Lnica pospolita
Z Wikipedii
| Lnica pospolita | |
 |
|
| Systematyka | |
| Domena | jądrowce |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | naczyniowe |
| Nadgromada | nasienne |
| Gromada | okrytonasienne |
| Klasa | Rosopsida |
| Rząd | jasnotowce |
| Rodzina | przetacznikowate |
| Rodzaj | lnica |
| Gatunek | lnica pospolita |
| Nazwa systematyczna | |
| Linaria vulgaris Mill. | |
Lnica pospolita (Linaria vulgaris) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny przetacznikowatych. Występuje na półkuli północnej - w Europie, Azji i Ameryce Północnej (tam jest gatunkiem zawleczonym). Roślina pospolita na całym obszarze Polski.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Łodyga
- Wzniesiona, prosta. Z reguły nie rozgałęzia się, czasami tylko w dolnej części. Owłosiona gruczołowato tylko w części kwiatostanowej, poza tym jest naga. Wysokość 20-90 cm. Roślina wydziela nieco nieprzyjemny zapach.
- Liście
- Ulistnienie skrętoległe, gęste. Nieduże bezogonkowe liście (szerokość 1,5-4 mm, długość 30-50 mm) o kształcie równowąskim lub podługowato-lancetowatym. Mają spłaszczone nasady, zaostrzone końce, są szeroko obłonione, cienkie, 1-3 nerwowe.
W szczytowej części łodygi zebrane w gęste grono. Wyrastają w kątach dużo mniejszych od liści przysadek na krótkich szypułkach i mają długość 2-4 cm. Kielich złożony z 4 wolnych, ostro zakończonych działek i dużo mniejszy od korony. Korona kwiatu grzbiecista, o jasnożółtym kolorze z ciemnożółtą gardzielą i z ostrogą. Ostroga jest krótsza od korony i prosta, lub nieco zagięta. Gardziel korony jest całkowicie zamknięta przez uwypukloną do góry wargę dolną. Kwiaty bez zapachu, samopylne, kwitną od czerwca do września.
- Owoc
- Krótsza od kielicha, otwierająca się ząbkami w górnej części torebka. Zawiera pokryte brodawkami nasiona w kształcie krążka.
- Korzenie
- Ich długość dochodzi do 1m.
- Biotop, wymagania
- Przydroża, murawy, pola uprawne (chwast), kamieniste zbocza, pastwiska, torfowiska, łąki, rowy. Preferuje słoneczne miejsca. Rośnie zarówno na suchych miejscach, jak i na wilgotnych. W górach występuje do regla dolnego. Roślina ruderalna, geofit, gatunek charakterystyczny dla SCl. Artemisienea , Ass. Artemisio-Tanacetum.
- Roślina trująca
- Całe ziele jest trujące, zwłaszcza dla koni. Szczególnie trującym jego składnikiem jest alkaloid peganina.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina uprawna : Bywa czasami uprawiana jako roślina ozdobna.
- Roślina lecznicza :
- Surowiec zielarski : ziele (Herba Linariae). Zawiera alkaloid peganinę, fitosterole, kwasy organiczne, flawonoidy i inne.
- Działanie : łagodnie przeczyszczające, moczopędne, przeciwzapalne. Pobudza perystaltykę jelit, rozluźnia mięśnie gładkie dróg żółciowych. Napary używane były do łagodzenia dolegliwości hemoroidów. W tym celu wykonywano też maści z ziela lnicy zmieszanego ze smalcem. Ponieważ jej działanie przeczyszczające jest trzykrotnie słabsze od kruszyny, była używana w przewlekłych zaparciach u dzieci, osób starszych. Używano ją także przy zaburzeniach trawienia, wzdęciach i atonii jelit.
- Zbiór i suszenie : Ziele zbiera się podczas kwitnienia rośliny, suszy w przewiewnym i zacienionym miejscu.
[edytuj] Ciekawostki
- Dawniej była dość uciążliwym chwastem lnu i stąd pochodzi jej nazwa rodzajowa.
- Z powodu kształtu kwiatów, przypominającego buty, nazywana była dawniej przez lud pantofelkami Matki Boskiej.
- W lecznictwie ludowym była używana do leczenia trudno gojących się ran, zapalenia dróg rodnych i spojówek oczu, świądu skóry i żylaków nóg.
- Ma własności wybielające – rozjaśnia lub całkiem wybiela piegi na skórze.
- Odwaru z ziela używano dawniej do odstraszania much z domu.
- Jest rośliną bardzo popularną w Anglii (nadano jej tam aż 25 różnych nazw).
[edytuj] Źródła
- 1.Macků Jan, Krejča Jindřich. Atlas roślin leczniczych. Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1989. ISBN 83-04-03281-3
- 2.Matuszkiewicz, Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa : Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 8301144394.
- 3.Mazerant-Leszkowska Anna. Mała księga ziół. Inst. Wyd. Zw. Zawodowych, Warszawa, 1990. ISBN 83-202-0810-6
- 4.Rostafiński Józef, Seidl Olga. Przewodnik do oznaczania roślin. PWRiL, Warszawa, 1973.
- 5.Rutkowski Lucjan. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8
- 6.Szafer Władysław, Kulczyński Stanisław, Pawłowski Bogumił. Rośliny polskie. PWN, Warszawa, 1953.
- 7.Wędkarskie Centrum Wymiany Informacji
