Koszalin

Z Wikipedii

Współrzędne: 54°11'00" N 016°11'00" E

Koszalin
Herb Koszalina
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	miasto na prawach powiatu
Założono	XI wiek
Prawa miejskie	1266
Prezydent miasta	Mirosław Mikietyński
Powierzchnia	83 km²
Położenie	54° 11' N 16° 11' E
Wysokość	32 m n.p.m.
Liczba mieszkańców (2006)  - liczba ludności  - gęstość  - aglomeracja	105 tys. [1] 1 265 os./km² nie tworzy
Strefa numeracyjna (do 2005)	(+48) 94
Kod pocztowy	75-900, 75-902, 75-007, 75-016
Tablice rejestracyjne	ZK
Położenie na mapie Polski Koszalin
TERC10 (TERYT)	32 61
Urząd miejski3 Rynek Staromiejski 6-7 75-007 Koszalin tel. (94) 348 86 00; faks (94) 348 86 25 (e-mail)
Strona internetowa miasta

Koszalin (pomor. Kòszalëno, niem. Köslin, łac. Scurgum) jest największym miastem Pomorza Środkowego w północno-zachodniej Polsce w województwie zachodniopomorskim. Położony 5 km w linii prostej od wybrzeża Bałtyku, nad wpadającą do jeziora Jamno rzeką Dzierżęcinką. W Koszalinie krzyżują się drogi krajowe nr 6 i nr 11. Ważny ośrodek kulturalny (Bałtycki Teatr Dramatyczny, Filharmonia Koszalińska, Teatr Propozycji Dialog, Muzeum Okręgowe, Skansen Jamneński, Muzeum Radia, Muzeum Włodzimierza Wysockiego, wiele galerii, trzy kina, największy w Polsce amfiteatr – 6 tys. miejsc). Co roku odbywają się liczne imprezy i festiwale o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym (Festiwal Filmowy "Młodzi i Film", Letni Festiwal Kabaretów, Festiwal Chórów Polonijnych, Festiwal Organowy, Hanza Jazz Festiwal). W Koszalinie mają siedzibę trzy rozgłośnie radiowe (Polskie Radio Koszalin, Radio Północ, Radio VoX), prywatna telewizja MAX i studio TVP oraz trzy dzienniki (Głos Koszaliński/Słupski, Głos Pomorza i Miasto). Koszalin to siedziba biskupa diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej.

Spis treści 1 Edukacja 2 Historia 3 Zabytki 4 Dzielnice 5 Gospodarka 6 Kluby Sportowe 7 Demografia 8 Miasta partnerskie 9 Ludzie związani z miastem 10 Transport 11 Lotnisko 12 Komunikacja 13 Bibliografia 14 Zobacz też 15 Linki zewnętrzne

[edytuj] Edukacja

• Politechnika Koszalińska
• Bałtycka Wyższa Szkoła Humanistyczna
• Centrum Szkolenia Sił Powietrznych
• Koszalińska Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych
• Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Warszawie - Wydział Zamiejscowy w Koszalinie
• Uniwersytet Gdański – Wydział Zamiejscowy w Koszalinie (Prawo i Administracja)
• Wyższe Seminarium Duchowe
• Zespół Kolegiów Nauczycielskich

[edytuj] Historia

Koszalin był osiedlem słowiańskim w XII wieku. W 1214 roku książę pomorski Bogusław II nadał wieś Koszalice, koło Góry Chełmskiej (od starożytności, aż do wczesnego średniowiecza będącej miejscem kultu pogańskiego), w ziemi kołobrzeskiej klasztorowi w Białoboku k/Trzebiatowa.

W 1248 wschodnia część ziemi kołobrzeskiej z Koszalinem przeszła na własność biskupów pomorskich (kamieńskich) dając początek biskupiemu księstwu kamieńskiemu. 23 maja 1266 roku biskup pomorski Herman von Gleichen lokował miasto na prawie lubeckim nadając mu okoliczne wsie i liczne przywileje i ustanawiając tu swoją główną rezydencję i stolicę biskupiego księstwa kamieńskiego.

Nabywając wieś Jamno (1331), część jeziora Jamno wraz z mierzeją i grodem Unieście (1353) Koszalin uzyskał bezpośredni dostęp do morza uczestnicząc intensywnie w następnych wiekach w handlu morskim jako członek Hanzy. Prowadziło to do zatargów z Kołobrzegiem i Darłowem – m.in. w 1447 doszło do wygranej bitwy z Kołobrzegiem. Zarazy i wojna trzydziestoletnia zmniejszyły znaczenie miasta – w 1535 na dżumę zmarło 1,5 tys. z 2,5 tys. mieszkańców.

W 1582 ukończono budowę zamku-rezydencji książąt pomorskich.

Po wymarciu książąt pomorskich w 1637 dostał się w ręce kuzyna Gryfitów Bogusława Ernesta de Croya, a następnie margrabiów brandenburskich. Od tego momentu, aż do 1918 Koszalin był uważany za stolicę księstwa kaszubskiego (powiaty koszaliński, kołobrzeski, białogardzki i szczecinecki).

Prawie całe miasto spłonęło w pożarze w 1718 roku i od tego czasu miasto rozwijało się bardzo powoli. W XIX wieku Koszalin stał się istotnym centrum handlowym i komunikacyjnym na trasie łączącej Gdańsk ze Szczecinem. W roku 1816 w Koszalinie umieszczono stolicę jednej z trzech rejencji (obok szczecińskiej i stralsundskiej) wchodzącej w skład prowincji pomorskiej państwa pruskiego. W 1859 ukończono budowę kolei Koszalin – Stargard jako część linii do Gdańska. W 1890 przeniesiono tu Szkołę Kadetów z Chełmna. W latach 1911-1937 działała komunikacja tramwajowa. W 1938 roku z części rejencji koszalińskiej utworzono prowincję Poznań-Prusy Zachodnie z siedzibą w Pile istniejącą do 1945 roku.

4 marca 1945 miasto zajęła Armia Czerwona (3 Korpus Pancerny Gwardii generała Aleksego Panfiłowa). Miasto było zburzone w 40%. Jest sprawą dyskusyjną na ile te zniszczenia powstały w wyniku krótkich walk, a na ile w wyniku świętowania zdobycia niemieckiego miasta. W mieście zaczęli osiedlać się Polacy, a do 1947 wywieziono niemieckich mieszkańców miasta. Po drugiej wojnie światowej, w wyniku konferencji w Poczdamie, Koszalin znalazł się w Polsce. W 1945 władze kilka razy przenosiły siedzibę administracyjną województwa zachodniopomorskiego między Koszalinem i Szczecinem. W 1950 podzielono województwo zachodniopomorskie na województwo szczecińskie i województwo koszalińskie.

Koszalin był w latach 1950-1975 stolicą "dużego" województwa koszalińskiego (jednego z 17) oraz w latach 1975-1998 siedzibą władz "małego" województwa koszalińskiego (jednego z 49).

W wyniku reformy administracyjnej z 1998 Koszalin znalazł się w województwie zachodniopomorskim, mimo że część mieszkańców głównie z Koszalina opowiadała się za utworzeniem województwa środkowopomorskiego (pokrywającego się w części z dawnym woj. koszalińskim istniejącego w latach 1950-75). Na mariaż z Koszalinem nie chciało się jednak zgodzić wielu mieszkańców Słupska, Lęborka i Bytowa, którzy swe szanse upatrywali w województwie pomorskim.

Pod koniec roku 2003 zakończył się proces zbierania podpisów pod obywatelskim projektem ustawy w sprawie utworzenia województwa środkowopomorskiego, a 18 marca 2004 w Sejmie RP odbyło się pierwsze czytanie tegoż projektu. Decyzją posłów projekt skierowany został do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.

[edytuj] Zabytki

• gotycka katedra Niepokalanego Poczęcia NMP z 1333 roku
• fragmenty murów obronnych z ok. 1320 roku
• dawna kaplica zamkowa -obecnie cerkiew
• domek kata z XV wieku
• ewangelicko-augsburska kaplica św. Gertrudy wybudowana w latach 1382- 1383

[edytuj] Dzielnice

• Wilkowo
• Cmentarz
• Północ
• Rokosowo
• Raduszka
• Centrum
• Bukowe
• Przylesie
• Zagórzyno

[edytuj] Gospodarka

Miasto jest ośrodkiem przemysłowym średniej wielkości. Przeważa przemysł elektromaszynowy (produkcja rowerów, dźwigów budowlanych, szyb samochodowych, urządzeń próżniowych),spożywczy (zakłady cukiernicze, mięsne, zbożowo-młynarskie, piwowarskie "BROK" SA, chłodnia składowa), drzewny (fabryki mebli), fabryka pomocy naukowych. W okolicach Koszalina występują złoża surowców mineralnych takich jak: gaz ziemny, ropa naftowa, borowina, solanka oraz kreda jeziorna.

W Koszalinie znajduje się największe na Pomorzu Środkowym Centrum Handlowo-Rozrywkowe Galeria "EMKA", w której jest blisko 100 lokali handlowych, usługowych, gastronomicznych i rozrywkowych. W budowie są: Centurm handlowo-Rozrywkowe Forum Koszalin (Carrefour, MediaMarkt, Multikino, H&M, Sephora itd.) oraz centrum handlowe z Kinoplexem.

[edytuj] Kluby Sportowe

• Gwardia Koszalin
• Bałtyk
• AZS Koszalin

[edytuj] Demografia

Liczba ludności w poszczególnych latach (w tys.)
1535 2,5
1536 1
1870 13,5
1880 16,8
1900 20,4
1905 21,5
1925 28,8
1940 33,5
1945 17
1950 18,9
1960 44,4
1970 65,2
1975 77,6
1980 93,5
1990 109
1999 112,7
2000 109
2002 108
2004 107
2005 107
2006 106

[edytuj] Miasta partnerskie

• Neubrandenburg  Niemcy
• Neumünster  Niemcy
• Schwedt  Niemcy
• Berlin Tempelhof-Schöneberg Niemcy
• Gladsaxe  Dania
• Seinäjoki  Finlandia
• Bourges  Francja
• Kristianstad  Szwecja
• Roermond  Holandia
• Lida  Białoruś

[edytuj] Ludzie związani z miastem

Kolejność alfabetyczna

Gracjan Bojar-Fijałkowski Patrycja Bokiej Mariusz Bonaszewski Kasia Cerekwicka Rudolf Clausius Czesław Domin Mirosław Dragan Robert Dymkowski Zbigniew Głowienka Marian Gołębiewski Hermann Haken Grzegorz Halama Ignacy Jeż Reni Jusis Marek Kamiński Aleksandra Kiełb-Szawuła Ewald Jürgen Georg von Kleist Andrzej Kopiczyński Władysław Kozdra Robert Kozyra Sławomir Kuczko Leszek Malinowski Anna Maruszeczko Mirosław Mikietyński Sebastian Mila

Grzegorz Niski Kazimierz Nycz Mirosław Okoński Elżbieta Okupska Beata Pawlikowska Mieczysław Rembiasz Wiesław Romanowski Robert Rowiński Andrzej Rzymkowski Paweł Małaszyński Adam Sztaba Ryszard Szulich Agata Szymczewska Marian Tałaj Nina Terentiew Zdzisław Tomal Mirosław Trzeciak Andrzej Tyszkiewicz Ryszard Ulicki Kuba Wojewódzki Yaro Piotr Zientarski Edward Żentara

[edytuj] Transport

Koszalin leży na przecięciu ważnych szlaków komunikacyjnych

• E28 Berlin-Szczecin-Gdańsk-Kaliningrad; w Polsce ma numer 6
• 11 w kier. Piły, Poznania do Katowic

[edytuj] Lotnisko

Obecnie planuje się reaktywowanie lotniska w Zegrzu Pomorskim. Lotnisko będzie obsługiwane przez niewielkie samoloty i ruch regionalny.

[edytuj] Komunikacja

Miejskim przewoźnikiem transportowym jest firma MZK Koszalin. Miasto posiada 12 linii miejskich, 7 linii podmiejskich, a także 3 linie sezonowe. Łączny tabor wynosi 72 autobusów. Obecnie miasto posiada jeden z najlepszych taborów w Polsce. Na linie wyjeżdża codziennie 75% taboru niskopodłogowego.Koszalin jest węzłem kolejowym - przez miasto przejeżdżają pociągi z głównych miast Polski. Przez miasto przechodzi linia kolejowa Szczecin-Gdańsk i swój początek ma tutaj linia kolejowa do Goleniowa przez Kołobrzeg, Trzebiatów.

[edytuj] Bibliografia

• Z dziejów Koszalina, praca zbiorowa, Biblioteka Słupska, tom 7, Wydawnictwo Poznańskie i Polskie Towarzystwo Historyczne, Poznań-Słupsk 1960
• Dzieje Koszalina, praca zbiorowa pod red. A. Lesińskiego i B. Drewniaka, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1967
• Tadeusz Gasztołd, Adam Muszyński, Hieronim Rybicki, Koszalin. Zarys dziejów, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1974

1. ↑ http://wybory2006.pkw.gov.pl/kbw/wybRadaMiasta.html?jdn=326101#stats

[edytuj] Zobacz też

• województwo środkowopomorskie
• województwo zachodniopomorskie

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Urząd Miejski
• Koszalin - Koszalin24 – Portal i forum mieszkańców Koszalina. Zapraszamy.
• Info Koszalin
• Koszalin On-Line
• Koszalin i okolice - atrakcje, opisy szlaków, galeria zdjęć.
• Koszalińskie forum dyskusyjne (obecnie w przebudowie)
• Galeria zdjęć z Koszalina – częsta aktualizacja
• Koszalin Moje Miasto – opis Koszalina w projekcie literackim
• Koszalinianin.pl – Koszaliński Serwis Ogłoszeniowy

Moje Miasto