii nazistowskiej zwanej ostatecznym rozwiązaniem kwestii żydowskiej (niem. Endlösung der Judenfrage), która jako całość prześladowań i eksterminacji tego narodu określana jest mianem Holocaust. W wyniku tej polityki wymordowano 5.5 - 6 milionów Żydów. Doprowadził do podpisania dyskryminujących Żydów ustaw norymberskich w dniu 15 września 1935, czego dalekim skutkiem były masowe pogromy mniejszości żydowskiej w Niemczech, określane jako noc kryształowa (niem. Kristallnacht) z 9 i 10 listopada 1938.

Polityka rasowa

Hitler dążył do usunięcia również Cyganów, jako tzw. podludzi (niem. Untermenschen), a także izolacji i wyniszczenia niemieckich homoseksualistów. Wszczął programy masowych mordów na osobach chorych psychicznie. Około 51 milionów Słowian zamieszkujących Europę środkowo-wschodnią planowano usunąć poprzez eksterminacje, przesiedlenia i germanizację (elementów określanych przez pseudonaukowe wytyczne niemieckiej teorii rasowej jako "wartościowe rasowo") na wschód, głównie na Syberię, według tak zwanego Generalnego Planu Wschodniego (niem. Generalplan Ost).

Plan ten składał się z dwóch części, tzw. Mały Plan (niem. Kleine Planung), który przewidywał wymordowanie całej polskiej elity i inteligencji - został w większości zrealizowany na terytorium Polski. Natomiast druga część, tzw. Duży Plan (niem. Grosse Planung), został zapoczątkowany wielką akcją przesiedleńczą na Zamojszczyźnie, został jednak w skutek sprzeciwu polskiego ruchu oporu, podczas powstania zamojskiego, niezrealizowany do końca - tym samym główne plany przesiedleńcze przesunięto na okres powojenny. Istniały różne wersje Generalnego Planu Wschodniego, np. jedna z nich przewidywała realizację projektu autorstwa nazistowskiego architekta Huberta Grossa, który opracował plany zburzenia 95 % powierzchni zabudowanej Warszawy i wybudowanie w tym miejscu tzw. "Nowego niemieckiego miasta Warszawa" (niem. Die neue deutsche Stadt Warschau) oraz włączenie do niego Planu Pabsta - w miejscu Zamku Królewskiego w Warszawie zamierzano wybudować nazistowską Halę Ludową (niem. Volkshalle). Plany niemieckie odnośnie Warszawy (m. in. grabież dzieł sztuki i zniszczenie Zamku Królewskiego) Hitler zaaprobował osobiście 4 października 1939 w Berlinie^[5].

Kolejnym elementem planu była zinstytucjonalizowana akcja rabunku dzieci (w jej ramach także akcja specjalna Heu-Aktion, podczas której pochwycono dzieci i młodzież także z terytorium dzisiejszej Białorusi i Ukrainy), praktycznie realizowana na wschodnich terytoriach okupowanych wobec różnych narodów, największe straty poniosła Polska. Trudne szacunki liczebne wywózek polskich dzieci, opracowane na podstawie ocalałych archiwów niemieckich i zeznań funkcjonariuszy jednego z głównych wykonawców akcji rabunku dzieci, towarzystwa Lebensborn mówią o dziesiątkach tysięcy^[6][7], zwłaszcza małych dzieci i niemowląt. Historycy zajmujący się tym tematem, oceniają liczbę dzieci poddanych przymusowym przesiedleniom i germanizacji w ramach programu rabunku dzieci na ok. 200 000^[8][9][7]. Do innych zbrodni nazistowskich które aprobował Hitler, należy zaliczyć także akcję mordowania ludzi z różnych względów uznanych przez niemiecką eugenikę za "bezwartościowych", przeprowadzaną pod kryptonimem Akcja T4.

Okres końcowy

W wyniku działań wojennych przez pewien czas znaczna część Europy znalazła się pod panowaniem niemieckim. W 1941 zdecydował się na uderzenie na ZSRR - niemiecka armia przystąpiła do realizacji planu Barbarossa. Po przegranej bitwie pod Moskwą (grudzień 1941) przejął osobiste dowództwo nad kampanią wschodnią i w efekcie kierowania się względami ideologicznymi bardziej niż militarnymi doprowadził do klęski armii niemieckiej w wojnie z ZSRR.

W latach 1943-1944 skoncentrowane uderzenia alianckie odebrały III Rzeszy inicjatywę na wszystkich frontach. Po rozpoczętym przez aliantów 6 czerwca 1944 lądowaniu w Normandii, Hitler nie mógł się zdecydować na konkretny wariant obrony, nie odpowiadał mu zarówno plan Erwina Rommla jak i Gerda von Rundstedta. W konsekwencji armia niemiecka utraciła szansę na skuteczną obronę Normandii a 17 czerwca 1944 Hitler oskarżył generałów i Wehrmacht o tchórzostwo.

Do końca wojny liczył na wynalezienie przez naukowców niemieckich "cudownej broni" (niem. Wunderwaffe) która pozwoliła by mu wygrać wojnę - wiązał duże nadzieje z pociskami rakietowymi V1 i V2, jednak jego oczekiwania w tej mierze nie sprawdziły się. W obliczu zbliżającej się klęski Niemiec 20 lipca 1944 grupa spiskowców z Clausem von Stauffenbergiem na czele dokonała w Wilczym Szańcu nieudanego zamachu na życie Hitlera.

30 kwietnia 1945, podczas oblężenia Berlina, Hitler wraz z poślubioną dzień wcześniej Ewą Braun popełnił samobójstwo, strzelając z pistoletu w usta lub rozgryzając fiolkę z cyjankiem (niektórzy historycy utrzymują iż w rzeczywistości został zastrzelony przez swoich adiutantów lub straż przyboczną), w podziemnym schronie pod gmachem Kancelarii Rzeszy w Berlinie (wcześniej trując swojego psa). Miał wtedy 56 lat.

9 czerwca 2006 w miejscu gdzie był schron odsłonięto tablicę informująca zarówno o budowli jak i o fakcie popełnienia w tym miejscu samobójstwa przez Hitlera.

Zwłoki dyktatora i jego małżonki zostały spalone przez esesmanów ze straży przybocznej. Informacje o okolicznościach śmierci i fakt bezspornej identyfikacji odnalezionych w Berlinie przez Rosjan zwłok obojga został na wiele lat utajniony, gdyż prawda nie odpowiadała wersji głoszonej przez oficjalną propagandę.

W latach 1946-1949 NKWD prowadziło przesłuchania Otto Günschego – zastępcy osobistego adiutanta Hitlera oraz Heinza Lingego – ordynansa Hitlera i innych oficerów, świadków ostatnich chwil w bunkrze pod Kancelarią Rzeszy. Ich zeznania, wyjaśniające okoliczności samobójstwa i spalenia zwłok, zostały utajnione i zamknięte w osobistym archiwum Stalina. Po raz pierwszy dostęp do materiałów śledztwa umożliwił Komisji Ideologicznej Komitetu Centralnego KPZR Chruszczow w 1959, ale dopiero po otwarciu archiwum partyjnego 1991 stały się dostępne dla historyków.

Było to powodem powstania hipotez mówiących, że w rzeczywistości Hitler uciekł z oblężonego Berlina i wyjechał do Argentyny. Przeciwko ich prawdziwości świadczył między innymi fatalny stan psychiczny i fizyczny Hitlera (m.in. w styczniu 1945 stwierdzono u niego chorobę Parkinsona).

Spalone szczątki byłego przywódcy III Rzeszy zostały pogrzebane we wschodnich Niemczech przez agentów KGB a w 1970 ostatecznie spalone. W 1993 w byłych archiwach radzieckich znaleziono dwa fragmenty czaszki, mające należeć do Hitlera^[10].

Dziedzictwo

Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze uznał cztery organizacje powołane przez Hitlera (NSDAP, SS, SD i Gestapo) za przestępcze.

Artykuł 6 statutu Trybunału zaliczył do zbrodni hitlerowskich:

• Zbrodnie przeciw pokojowi: ściślej – planowanie, przygotowanie, rozpoczęcie i prowadzenie wojny napastniczej, albo wojny gwałcącej traktaty, umowy i porozumienia międzynarodowe, lub udział w planie, którego celem jest dokonanie wymienionych czynów;
• Zbrodnie wojenne: złamanie prawa wojennego, w tym złe traktowanie i deportacje do niewolniczych obozów ludności z terytoriów okupowanych, morderstwa i złe traktowanie jeńców wojennych, plądrowanie publicznej i prywatnej własności, niszczenie miast i wsi, dewastacja nie podyktowana względami strategicznymi;
• Zbrodnie przeciw ludzkości: morderstwa, niewolniczą eksploatację i inne nieludzkie czyny popełniane przeciw cywilom przed i w trakcie wojny.

W wielu krajach głoszenie poglądów politycznych zbliżonych do faszyzmu/hitleryzmu jest zakazane z mocy prawa. W Polsce regulują to:

• Kodeks Karny (Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. z późniejszymi zmianami): "Art. 256: Kto publicznie propaguje faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa lub nawołuje do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2."
• Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2002, I KZP 5/02 (OSNKW 2002/5-6/32): "Propagowanie, w rozumieniu art. 256 k.k., oznacza każde zachowanie polegające na publicznym prezentowaniu faszystowskiego lub innego totalitarnego ustroju państwa, w zamiarze przekonania do niego."
• Konstytucja RP: "Art. 13: Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościową, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utajnienie struktur i członkostwa."

Kultura masowa

Hitlera przedstawiono między innymi w filmach:

• Dyktator - film w reżyserii Charlesa Chaplina z 1940, w którym odgrywa on także główną rolę parodiując postać Hitlera (w filmie Chaplin występuje jako Hynkel i jednocześnie wciela się w postać żydowskiego fryzjera). W III Rzeszy dystrybucja tego filmu została zakazana a w powojennych Niemczech jego pierwsza projekcja odbyła się dopiero w 1998.
• Upadek - produkcji niemieckiej z 2004, ukazujący ostatnie dni z życia Hitlera, które spędził w swoim berlińskim bunkrze. Rolę Hitlera zagrał Bruno Ganz.

Czy wiesz że

• W Kościele Palmariańskim Hitler jest uznawany za świętego.

Zobacz też

• Kwatery Hitlera
• Narodowy socjalizm
• Blondi
• Plan Pabsta
• Prawo Godwina
• Akcja T4
• Heu-Aktion
• Rabunek dzieci
• Generalny Plan Wschodni

Literatura

• "Materiały utajnione przez Stalina. Teczka Hitlera" pod red. Henrika Eberlego i Mathiasa Uhla, Świat Książki, Warszawa 2005. ISBN 83-247-0047-1
• Alan Bullock "Hitler. Studium tyranii" Wydawnictwo Iskry, Warszawa, 2004, ISBN 83-2071-746-9
• Gerd R. Ueberschär "Wojskowe elity III Rzeszy" Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa, 2004, ISBN 83-1109-880-8

Linki zewnętrzne

• Anglojęzyczny serwis poświęcony historycznej postaci Adolfa Hitlera (en)
• Strona o Wilczym Szańcu, miejscu zamachu na Hitlera
• dws.xip.pl biografia Hitlera

Przypisy