Zespół Pieśni i Tańca "Śląsk"
Z Wikipedii
Zespół Pieśni i Tańca "Śląsk" im. Stanisława Hadyny – jeden z największych polskich zespołów folklorystycznych założony 1 lipca 1953 r. przez Stanisława Hadynę. Siedziba zespołu mieści się w zamku w Koszęcinie koło Lublińca.
Spis treści |
[edytuj] Historia zespołu
Nazwa zespołu wpierw brzmiała Państwowy Ludowy Zespół Pieśni i Tańca Śląsk i był to w momencie założenia jeden z dwóch państwowych zespołów o takim charakterze w Polsce. Drugim było "Mazowsze". W pierwszym okresie w latach 1953 - 1957 liczył on ponad stu chórzystów i tancerzy. Większość z nich nie była profesjonalistami i nie miała wcześniej związków z szerszą edukacją muzyczną. W założeniach zespół miał liczyć prawie 300 osób - 140 w chórze, 60 w balecie i 80 w orkiestrze. Osiągnął on jednak tylko połowę z zakładanej liczby artystów. Ponad połowa osób miała wykształcenie podstawowe, niewielka część ukończoną szkołę średnią.
Stanisław Hadyna został oficjalnie powołany na kierownika artystycznego zespołu jeszcze w marcu 1953 roku. Towarzysząca mu przez szereg lat Elwira Kamińska otrzymała stanowisko choreografa. Teksty do wielu utworów pisane były natomiast przez Zdzisława Pyzika. Pierwszy oficjalny występ Zespół Pieśni i Tańca "Śląsk" odbył się 6 listopada 1954 w Warszawie w Hali Mirowskiej z okazji 37 rocznicy rewolucji październikowej. Wcześniej odbył się nieoficjalny koncert w katowickim parku Kościuszki, natomiast jeszcze wcześniej odbyły się dwa zamknięte koncerty dla delegatów Stalinogrodzkiej Konferencji PZPR oraz dla Zespołu Pieśni i Tańca Chińskiej Armii Narodowo - Wyzwoleńczej.
Zespół początkowo prezentował folklor śląski, w szczególności tance i pieśni odnoszące się do Górnego Śląska, Opolszczyzny, ziemi cieszyńskiej i Beskidów. Później wykonywał także inne polskie pieśni i tańce, w tym związane z folklorem małopolskim czy kujawskim. Obecnie repertuarze zespołu znajdują się również pieśni i tańce wszystkich polskich regionów a nawet opery, oratoria i muzyka sakralna.
Z zespołem współpracowały też takie osoby jak Wojciech Kilar czy Ryszard Pierzchała.
Od 2001 roku przy zespole działa Śląskie Centrum Edukacji Regionalnej, które od 2005 roku wydaje kwartalnik Bliżej "Śląska".
[edytuj] Państwa, w których odbywały się koncerty "Śląska"
- Algieria,
- Australia - tournee w roku 1974
- Austria - tournee w latach 1976, 1997, 2001
- Belgia - tournee w latach 1956, 1973, 1975, 1986, 1987, 1989, 1994
- Bułgaria - tournee w latach 1962, 1971, 1977
- Chiny - tournee w latach 1965, 1999
- Czechosłowacja - tournee w latach: 1955, 1959, 1966, 1969, 1970, 1974, 1982, 1992
- Czechy - tournee w latach: 1998, 2001, 2003
- Dania - tournee w latach 1959, 1971
- Egipt,
- Finlandia - tournee w roku 1959
- Francja - tournee w latach 1956, 1971, 1973, 1975, co roku w latach 1980 - 1989, a także w latach 1992 - 1997
- Grecja - tournee w latach 1962, 1977
- Hiszpania - tournee w latach 1991, 1999
- Holandia - tournee w latach 1975, 1981, 1993, 2000
- Hongkong - tournee w roku 1965
- Izrael - tournee w roku 1966
- Japonia - tournee w roku 2002
- Jugosławia - tournee w roku 1965
- Kanada - tournee w latach 1959, 1974, 1978, 1982, 1984
- Korea Południowa,
- Korea Północna,
- Kuba - tournee w roku 1978
- Maroko - tournee w roku 2001
- Mongolia - tournee w roku 1965
- Meksyk - tournee w latach 1960, 1978
- Monako - tourne w roku 1967
- Niemcy (NRF) - tournee w latach 1973, 1975, 1980, 1981, 1984, 1985, 1986, 1997, 1998, 2000, 2002, 2003
- Niemiecka Republika Demokratyczna - tournee w latach 1956, 1961, 1963, 1969, 1970, 1971, 1972, 1976, 1977
- Norwegia - tournee w latach 1959, 1971
- Nowa Zelandia - tournee w roku 1974
- Rumunia - tournee w latach 1961, 1971, 1978
- Słowacja - tournee w latach 1998, 2001
- Szwajcaria - tournee w latach 1975, 1983
- Szwecja - tournee w latach 1959, 1971, 1976, 2002, 2003
- Tunezja,
- USA - tournee w latach 1959, 1960, 1974, 1978, 1985, 1989, 1998
- Watykan - tournee w roku 2000
- Węgry - tornee w latach 1961, 1972, 1979, 1984
- Wielka Brytania - tournee w latach 1961, 1964, 1994
- Włochy - tournee w latach 1965, 1966, 1967, 1972, 1973, 1983, 2001
- ZSRR - tournee w latach 1955, 1957, 1959, 1961, 1964, 1965, 1969, 1972, 1979, 1980, 1982,
[edytuj] Niektóre nagrody otrzymane przez przez "Śląsk"
- Śląska Nagroda Muzyczna i Artystyczna,
- Honorowy dyplom uznania Prezydenta USA,
- Dyplom uznania Ministra Kultury ZSRR.
- Srebrnym medal Zasłużony Kulturze - "Gloria Artis" przyznany Dyrektorowi Artystycznemu Zespołu Pieśni i Tańca "Śląsk", Jerzemu Wójcikowi
Zespół przyznaje nagrodę Animus Silesiae, statuetkę w brązie przedstawiająca tańczącą parę artystów zespołu, nagradzającą artystów dbających o śląskie dziedzictwo. Pierwszym laureatem nagrody jest Wojciech Kilar. Od lat zespół przyznaje również nagrodę Mecenas Silesiae, którą honorowane są osoby życzliwe dla Zespołu, o szczególnych zasługach w sponsorowaniu i mecenacie.
Zespół Pieśni i Tańca "Śląsk" stara się o uzyskanie statusu narodowej instytucji kultury. Zabiega też o uzyskanie certyfikatu ISO (jako jedyna instytucja artystyczna w Polsce).
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Bibliografia
- Jan Myrcik Pół wieku "Śląska". Zarys monograficzny Zespołu Pieśni i Tańca "Śląsk", Ośrodek Kultury i Edukacji Regionalnej w Koszęcinie, Koszęcin 2004 ISBN 83-909233-9-4
