Typ Brünn
Z Wikipedii
Typ Brünn - typ antropologiczny gatunku Homo sapiens odmiany europeidalnej rasy górnopaleolitycznej.
Więcej informacji co należy poprawić, być może znajdziesz na odpowiedniej stronie. W pracy nad artykułem należy korzystać z zaleceń edycyjnych. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.
Możesz także przejrzeć pełną listę stron wymagających dopracowania.
Nazwa pochodzi od miejscowości Brno (dawniej Brünn) w Czechach, gdzie znajduje się jedno z pierwszych stanowisk archeologicznych tego typu.
Charakterystyka antropologiczna:
Przykłady fotograficzne:
Szwecja (Goteborg, długogłowość), Irlandia, Irlandia (cechy Borreby), Irlandia (cechy nordyckie), Maroko (Rif)
- wzrost wysoki;
- budowa ciała muskularna, bardzo grube i długie kości;
- indeks cefaliczny czaszki: mezocefaliczny do sub-brachycefalicznego, bardzo długa(często przekraczająca 200 mm, niekiedy powyżej 210 mm) ale też bardzo szeroka (często powyżej 160 mm);
- wielkość czaszki bardzo duża (największa z europejskich typów rasowych);
- wysokość czaszki średnio wysoka;
- spłaszczenie obszaru lambdy spotykane u większości osobników;
- czoło wysokie i bardzo szerokie, pionowe do lekko pochyłego. W Valle (Norwegia) średnio pochyłe;
- twarz duża (dość długa ale zarazem bardzo szeroka), o szerokich kościach policzkowych, nieraz lekko spłaszczona;
- kształt twarzy: kwadratowa do prostokątnej, u kobiet często okrągła;
- dolna szczęka bardzo szeroka i wydatna, o dużym dystansie między ustami a końcem podbródka;
- usta duże, wargi średnio grube i średnio wydatne;
- podbródek szeroki,wydatny do bardzo wydatnego, przeważnie o kwadratowym kształcie;
- dystans między oczodołami duży;
- oprawa oczu: linia brwi pozioma do łukowatej, brwi grube, u mężczyzn często krzaczaste;
- szpara oczna ułożona poziomo,średnio wysoka, rzadziej niska;
- w starszym wieku często występuję opadanie fałdy powiekowej górnej na zewnętrznym końcu szpary ocznej;
- łuki nadoczodołowe duże do średnich;
- nos: duży, średnio szeroki i krótki do wąskiego i długiego, mało do średnio wydatnego; skrzydełka nosa średnio rozchylone;
- profil nosa prosty, często też wklęsły koniuszek nosa średnio szeroki do szerokiego, poziomy, często też zadarty w górę;
- kolor włosów: przeważnie brązowe do ciemno-brązowych, często też rude i rudobrązowe, rzadko rudoblond, ogólnie rude odcienie (wraz z rudobrązowymi i rudoblond) występują najczęściej ze wszystkich współczesnych typów rasowych;
- kształt włosów: faliste, nierzadko kręcone;
- kolor oczu: niebieskie albo jasne-mieszane o niebieskim odcieniu, rzadziej mieszane;
- kolor i właściwości skóry: bardzo jasna, trudno ulegająca opaleniźnie, bardzo często piegowata, gruba;
- zarost i owłosienie ciała u mężczyzn: skłonność do łysienia średnio gęsty zarost i średnie owłosienie ciała, średnia skłonność do łysienia.
Występowanie typu Brünn.
Typ Brünn z typami halsztacko-nordyckim i Corded, w mniejszej mierze Borreby tworzy podtypy Tronder i anglosaski.
W dawniejszych epokach dolichocefaliczny, obecnie można spotkać pojedynczych, długogłowych osobników na zach. wybrzeżach Szwecji w okolicy Göteborga, jak też w płd-zach. Norwegii w dolinie Valle.
W Irlandii jego cechy są w mniejszym lub większym stopniu widoczne w całym kraju. Dlatego tamtejszy typ celtycko-nordycki jest niekiedy potężniejszej budowy i ma grubsze rysy niż w innych rejonach swego występowania.
Wśród części Berberów z Maroka (Rif) i Algierii (Kabylia oraz Aures) można wyróżnić wiele cech tego typu, w mniejszym lub większym przemieszaniu z cechami typów śródziemnomorskich. Są to potomkowie myśliwych i zbieraczy z paleolitu, i stanowią tam może jedną z najstarszych warstw ludności. W przeciwieństwie do współczesnych Irlandczyków są bardzo często długogłowi. Do czasu podbicia przez Hiszpanów zbliżony typ występował też wśród Guanczów z Wysp Kanaryjskich.
Można jeszcze dodać że większość irlandzkich emigrantów w USA, Kanadzie czy Australii wywodzi się z zachodniej części Irlandii i tym samym przeważnie należy do typu Brünn. Dużo emigrantów przybywało też do przemysłowych rejonów Anglii, stąd większość typu Brünn w tym kraju ma irlandzkie pochodzenie. W Szkocji pochodzą częściowo od przybyłej tam w VI wieku n.e. grupy ludności z Irlandii (to oni właśnie dali nazwę Szkocji, przedtem zwanej Kaledonią), częściowo może to być ludność autochtoniczna.
W Islandii są to przeważnie potomkowie Wikingów pochodzących z Irlandii o mieszanym celtycko-skandynawskim pochodzeniu jak również ich celtyckiej służby.
Szacunkowa liczebność tego typu (w procentach ogółu ludności danego kraju):
- Irlandia + Ulster, głównie zachód (hrabstwa Cork i Kerry) 40% ludności;
- Islandia 15% ludności;
- Szkocja 5% ludności;
- Anglia 5% ludności;
- Walia 5% ludności.
Zobacz też: typologia antropologiczna.