Arnika górska
Z Wikipedii
| Arnika górska | |
 |
|
| Systematyka | |
| Domena | jądrowce |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | naczyniowe |
| Nadgromada | nasienne |
| Gromada | okrytonasienne |
| Klasa | Rosopsida |
| Podklasa | astrowe |
| Nadrząd | astropodobne |
| Rząd | astrowce |
| Rodzina | astrowate |
| Rodzaj | arnika |
| Gatunek | arnika górska |
| Nazwa systematyczna | |
| Arnica montana L. | |
Arnika górska, przest. kupalnik górski, pomórnik, tranek górski (Arnica montana L.) - bylina z rodziny astrowatych. Występuje na terenach górskich i podgórskich niemal całej Europy. W Polsce występuje w Karpatach, Bieszczadach, Sudetach, na Pomorzu, Suwalszczyźnie, Śląsku.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Łodyga
- zielona, krótko omszona, prosta, osiąga 15-60 cm wysokości, wyrastająca z krótkiego kłącza. Na szczycie łodygi jeden koszyczek i dwa po bokach (rzadziej cztery).
 |
| Koszyczki arniki |
- Liście
- Całobrzegie lub ząbkowane. Liście odziomkowe zebrane w rozetę, odwrotnie jajowate i wydłużone, bardzo grube, bez ogonków, z nerwem głównym wyraźnie widocznym od spodu blaszki liściowej (pięcio- siedmionerwowe). Liście łodygowe są mniejsze, zebrane w 1-3 pary, naprzeciwległe, trochę lepkie, 3-nerwowe, siedzące, obejmujące łodygę.
- Kwiaty
- Złotożółte lub pomarańczowożółte, zebrane w koszyczki o średnicy 6-8 cm. Dno koszyczka owłosione, zaś jego okrywa gruczołkowato owłosiona. Kwiaty środkowe rurkowate, obupłciowe, brzeżne nibyjęzyczkowe o trzech ząbkach, słupkowe (żeńskie). Okres kwitnienia: czerwiec (niziny) - sierpień (góry).
- Owoce
- Owłosiona niełupka o dł. 4-5 mm.
- Korzeń
- liczne, cienkie, brunatne
- Biotop
- Występuje na pogórzu, na niżu sporadycznie. Najczęściej w piętrze alpejskim i subalpejskim, na glebach kwaśnych, do wysokości 2500 m. Można ją spotkać na polanach leśnych lub łąkach.
[edytuj] Ochrona
Roślina objęta ścisłą ochroną gatunkową.
Wprowadzenie w XVIII wieku arniki górskiej do aptek spowodowało wzrost jej popularności wśród zielarzy i aptekarzy. Prawdopodobnie niekontrolowany zbiór przyczynił się do jej przetrzebienia. W konsekwencji wzięto ją pod ścisłą ochronę. Surowiec zielarski pochodzi z upraw.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina lecznicza:
- Surowiec zielarski : Koszyczki arniki (Anthodium Arnicae), susz używany w medycynie, kłącza (Rhizoma Arnicae).
- Skład chemiczny :Flawonoidy, laktony seskwiterpenowe, trójterpeny, olejek eteryczny, irydoid, fenolokwasy wolne i związane, aminy, fitosterole.
- Działanie : Zewnętrznie na krwiaki, stłuczenia, obrzęki pourazowe, oparzenia. Rzadziej doustnie w zaburzeniach wieńcowego i mózgowego krążenia krwi .
- Zbiór i suszenie : Surowiec zbiera się w początkowym okresie kwitnienia rośliny i suszy w warunkach naturalnych.
- Uwaga: cała roślina jest trująca.
 |
| Kwiatostan arniki |
[edytuj] Ciekawostki
Dawniej w Bawarii, w wigilię św. Jana arnikę wtykano na brzegach pól w celu ochrony przed gradobiciem. Ustawiona w oknie miała chronić przed uderzeniem pioruna.
